Η Δημοκρατία της Τσεχίας ζητεί από τους εταίρους της στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στο ΝΑΤΟ να απελάσουν Ρώσους διπλωμάτες για να στηρίξουν την Πράγα στην αντιπαράθεσή της με τη Μόσχα, δήλωσε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών και Εσωτερικών της Τσεχίας Γιαν Χάματσεκ.
"Καλούμε σε συλλογική δράση τις χώρες της ΕΕ και του ΝΑΤΟ που να οδηγήσει σε απελάσεις σε ένδειξη αλληλεγγύης", δήλωσε ο Χάματσεκ σε τηλεοπτική συνέντευξη Τύπου.
"Θα ζητήσουμε συλλογική δράση από τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ που θα στοχεύει στην απέλαση από αλληλεγγύη των αναγνωρισμένων μελών της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών από κράτη μέλη της ΕΕ και του ΝΑΤΟ", δήλωσε.
Ο Τσέχος υπουργός πρόσθεσε ότι πρόκειται να καλέσει αύριο, Τετάρτη, τον πρεσβευτή της Ρωσίας στην Πράγα Αλεξάντρ Ζμεϊέφσκι για να τον ενημερώσει για τα νέα μέτρα της χώρας του μετά την απέλαση των 18 Ρώσων διπλωματών που κατηγορούνται για κατασκοπεία και δολιοφθορά και θεωρούνται από την Πράγα μυστικοί πράκτορες. Θα τον ενημερώσει για την περαιτέρω αντίδραση της Τσεχίας, αλλά αρνήθηκε να πει ποια θα είναι αυτή.
Με ανάρτησή του στο Facebook, ο Χάματσεκ δήλωσε λίγο αργότερα ότι είναι "έτοιμος για όλα", ακόμη και για να απελάσει όλους τους Ρώσους διπλωμάτες από την Τσεχία.
Η Πράγα κατηγορεί συγκεκριμένα τη Μόσχα ότι οι μυστικές υπηρεσίες του ρωσικού στρατού ανατίναξαν αποθήκη πυρομαχικών το 2014, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους δύο άνθρωποι.
Η Μόσχα απάντησε με την απέλαση 20 Τσέχων διπλωμάτων.
"Είναι λογικό εάν η Τσεχική Δημοκρατία λαμβάνει νέα μέτρα, ο πρεσβευτής της Ρωσίας να είναι ο πρώτος που κατηγορείται", τόνισε ο υπουργός.
Επικαλούμενη αναφορά των υπηρεσιών πληροφοριών, η τσεχική κυβέρνηση δήλωσε το Σάββατο ότι οι πράκτορες της GRU, της μυστικής υπηρεσίας του ρωσικού στρατού, είχαν εμπλακεί στην έκρηξη αποθήκης πυρομαχικών στο Βρμπέτιτσα στην ανατολική Τσεχία, το 2014.
Αυτή η έκρηξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο δύο ανθρώπων και προκάλεσε εκτεταμένες υλικές ζημιές.
Η τσεχική αστυνομία, από την πλευρά της, είπε ότι ερευνά για τον φερόμενο ρόλο τους στην έκρηξη, δύο άνδρες που έφεραν ρωσικά διαβατήρια με τα ίδια ονόματα με τους υπόπτους της απόπειρας δηλητηρίασης με τον νευροτοξικό παράγοντα Νόβιτσοκ του πρώην διπλού πράκτορα Σεργκέι Σκριπάλ στο Σάλσμπερι στη Βρετανία, το 2018.
Η τσεχική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη Δευτέρα ότι αποκλείει στο εξής τον ρωσικό όμιλο Rosatom από την πρόσκληση υποβολής προσφορών ύψους δισεκατομμυρίων ευρώ για έναν πυρηνικό σταθμό, και απέκλεισε τη χρήση του ρωσικού εμβολίου Sputnik V κατά του κορονοϊού.
Η αντιπαράθεση αυτή είναι η μεγαλύτερη μεταξύ της Πράγας και της Μόσχας μετά το τέλος της σοβιετικής κυριαρχίας στην ανατολική Ευρώπη το 1989 και λαμβάνει χώρα εν μέσω των αυξανόμενων εντάσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης.
Τσέχοι αξιωματούχοι επεσήμαναν ότι η Ρωσία είχε περισσότερους διπλωμάτες στην Πράγα από ό,τι η Τσεχική Δημοκρατία στη Μόσχα, γεγονός που έκανε τις ρωσικές απελάσεις πιο επιζήμιες για τις επιχειρήσεις της πρεσβείας.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε σήμερα σε δημοσιογράφους ότι οι ισχυρισμοί της Τσεχικής Δημοκρατίας για ρωσική συμμετοχή την έκρηξη του 2014 είναι αβάσιμοι και αποτελούν μέρος μιας ευρύτερης σειράς προσπαθειών περιορισμού της Ρωσίας.
Δημοσιογραφική έρευνα
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την έρευνα που έκανε η δημοσιογραφική ομάδα του ιστότοπου ερευνητικής δημοσιογραφίας Bellingcat, σε συνεργασία με τον ιστότοπο The Insider, το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel και τον τσέχικο περιοδικό Respekt.cz, αναφέρτα τουλάχιστον έξι πράκτορες της υπ’ αριθμόν 29155 Κύριας Διεύθυνσης του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας (γνωστής ως GRU) φέρεται να συμμετείχαν σε ειδική επιχείρηση στην Τσεχία, την οποία η τσεχική κυβέρνηση συνδέει με την ανατίναξη αποθήκης πυρομαχικών στην πόλη Βρέμπιτσα στις 16 Οκτωβρίου του 2014. Αυτό αναφέρεται .
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε η δημοσιογραφική ομάδα, τον έλεγχο της επιχείρησης ενδέχεται να είχε ο συνταγματάρχης Αντρέι Αβεριάνοφ. Σύμφωνα με το Bellingcat, ο Αβεριάνοφ όπως συνάγεται από δεδομένα τηλεφωνικών επικοινωνιών, παραμονές της ανατίναξης, έφθασε με κάλυψη στην Κεντρική Ευρώπη και εν συνεχεία επέστρεψε στην Μόσχα, λίγες ώρες μετά το συμβάν. Αυτή ήταν μια από τις δύο γνωστές επιχειρήσεις, για τις οποίες ο Αβεριάνοφ ταξίδεψε προσωπικά στο εξωτερικό, όπως ισχυρίζεται ο ιστότοπος Bellingcat. Αναφέρει μάλιστα, ότι είχε άμεση επαφή τόσο με την GRU όσο και με το Κρεμλίνο, ενώ ταξίδευε με το όνομα Αντρέι Οβεριάνοφ.
Ο εν λόγω ιστότοπος ισχυρίζεται επίσης ότι στην επιχείρηση αυτή ενδέχεται να συμμετείχαν δύο ακόμη αξιωματικοί της GRU, ο Ντενίς Σεργκέγεφ και Γιεγκόρ Γκορντιένκο.
Πρόσφατα ο ιστότοπος Bellingcat είχε παρουσιάσει στοιχεία για την ενδεχόμενη εμπλοκή του ιδίου τμήματος της GRU στην δηλητηρίαση με νευροτοξικό παράγοντα του Βούλγαρου επιχειρηματία Εμιλιάν Γκέμπρεφ. Μερικούς μήνες πριν την δηλητηρίαση του, ο Σεργκέγιεφ αφίχθη σε περιοχή κοντά στην βουλγαρική πρωτεύουσα.
Θεωρεί επίσης ότι είναι ο τρίτος άνθρωπός που συμμετείχε στην υπόθεση δηλητηρίασης του Ρώσου πρώην πράκτορας Σεργκέι Σκριπάλ και της κόρης του Γιούλια στην Βρετανία.
