Ο Ουόλτερ Μοντέιλ, εξέχουσα μορφή των Δημοκρατικών στα τέλη του 20ού αιώνα, αντιπρόεδρος των ΗΠΑ επί των ημερών του Τζίμι Κάρτερ, κατόπιν υποψήφιος για τον Λευκό Οίκο, που όμως υπέστη συντριπτική ήττα από τον Ρόναλντ Ρέιγκαν στις προεδρικές εκλογές του 1984, απεβίωσε χθες Δευτέρα στη Μινεάπολη σε ηλικία 93 ετών, σύμφωνα με αμερικανικά ΜΜΕ.
Η αιτία του θανάτου του δεν διευκρινίστηκε.
Αντιπρόεδρος της χώρας από το 1977 ως το 1981, ο Ουόλτερ Μοντέιλ υπερασπιζόταν προοδευτικές ιδέες και είχε συμμετάσχει ενεργά σε αγώνες για τα αστικά και ατομικά δικαιώματα, την κατάργηση του φυλετικού διαχωρισμού στα σχολεία, τα δικαιώματα των αγροτών και των εργατών και την προστασία των καταναλωτών, τόσο ως γερουσιαστής (1961-1976) όσο και ως ο αντιπρόεδρος του κ. Κάρτερ στη μοναδική, ταραχώδη θητεία του τελευταίου στην προεδρία.
Ο Μοντέιλ, ο γνωστός με το προσωνύμιο «Φριτς», ήταν ο πρώτος υποψήφιος μεγάλου κόμματος για την προεδρία που επέλεξε γυναίκα –η βουλεύτρια της Νέας Υόρκης Τζεραλντίν Φεράρο– να είναι η υποψήφια αντιπρόεδρός του.
«Θρηνώ τον θάνατο του αγαπημένου μου φίλου Ουόλτερ Μοντέιλ, τον οποίο θεωρώ τον καλύτερο αντιπρόεδρο στην ιστορία της χώρας μας», ανέφερε ο Τζίμι Κάρτερ σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε. Ο εκλιπών, πρόσθεσε, «χρησιμοποίησε τις πολιτικές του ικανότητες και την προσωπική του ακεραιότητα για να μεταμορφώσει την αντιπροεδρία» να τη μετατρέψει σε «δραστήρια δύναμη» και «κινητήρα της δημόσιας πολιτικής», κάτι που «δεν είχαμε δει ποτέ πριν» αλλά «συνεχίζεται σήμερα».
Για πάρα πολύ καιρό, η αντιπροεδρία βρισκόταν μακριά από την προεδρία: το γραφείο του αντιπροέδρου βρισκόταν στη Γερουσία. Αυτό άλλαξε, στην ουσία αλλά και στον τύπο, όταν ο Τζίμι Κάρτερ δημιούργησε μόνιμο γραφείο στη West Wing, τη δυτική πτέρυγα του Λευκού Οίκου, για τον Ουόλτερ Μοντέιλ.
«Αγωνίστηκε για προοδευτικές ιδέες και άλλαξε τον ρόλο του αντιπροέδρου», συνόψισε μέσω Twitter ο πρώην πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα.
Γιος μεθοδιστή πάστορα και καθηγήτριας μουσικής, ο Ουόλτερ Μοντέιλ αντιπροσώπευσε την πολιτεία Μινεσότα (βόρειες ΗΠΑ) στη Γερουσία για 12 χρόνια, από το 1964 ως το 1976.
Ήταν «αληθινά αφιερωμένος στο να υπηρετεί», σχολίασε η σημερινή γερουσιάστρια των Δημοκρατικών στη Μινεσότα, η Έιμι Κλόμπουτσαρ.
Ο Μοντέιλ είχε υπηρετήσει υπό τον Μπιλ Κλίντον στη θέση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Ιαπωνία (1993-1996).
Το 1984, ο υπέστη μια από τις πιο βαριές ήττες στην ιστορία των προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ από τον δημοφιλή τότε πρόεδρο Ρόναλντ Ρέιγκαν, που επικράτησε στις 49 από τις 50 πολιτείες. Επικράτησε μόνο στη Μινεσότα, τη γενέτειρά του, και στην Ουάσινγκτον. Μεταξύ άλλων, ο τότε υποψήφιος πρόεδρος είχε δεσμευθεί ότι θα αύξανε τους φόρους και θα μείωνε το δημόσιο έλλειμμα. Χρόνια αργότερα, θα διαβεβαίωνε πως δεν μετάνιωσε ποτέ για τις εξαγγελίες του αυτές, που αρκετοί αναλυτές θεώρησαν πως τον καταδίκασαν: «έλεγα την αλήθεια», θα εξηγούσε στο PBS το 2004.
Δεν ήταν η τελευταία φορά που μια ήττα θα σηματοδοτούσε την πολιτική του συνταξιοδότηση.
Δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, ο 74χρονος πλέον Μοντέιλ θα επιστρατευόταν από τους πενθούντες Δημοκρατικούς και θα γινόταν υποψήφιος για την πλήρωση της θέσης του Πολ Ουέλστοουν, ο οποίος σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα 11 ημέρες πριν από τις εκλογές του 2002. Υπέστη ξανά –οριακή, σε αυτή την περίπτωση– ήττα από τον Ρεπουμπλικάνο Νορμ Κόουλμαν.
Πηγές: ΑΜΠΕ, Reuters, AFP