Από την έντυπη έκδοση
Της Νικόλ Λειβαδάρη
[email protected]
Σε σύγκριση με την κρίση χρέους η Ευρωζώνη ξεπέρασε τον εαυτό της στην κρίση της πανδημίας. Και σε σχέση με την εποχή Σόιμπλε-Ντέισελμπλουμ, η αντίδρασή της στην κορονο-ύφεση μπορεί να συνιστά και… επαναστατική πράξη: Έστησε, σχετικά γρήγορα, την υποδομή για το Ταμείο Ανάκαμψης με δύναμη πυρός 750 δισ. ευρώ, έβαλε στην άκρη το ιερό «τοτέμ» του Συμφώνου Σταθερότητας, και τον Ιούνιο ετοιμάζεται να βγει στις αγορές για το πρώτο, άτυπο έστω, βήμα προς το ευρωομόλογο.
Παρά ταύτα, την ώρα της καμπής η Ευρωζώνη είναι και πάλι πίσω. Στην παγκόσμια ανάκαμψη των, ούτως ή άλλως, πολλών ταχυτήτων και των μεγάλων ανισοτήτων, η Ευρωζώνη βρίσκεται μακράν στη δεύτερη ταχύτητα. Η Κίνα, με την ακαριαία αντίδραση στην ανάσχεση της πανδημίας, εκτοξεύτηκε στο πρώτο τρίμηνο της χρονιάς με αύξηση του ΑΕΠ κατά 18,3%. Οι ΗΠΑ, με μοχλό το «πυρηνικό» πακέτο των 4 τρισ. δολαρίων του Τζο Μπάιντεν, απογειώνονται και πάνε, σύμφωνα με το Bloomberg Economics, για ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 6,9%.
Η Ευρωζώνη, στην καλύτερη περίπτωση σύμφωνα με το ΔΝΤ, πάει για 4,2%. Και σύμφωνα με την αναθεωρημένη πρόβλεψη του Reuters, στο τρέχον τρίμηνο δεν θα δει το ΑΕΠ της να αυξάνεται πάνω από 1,5%.
Τις πταίει; Η πρώτη απάντηση είναι η δραματική υστέρηση στην κούρσα των εμβολιασμών. Το διαπραγματευτικό έπος Φον ντερ Λάιεν με τις φαρμακευτικές άφησε την Ευρώπη δραματικά πίσω στην κρίσιμη αφετηρία της ανάκαμψης. Σύμφωνα με το Παρατηρητήριο Εμβολιασμών του Bloomberg, οι ΗΠΑ έχουν ήδη εμβολιάσει πάνω από το 25% του πληθυσμού τους και η Ε.Ε. δεν έχει φθάσει ακόμη ούτε στο 10%.
Η δεύτερη αιτία είναι οι χρόνιες θεσμικές εμπλοκές της Ευρώπης. Το φρένο του Ανώτατου Γερμανικού Δικαστηρίου στο Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να πάει πίσω τις εκταμιεύσεις ακόμη και για ένα εξάμηνο. Και η τρίτη απάντηση μάλλον βρίσκεται στις, επίσης χρόνιες, καλβινιστικές εμμονές. Την ώρα που ακόμη και το ΔΝΤ ζητά παράταση των υποστηρικτικών πολιτικών, οι «σκληροί» του Βερολίνου ανοίγουν τη συζήτηση για τα μετά την πανδημία χρέη και τα «γεράκια» της Φραγκφούρτης ζητούν φρένο στο «μπαζούκα», της ΕΚΤ, το πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων.
Προφανώς κανείς τους δεν άκουσε ή δεν θέλησε να ακούσει τον πρόεδρο της Fed Τζερόμ Πάουελ. Ο οποίος, όταν ρωτήθηκε αυτή την εβδομάδα για τον δημοσιονομικό εκτροχιασμό λόγω των μέτρων στήριξης, είπε απλώς «δεν είναι τώρα η ώρα». Κι ας έχει φθάσει ήδη το χρέος των ΗΠΑ στα 23 τρισ. δολάρια, κι ας αυξάνεται με ρυθμό υψηλότερο από το ΑΕΠ της χώρας…
