Αντιμετωπίζοντας μια ξαφνική αύξηση κρουσμάτων κορωνοϊού, η Ινδία φιλοξενεί για άλλη μια φορά το δεύτερο μεγαλύτερο ξέσπασμα της πανδημίας στον κόσμο, ξεπερνώντας τη Βραζιλία σε αριθμό κρουσμάτων. Όμως πίσω από τις «δύσκολες στατιστικές» υπάρχει ένα επιδημιολογικό αίνιγμα γιατί ο κορωνοϊός έχει πιο θανατηφόρα δράση στη χώρα της Λατινικής Αμερικής.

Όσον αφορά τους απόλυτους αριθμούς, τα δύο έθνη έχουν πληγεί με παρόμοιο τρόπο, με τις μολύνσεις να κυμαίνονται περίπου στα 14 εκατ. κρούσματα. Παράλληλα και στις δύο χώρες σημειώνεται αυξημένη πίεση στα νοσοκομεία από τη Βομβάη της Ινδίας μέχρι το Σάο Πάολο της Βραζιλίας καθώς οι εισαγωγές συνεχίζουν να αυξάνονται. Ωστόσο, η απόκλιση των θανάτων είναι που προβληματίζει τους επιστήμονες.

Η Βραζιλία, που φιλοξενεί πληθυσμό σχεδόν 214 εκατ., έχει δει περισσότερους από 365.000 ανθρώπους να πεθαίνουν από Covid-19, τον υπερδιπλάσιο δηλαδή αριθμό των θανάτων της Ινδίας, η οποία έχει τον πολύ μεγαλύτερο πληθυσμό  του 1,4 δισ.

Ενώ οι θάνατοι στην Ινδία άρχισαν να αυξάνονται και απειλούν να επιδεινωθούν, η ανισότητα αυτή παραμένει και είναι χαρακτηριστική των διαφορετικών τρόπων με τους οποίους η πανδημία εκδηλώνεται σε διάφορες περιοχές.

Οι ειδικοί υποστηρίζουν ότι αυτό πρέπει να γίνει καλύτερα κατανοητό ώστε να περιοριστεί η πανδημία και να αποφευχθούν μελλοντικές κρίσεις στη δημόσια υγεία.

Τα ποσοστά θανάτων λόγω Covid-19 στη Νότια Ασία, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας, είναι σταθερά χαμηλότερα από τους παγκόσμιους μέσους όρους, όπως και τα ποσοστά θανάτων λόγω Covid-19 στη Λατινική Αμερική είναι σταθερά υψηλότερα, αναγκάζοντας τους επιστήμονες να καταλήξουν σε μια σειρά θεωριών για το γιατί ο κορωνοϊός σημείωσε μια πιο θανατηφόρα πορεία σε χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή.

«Δεν συγκρίνουμε τα μήλα με τα μήλα εδώ, συγκρίνουμε τα μήλα με τα πορτοκάλια», δήλωσε ο Bhramar Mukherjee, πρόεδρος της βιοστατιστικής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Michigan. Προς το παρόν, και οι δύο χώρες παρουσιάζουν ένα «ενδιαφέρον παζλ - ένα επιδημιολογικό μυστήριο που χρειάζεται έναν Sherlock Holmes ή τη Miss Marple σε δράση», εξήγησε.

Η Βραζιλία έχει πληγεί από πολλαπλά κύματα της πανδημίας που στοίχισε τη ζωή σε ένα ανησυχητικό αριθμό νέων ανθρώπων καταγράφοντας ημερήσιο ρεκόρ 4.000 θανάτων που σχετίζονται με τον Covid-19 την προηγούμενη εβδομάδα.

Εν τω μεταξύ, η ημερήσια αύξηση των θυμάτων στην Ινδία ήταν πάνω από 1.000 τις τελευταίες ημέρες και ήταν πολύ χαμηλότερη από αυτήν την περασμένη εβδομάδα. Οι θάνατοι στην ασιατική χώρα ως ποσοστό των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων είναι 1,2 έναντι 2,6 στη Βραζιλία, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.

Ηλικιακή απόκλιση

Πολλοί παράγοντες θα μπορούσαν να «συνεισφέρουν» σε αυτό το χάσμα θανάτων, συμπεριλαμβανομένης της διαφοράς στη μέση ηλικία που είναι 26 ετών στην Ινδία και 33,5 στη Βραζιλία.

Οι ειδικοί έχουν επικρίνει εδώ και καιρό τον τρόπο με τον οποίο συλλέγονται τα στατιστικά δεδομένα στη Ινδία, ιδίως στις αγροτικές περιοχές της ενδοχώρας. Πριν από την πανδημία, δεν είχε αναφερθεί ούτε  ένας στους πέντε θανάτους, σύμφωνα με τον Mukherjee. Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό για να εξηγήσει και πάλι γιατί το ποσοστό θνησιμότητας της Βραζιλίας είναι υψηλότερο από τα γηράσκοντα δυτικά έθνη που επίσης έχουν πληγεί από την πανδημία.

«Το ποσοστό θνησιμότητας της Βραζιλίας παραμένει πιο σοκαριστικό επειδή ο πληθυσμός είναι πολύ νεότερος από άλλες χώρες, όπως οι ευρωπαϊκές», δήλωσε ο Alberto Chebabo, αντιπρόεδρος της Βραζιλιάνικης Εταιρείας Λοιμωδών Νόσων.

Τα αυξανόμενα ποσοστά μολύνσεων και θανάτων έρχονται την ώρα που επιταχύνονται οι ρυθμοί των εμβολιασμών  σε όλες τις χώρες έπειτα από μια «χλιαρή« αρχή. Η Ινδία κατάφερε να χορηγήσει περισσότερες από 117 εκατ. δόσεις εμβολίου, σε σύγκριση με σχεδόν 33 εκατ. που έχουν χορηγηθεί στη Βραζιλία - αν και η τελευταία έχει εμβολιάσει μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της.

Διασταυρούμενη ανοσία

Άλλες θεωρίες πίσω από το χάσμα μεταξύ της Βραζιλίας και της Ινδίας επικεντρώνονται στα διαφορετικά περιβάλλοντα και την εμπειρία άλλων νόσων των δύο χωρών.

Ορισμένοι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι η εκτεταμένη έκθεση σε μια σειρά ασθενειών στην Ινδία μπορεί να βοήθησε τους πολίτες της να οικοδομήσουν φυσική ανθεκτικότητα έναντι των κορωνοϊών όπως ο Covid-19.

Ο Shekhar Mande, επικεφαλής του Συμβουλίου Επιστημονικής και Βιομηχανικής Έρευνας της Ινδίας, είναι μεταξύ εκείνων που έχουν εξετάσει αυτήν την τάση και συνέγραψαν μια μελέτη σχετικά με αυτό. Η έρευνά του υποθέτει ότι πολίτες από χώρες χαμηλής υγιεινής έτειναν να αντιμετωπίζουν καλύτερα τον Covid-19.

«Η υπόθεσή μας, και αυτή είναι αυστηρά μια υπόθεση, είναι ότι επειδή οι πληθυσμοί μας εκτίθενται συνεχώς σε πολλά είδη παθογόνων, συμπεριλαμβανομένων των ιών, το ανοσοποιητικό μας σύστημα δεν αντιδρά υπερβολικά σε οποιαδήποτε νέα παραλλαγή που έρχεται», εξήγησε ο Mande .

Πολλοί ειδικοί αναγνωρίζουν ότι η γενετική ή η διασταυρούμενη ασυλία θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια ερμηνεία, καθώς άλλες χώρες της Νότιας Ασίας, συμπεριλαμβανομένου του Μπαγκλαντές και του Πακιστάν, έχουν επίσης δει πολύ λιγότερους θανάτους από τη Βραζιλία.

Το 87% των Βραζιλιάνων ζουν σε αστικές περιοχές, αλλά τα δύο τρίτα των Ινδών ζουν σε αγροτικές περιοχές με περισσότερο χώρο και ο εξαερισμός θα μπορούσε να είναι ένας άλλος λόγος, σύμφωνα με το Mukherjee του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν.

Μεταλλαγμένα στελέχη

Έπειτα στη Βραζιλία έχει εντοπιστεί μία από τις δυνητικά πιο θανατηφόρες μεταλλάξεις του ιού, η παραλλαγή P.1. Μαζί με τις παραλλαγές που εντοπίστηκαν πρώτη φορά στη Νότια Αφρική και στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπως δείχνουν οι τα στελέχη αυτά είναι πιο μεταδοτικά.

«Η παραλλαγή P.1 εξαπλώθηκε ταυτόχρονα σε πολλές πόλεις και πολιτείες της Βραζιλίας, οδηγώντας σε κατάρρευση του συστήματος υγείας, το οποίο οδήγησε σε πολύ υψηλό ποσοστό θνησιμότητας», δήλωσε ο Chebabo από την Βραζιλιάνικη Εταιρεία Λοιμωδών Νόσων. Η Βραζιλία βρίσκεται σε μια «τέλεια καταιγίδα», πρόσθεσε, με την έλλειψη πολιτικής ηγεσίας στην εφαρμογή αποτελεσματικών μέτρων όπως lockdowns, επιδεινώνοντας την κρίση του Covid.

Η ταχεία και διαρκής εξάπλωση της παραλλαγής στη Βραζιλία δεν έδωσε επίσης στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης καμία ανάσα, σε αντίθεση με μια ευκαιρία χαλάρωσης που είχε η Ινδία μεταξύ των κυμάτων κατά τους τελευταίους μήνες του 2020, χαλάρωση η οποία βοήθησε τα νοσοκομεία και τους εργαζόμενους στην πρώτη γραμμή να ανακάμψουν και να προγραμματίσουν το μετά.

«Είμαστε πολύ καλύτερα προετοιμασμένοι για τον χειρισμό αυτού του κύματος από ό, τι ήμασταν νωρίτερα με πολλούς, πολλούς τρόπους», δήλωσε σε συνέντευξή του η Suneeta Reddy, διευθύνουσα σύμβουλος της Apollo Hospitals Enterprises. «Μάθαμε τα κλινικά πρωτόκολλα για τη θεραπεία του Covid. Είμαστε σε θέση να χρησιμοποιήσουμε τα διαθέσιμα στοιχεία και τα κρεβάτια μας με πολύ πιο αυστηρό τρόπο», συνέχισε.

Η Ινδία θα μπορούσε τώρα να βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέα παραλλαγή του ιού, αν και είναι δύσκολο να πει κανείς δεδομένου ότι το ασιατικό έθνος είχε κάνει αλληλουχία γονιδιώματος για λιγότερο από το 1% των θετικών Covid δειγμάτων της.

Η Ινδία μελετά τη νέα παραλλαγή του ιού, αλλά δεν ήταν αμέσως σαφές εάν πυροδότησε το τρέχον κύμα μολύνσεων Covid-19, δήλωσε η Aparna Mukherjee, επιστήμονας στο Ινδικό Συμβούλιο Ιατρικής Έρευνας στο Bloomberg TV.

Εφησυχασμός, νέο κύμα

Η αχαλίνωτη εξάπλωση και η  αύξηση των ποσοστών θανάτου και στις δύο χώρες έχουν αποδοθεί επίσης στην κακή διαχείριση και την κόπωση των πολιτών.

Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Ζαΐρ Μπολσονάρο έχει από καιρό αντιταχθεί στα lockdowns, ενώ συγκρούεται με τις τοπικές κυβερνήσεις για την επιβολή μέτρων μετριασμού της πανδημίας και χαρακτηρίζει γελοία τη μάσκα.

Στην Ινδία, μια μηνιαία μείωση των ημερήσιων κρουσμάτων από την κορύφωσή της πανδημίας το Σεπτέμβριο - μαζί με αξιωματούχους που παραβαίνουν τους περιορισμούς σε δημόσιες συγκεντρώσεις - ενθάρρυναν τους πολίτες να χαλαρώσουν. Πολλοί άρχισαν επίσης να αδιαφορούν για τους κινδύνους του Covid αφού είδαν φίλους και οικογένεια με ήπια συμπτώματα να αναρρώνουν και τους πολιτικοούς αγνοούν τα πρωτόκολλα ασφαλείας.

«Η Βραζιλία είναι μια πλήρης καταστροφή από την άποψη της πολιτικής ηγεσίας και η Ινδία έχει γίνει εφησυχασμένη χώρα μετά την αρχική πτώση των περιπτώσεων», δήλωσε ο Madhukar Pai, πρόεδρος της Καναδάς για την επιδημιολογία και την παγκόσμια υγεία στο Πανεπιστήμιο McGill στο Μόντρεαλ.

Είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν η Ινδία θα συνεχίσει να αποφεύγει την πιο θανατηφόρα μοίρα της Βραζιλίας. Ενώ ορισμένα τμήματα της χώρας έχουν επιβάλει στοχευμένα lockdowns, διεξάγονται εκλογές σε πέντε πολιτείες - βλέποντας χιλιάδες ψηφοφόρους να διοργανώνουν εκστρατείες - μαζί με ένα ινδουιστικό προσκύνημα διάρκειας ενός μήνα που φέρνει πλήθος στις όχθες του ποταμού Γάγγη.

Αυτά απειλούν να αναιρέσουν τα οφέλη που μπορούν να προκύψουν από την εντατικοποιημένη εμβολιαστική εκστρατεία. Οι ημερήσιοι θάνατοι στη χώρα της Νότιας Ασίας έχουν ήδη διπλασιαστεί σε πάνω από 1.000 την ημέρα την περασμένη εβδομάδα, με τα κρεματόρια σε πολλές περιοχές να λειτουργούν χωρίς διακοπή.

«Και οι δύο χώρες πρέπει να αυξήσουν σημαντικά την εμβολιαστική τους κάλυψη και να εργαστούν σκληρότερα για την εφαρμογή άλλων μέτρων δημόσιας υγείας», δήλωσε ο Pai. «Αυτό που έχει σημασία είναι ότι κάθε χώρα πρέπει να εργαστεί πολύ πιο σκληρά για να περιορίσει την επιδημία», κατέληξε.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από Bloomberg