Από την έντυπη έκδοση
Πρώην πρόεδρος της Goldman Sachs Asset Management και πρώην υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι πρόεδρος του Chatham House και μέλος της Πανευρωπαϊκής Επιτροπής για την Υγεία και την Αειφόρο Ανάπτυξη. Για μεγάλο μέρος του περασμένου έτους, υποστήριξα ότι η κυκλική οικονομική ανάκαμψη από τις αναταραχές της πανδημίας θα είναι ισχυρότερη από ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι. Δίνοντας αυτήν την προοπτική, η έμφασή μου ήταν στην κυκλική (και όχι δομική) φύση της κρίσης: Τα lockdowns θα είναι πάντα προσωρινά· τα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια έχουν διατεθεί στην αγορά με πρωτοφανή ταχύτητα· και οι κυβερνήσεις ανταποκρίθηκαν δεόντως στο σοκ με ευρείας κλίμακας νομισματικά και δημοσιονομικά κίνητρα.
Κρίνοντας από τους πρόσφατους δείκτες της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας, αυτή η προοπτική επί του παρόντος επιβεβαιώνεται. Τα δεδομένα του Μαρτίου του 2021 συμφωνούν σε μια πλήρη «έκρηξη», ειδικά στη μεταποίηση. Η ανάκαμψη μπορεί να είναι ισχυρότερη από ό,τι περίμενα, και μέχρι τα τέλη Μαρτίου ο S&P 500 είχε περάσει πάνω από τις 4.000 μονάδες για πρώτη φορά.
Ο δείκτης ΡΜΙ του ISM των ΗΠΑ
Το ερώτημα, φυσικά, είναι τι θα συμβεί στη συνέχεια. Θα διαρκέσει αυτή η έκρηξη; Για να απαντήσουμε σε αυτό, πρέπει να ξεκινήσουμε με τα πιο πρόσφατα στοιχεία. Μεταξύ των πιο εντυπωσιακών στοιχείων που αναφέρθηκαν για τον Μάρτιο είναι ο Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών (PMI) του Ινστιτούτου Διαχείρισης Εφοδιασμού (ISM) των ΗΠΑ, ο οποίος αυξήθηκε κατά 3,9 μονάδες από τον Φεβρουάριο, στις 64,7 μονάδες. Η έρευνα δημοσιεύθηκε την 1η Απριλίου· υποθέτοντας ότι δεν ήταν φάρσα, αυτό είναι το υψηλότερο επίπεδο από το 1983.
Επιπλέον, συγκεκριμένα στοιχεία του δείκτη PMI του ISM συνάδουν με την έντονη αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας.
Όπως εξήγησα σε προηγούμενα σχόλιά μου, δύο από τους πέντε προτιμώμενους δείκτες υψηλής συχνότητας προέρχονται από την έρευνα του ISM: ο κύριος δείκτης της μεταποίησης και η διαφορά μεταξύ των δεικτών για τις νέες παραγγελίες και τα αποθέματα. Όσο ισχυρότερες είναι οι νέες παραγγελίες σε σχέση με τα αποθέματα, τόσο καλύτερες είναι οι προοπτικές για το εγγύς μέλλον. Επομένως, τα στοιχεία του Μαρτίου είναι πολύ καλά για τους επόμενους τρεις έως έξι μήνες, εν αναμονή άλλων εξελίξεων.
Στον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο
Οι ΗΠΑ δεν είναι μόνες. Τα τελευταία στοιχεία PMI που δημοσιεύθηκαν σε άλλες χώρες και περιοχές ήταν επίσης ισχυρά. Ο δείκτης PMI της IHS Markit για τον Καναδά και το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν στο υψηλότερο επίπεδο σε μια δεκαετία, υπερβαίνοντας κατά πολύ τις εκτιμήσεις. Και ο δείκτης PMI σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες κατέγραψε επίσης ρεκόρ, ακόμη και σε ορισμένες χώρες που παρουσιάζεται ξανά αύξηση των κρουσμάτων. Ο PMI για την Ευρωζώνη συνολικά ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο στην 24ετή ιστορία της έρευνας.
Ένας άλλος δείκτης υψηλής συχνότητας που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι τα δεδομένα για τις εξαγωγές της Νότιας Κορέας, τα οποία δείχνουν ότι τον Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 16,6% σε ετήσια βάση - η ισχυρότερη ανάπτυξη από το 2018. Αυτά τα θετικά νέα αναμφίβολα προμηνύουν παρόμοια ισχυρά δεδομένα από άλλες χώρες που θα τα δημοσιοποιήσουν σύντομα. Ομοίως, η μηνιαία έρευνα για το επιχειρηματικό κλίμα στο Βέλγιο τον Μάρτιο αυξήθηκε σε επίπεδα υψηλότερα από αυτά λίγο πριν από την πανδημία. Αυτή η έρευνα είναι γνωστό ότι αποτελεί ισχυρό δείκτη για την Ευρώπη, δεδομένου του υψηλού βαθμού του εμπορικού ανοίγματος του Βελγίου.
Σύντομα θα λάβουμε άλλο ένα μήνυμα από τη δημοσίευση των στοιχείων της Κίνας για το α’ τρίμηνο, τα οποία αναμένεται να παρουσιάσουν ετήσια αύξηση του ΑΕΠ έως και 18%. Συνολικά, αυτοί οι δείκτες σημαίνουν ένα ισχυρό «δίδυμο» τριμήνων (α’ και β’) σχετικά με την αύξηση του πραγματικού (προσαρμοσμένου στον πληθωρισμό) ΑΕΠ σε όλο τον κόσμο.
Τι σημαίνουν όμως αυτοί οι αριθμοί; Μήπως αντικατοπτρίζουν απλώς τα στατιστικά αποτελέσματα των συγκρίσεων από έτος σε έτος ή την απελευθέρωση της ζήτησης που θα εξασθενήσει μετά την κυκλοφορία των εμβολίων και τη χαλάρωση των lockdowns;
Πολλά θα εξαρτηθούν από τις οικονομικές πολιτικές. Εάν οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες αρχίσουν να ανησυχούν ότι οι γενναιόδωρες δημοσιονομικές και νομισματικές συνθήκες είναι αδικαιολόγητες, θα μπορούσαν να αρχίσουν να σφίγγουν τις «στρόφιγγες» και οι χρηματοοικονομικές αγορές να παραμείνουν απρόβλεπτες.
Κλιματική αλλαγή και γεωπολιτικές εντάσεις
Επιπλέον, οι βραχυπρόθεσμες ανησυχίες δεν ασχολούνται με τις μεγαλύτερες διαρθρωτικές προκλήσεις όπως η κλιματική αλλαγή, τα οικονομικά των κυβερνήσεων, οι σινο-αμερικανικές εντάσεις και η ανισότητα. Το αν και σε ποιο βαθμό η σημερινή έκρηξη θα ωφελήσει τους περισσότερους ανθρώπους είναι ένα σημαντικό ερώτημα από μόνο του. Οι τρέχοντες κυκλικοί δείκτες δείχνουν ότι τα κέρδη θα προκύψουν στα μεσαία νοικοκυριά περισσότερο από ό,τι πιστεύουν οι άνθρωποι, τουλάχιστον για λίγο.
Ως εκ τούτου, δεν πιστεύω ότι η βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη θα είναι απλώς ένα στατιστικό φαινόμενο που προκύπτει από τη χαμηλή βάση του 2020. Αντίθετα, αντικατοπτρίζει μια τεράστια αύξηση των ακούσιων αποταμιεύσεων, των νομισματικών και των φορολογικών κινήτρων και τη στοχευμένη γενναιοδωρία των προγραμμάτων διάσωσης. Το χρονικό διάστημα που θα διαρκέσει θα εξαρτηθεί από έναν πολύπλοκο συνδυασμό παραγόντων, όπως η ταχύτητα με την οποία δαπανώνται οι προσωπικές αποταμιεύσεις, η συνέχιση (ή αναστολή) της κυβερνητικής στήριξης, τα πληθωριστικά σήματα και η συμπεριφορά των αγορών - από τις οποίες (αγορές) θα επηρεαστούν όλα τα προηγούμενα.
Οι αγορές των ομολόγων
Παραδόξως, παρά τα ισχυρά οικονομικά μεγέθη, οι συνθήκες της αγοράς έχουν γίνει πιο δύσκολες από τότε που ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αφίχθη στον Λευκό Οίκο. Οι αγορές ομολόγων ενδέχεται να είναι σε θέση να επαναλάβουν το mini-bear επεισόδιο του 1994, το οποίο θα προσέδιδε περισσότερο ενδιαφέρον στην ισχυρή κλαδική εναλλαγή που διαδραματιζόταν στις μετοχές. Ας ελπίσουμε ότι ο πληθωρισμός δεν θα επιστρέψει. Εάν ναι, όλα τα καλά νέα του σήμερα θα αποδειχθούν μάλλον φευγαλέα.
Copyright: Project Syndicate, 2021
www.project-syndicate.org
