Σύμφωνα με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR), ο αριθμός των επίσημα καταγεγραμμένων προσφύγων σε όλο τον κόσμο αυξήθηκε κατά 14%, στα 10 εκατομμύρια, για πρώτη φορά από το 2002.
Η αύξηση αυτή του αριθμού των προσφύγων που καταγράφεται στην έκθεση της UNHCR «2006 Global Trends»*, οφείλεται κυρίως στη διαρκώς επιδεινούμενη κατάσταση στο Ιράκ, όπου μέχρι το τέλος του προηγούμενου έτους, περίπου 1,5 εκατ. άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους αναζητώντας καταφύγια σε άλλες χώρες, ειδικά στη Συρία και την Ιορδανία.
Σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας, οι περισσότεροι πρόσφυγες είναι Αφγανοί (2,1 εκατ.), ενώ ακολουθούν οι Ιρακινοί (1,5 εκατ.), οι Σουδανοί (686.000, κυρίως λόγω της ανθρωπιστικής κρίσης στο Νταρφούρ), οι Σομαλοί (460.000) και οι πρόσφυγες από τη Δημοκρατία του Κονγκό και το Μπουρούντι (περίπου 400.000 από κάθε χώρα).
Ωστόσο στα νούμερα της UNHCR δεν περιλαμβάνονται περίπου 4,3 εκατ. Παλαιστίνιοι, οι οποίοι έχουν καταφύγει στην Ιορδανία, το Λίβανο, τη Συρία και τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, και εμπίπτουν στην αρμοδιότητα μιας άλλης οργάνωσης των Ηνωμένων Εθνών, της UNRWA (United Nations Relief and Works Agency for Palestinian Refugees in the Near East). Πρόσφατα μάλιστα η URNWA ανακοίνωσε την αναστολή των δραστηριοτήτων της στη Λωρίδα της Γάζας λόγω των ενδοπαλαιστινιακών συγκρούσεων.
Ο συνολικός αριθμός των προσφύγων υπό τις δύο οργανώσεις του ΟΗΕ φθάνει τα 14,5 εκατομμύρια, ενώ αν προστεθούν και οι εκτοπισμένοι στο εσωτερικό κρατών (internally displaced people, IDPs), ο αριθμός των «κυνηγημένων του κόσμου» σοκάρει. Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Norwegian Refugee Council, στα τέλη του 2006 ο συνολικός αριθμός των εκτοπισμένων -εξαιτίας εσωτερικών συγκρούσεων- παγκοσμίως ανερχόταν στα 24,5 εκατομμύρια.
Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι εκτοπίστηκαν μέσα στις ίδιες τους τις χώρες εξαιτίας των συγκρούσεων στο Ιράκ, το Λίβανο, τη Σρι Λάνκα, το Ανατολικό Τιμόρ και το Σουδάν. Μέχρι το τέλος του 2006, ο αριθμός των IDPs υπό τη σκέπη της UNHCR σημείωσε νέο ιστορικό ρέκορ: περίπου 13 εκατ.άνθρωποι - το ήμισυ του εκτοπισμένου πληθυσμού σε όλο τον κόσμο. Αυτός είναι και ο λόγος για τη μεγάλη αύξηση του αριθμού των προσφύγων που καλύπτουν οι αποστολές της UNHCR, από 21 εκατ. το 2005 σε περίπου 33 εκατ. πέρυσι.
Όπως υπογραμμίζει η υπουργός Εξωτερικών, Ντόρα Μπακογιάννη, ο πρόσφυγας είναι η κατάληξη μιας σειράς αποτυχιών: της αναπτυξιακής συνεργασίας, της διπλωματίας και της διαβούλευσης. «Όταν δεν υπάρχει έγκαιρη διαμεσολάβηση της παγκόσμιας κοινότητας για την αποφυγή κρίσεων, όταν δεν προάγονται συστηματικά τα ανθρώπινα δικαιώματα και όταν δεν υποστηρίζεται ουσιαστικά η ανάπτυξη, οι άνθρωποι θα έχουν λόγους για να ξεριζώνονται. Ας κοιτάξουμε λοιπόν κατάματα την πραγματικότητα: στο Ιράκ, το Τσαντ, το Νταρφούρ, και άλλες περιοχές, θερίζουμε τις συνέπειες της διεθνούς αποτυχίας μας».
Αλλά και σε ατομικό επίπεδο, ακολουθώντας την παραίνεση του Προέδρου της Δημοκρατίας Κάρολου Παπούλια, η 20η Ιουνίου «είναι μία καλή ευκαιρία για όλους μας να κάνουμε κάποιες σκέψεις βαθύτερες για το ανθρώπινο δράμα που κρύβεται πίσω από κάθε πρόσφυγα και για την πολιτική ευθύνη καθενός από εμάς απέναντι στη μοίρα των κυνηγημένων του κόσμου μας.»
Όλη η έκθεση της UNHCR «2006 Global Trends»: http://www.unhcr.org/statistics/STATISTICS/4676a71d4.pdf
Ό,τι θέλετε να μάθετε για την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων 2007: http://www.unhcr.org/cgi-bin/texis/vtx/getinvolved
