Η σημαντική μείωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων κορωνοΪού που καταγράφεται παγκοσμίως από την αρχή της χρονιάς έχει φυσήξει ένα άνεμο αισιοδοξίας ότι οι χώρες που παλεύουν με την πανδημία θα καταφέρουν να την θέσουν υπό έλεγχο παρά τον εντοπισμό των νέων παραλλαγών του ιού.

Παγκοσμίως τα ποσοστά μολύνσεων έπεσαν απότομα από την αρχή του 2021, από πάνω από 5 εκατ. κρούσματα την εβδομάδα σε 2,5 εκατ. μολύνσεις στα μέσα Φεβρουαρίου. Οι μεγαλύτερες πτώσεις στα επιβεβαιωμένα κρούσματα σημειώθηκαν στις πιο βαριά πληγείσες χώρες από την πανδημία στο τέλος της προηγούμενης χρονιάς, όπως η Βρετανία, οι ΗΠΑ, η Νότια Αφρική, το Ισραήλ και η Πορτογαλία. Τα κρούσματα σε αυτές τις χώρες μειώθηκαν κατά πάνω από 50% τον προηγούμενο μήνα.  

Παρά την μείωση αυτή όμως τις τελευταίες μέρες τα κρούσματα αρχίζουν να ανεβαίνουν ξανά. Την ανοδική αυτή τάση οδηγούν ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Ουγγαρία, και κάποιες χώρες που καταγράφουν επίμονα υψηλούς επιδημιολογικούς δείκτες, όπως η Βραζιλία. Κατά την εβδομάδα του Φεβρουαρίου που συμπληρώθηκε στις 23, καταγράφηκαν 2,6 εκατ. κρούσματα παγκοσμίως, σημειώνοντας αύξηση 3% σε πέντε μέρες.

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι εμβολιασμοί έχουν διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μείωση των κρουσμάτων στις ΗΠΑ και τη Βρετανία, χώρες που έχουν εμβολιάσει το 20% και το 28% του πληθυσμού τους αντίστοιχα. Ωστόσο, οι εμβολιασμοί από μόνοι τους δεν μπορούν να εξηγήσουν την τάση.

Η Βρετανία είχε επιβάλλει ένα από τα πιο αυστηρά lockdown στον κόσμο κατά τους τελευταίους δύο μήνες, το οποίο οδήγησε στη σημαντική αποσυμπίεση  των επιδημιολογικών δεικτών, καταγράφοντας καθημερινά από 56.000 κρούσματα κατά μέσο όρο στις αρχές του Ιανουαρίου σε 13.000 αυτή την εβδομάδα.

Αντίθετα, χώρες που έμειναν μερικώς ανοιχτές, όπως η Γαλλία και η Βραζιλία, αντιμετωπίζουν νέες εξάρσεις.

Για να γίνει ακόμα πιο περίπλοκη η εικόνα, οι ΗΠΑ μέχρι τώρα έχουν αποφύγει ένα εθνικό lockdown, ωστόσο,  οι μολύνσεις έχουν μειωθεί απότομα.  Οι επιδημιολόγοι αποδίδουν τη μείωση κατά 72% των κρουσμάτων από τις αρχές Ιανουαρίου εν μέρει στην πειθαρχημένη τήρηση των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης  και στα λιγότερα ταξίδια μετά τις γιορτές των Ευχαριστιών και των Χριστουγέννων.

Οι αριθμοί των κρουσμάτων ποικίλλουν επίσης ανά πολιτεία των ΗΠΑ, αντικατοπτρίζοντας τις διαφορετικές τους προσεγγίσεις. Η Καλιφόρνια υπό δημοκρατική διοίκηση και η Φλόριντα υπό ρεπουμπλικανική διοίκηση είχαν παρόμοια επίπεδα θετικών τεστ  στις αρχές Ιανουαρίου. Από τότε, ωστόσο, τα κρούσματα έχουν σημειώσει πολύ μεγαλύτερη μείωση  στην Καλιφόρνια, η οποία επέβαλε περιορισμούς, παρά στη Φλόριντα, η οποία παρέμεινε ανοιχτή.

Στη Νότια Αφρική εν τω μεταξύ οι επιδημιολόγοι πιστεύουν πως τα υψηλά ποσοστά κρουσμάτων, ειδικά στις φτωχότερες κοινότητες μαύρων, είναι  πιθανό να έχουν δημιουργήσει ένα φυσικό εμπόδιο για τις νέες μολύνσεις.

Παρατήρησαν δηλαδή πως μια κοινότητα δεν χρειάζεται να φτάσει στην «ανοσία της αγέλης», το τείχος προστασίας που απαιτείται με περίπου 60-70% του πληθυσμού να έχει έρθει σε επαφή με τον ιό ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση μιας ασθένειας, για να επιτευχθεί κάποια μορφή φυσικής ανοσίας που επιβραδύνει την εξάπλωση.

Τα νέα κρούσματα μειώνονται σταθερά από τον Ιούνιο στην Ινδία και παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα εν μέρει λόγω της φαινομενικής απουσίας των νέων παραλλαγών του ιού, καθώς και λόγω της φυσικής ανοσίας που θεωρείται ότι φτάνει το 56% στο Νέο Δελχί.

Στη Γαλλία, όπως και στη Βρετανία, τα επίπεδα της φυσικής ανοσίας δεν ήταν ποτέ τόσο υψηλά ώστε να μπορέσουν να ρίξουν τα κρούσματα.

Οι αυστηροί περιορισμοί που επιβλήθηκαν τον Νοέμβριο μείωσαν την εξάπλωση των λοιμώξεων, αλλά η χαλάρωσή τους αργότερα αύξησε εκ νέου τα κρούσματα μετά, καθώς η πιο μολυσματική παραλλαγή που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στη Βρετανία έχει εξαπλωθεί στη χώρα.  Σε ορισμένες μάλιστα περιοχές της Γαλλίας,  τα κρούσματα αυξάνονται στα επίπεδα που κατέγραφαν  πριν από τα Χριστούγεννα, από 144 ανά 100.000 άτομα  την εβδομάδα στις αρχές Ιανουαρίου σε 200 στο τέλος της προηγούμενης εβδομάδας.

Η Γαλλία επέβαλε αυτή την εβδομάδα μερικό lockdown σε πόλεις, όπως η Νίκαια και η Δουνκέρκη,  όπου αυξήθηκαν οι αριθμοί των κρουσμάτων.

Την ίδια υπάρχουν ανησυχίες ότι «ανακυκλώνεται» η αυξητική τάση των κρουσμάτων σε όλη την κεντρική Ευρώπη. Παράλληλα σε ορισμένες από αυτές τις χώρες έχει εντοπιστεί η βρετανική παραλλαγή που προσθέτει πόντους στις ανησυχίες. Η Τσεχία κατέγραψε 968 κρούσματα ανά 100.000 άτομα τις τελευταίες δύο εβδομάδες, το υψηλότερο κατά κεφαλήν ποσοστό μόλυνσης στην ΕΕ.

Για τις χώρες του βόρειου ημισφαίριου όπου πέφτουν οι λοιμώξεις, ορισμένοι αποδίδουν την μείωση στην αλλαγή του καιρού. Η εκτίμηση αυτή, ωστόσο, συναντάει αρκετές ενστάσεις, με βασική το γεγονός πως εξάρσεις του ιού έχουν παρατηρηθεί σε ιδιαίτερα θερμές συνθήκες.

Η Βραζιλία, για παράδειγμα, βρίσκεται εν μέσω καλοκαιριού και παρόλα αυτά είναι ανάμεσα στις πιο σφόδρα πληγείσες χώρες που παλεύουν ακόμα να ρίξουν τα κρούσματα. Επίσης, σε κάποιες περιοχές της χώρας που έχουν «χτυπηθεί» πιο βαριά, όπως η Μανάους, δεν πιάνει ποτέ κρύο.

Μια εξήγηση για τους «επίμονους» αριθμούς μολύνσεων της Βραζιλίας αποτελεί η παραλλαγή του ιού που έχει εντοπιστεί στη χώρα η οποία μεταδίδεται πολύ εύκολα εφόσον μάλιστα δεν έχει επιβληθεί ένα αυστηρό lockdown για να «τιθασεύσει» τα κρούσματα. Με τον ίδιο τρόπο η βρετανική παραλλαγή B.1.1.7 εξαπλώθηκε γρήγορα στην Βρετανία προτού επιβάλλει το lockdown.

Παρά την πρόσφατη επιτυχία στην αντιμετώπιση του ιού, οι επιστήμονες τονίζουν ότι όλες οι χώρες παραμένουν ευάλωτες σε εξάρσεις του ιού.

 naftemporiki.gr με πληροφορίες από Financial Times