Μετά από μία προεκλογική εκστρατεία που άρχισε με το θάνατο δύο ανθρώπων, αλλά στη συνέχεια κύλησε ομαλά, οι πολίτες του Ανατολικού Τιμόρ, μιας από τις πιο φτωχές χώρες του κόσμου, προσέρχονται το Σάββατο στις κάλπες για να εκλέξουν τη νέα βουλή της χώρας.
Στις εκλογές συμμετέχουν 14 κόμματα αλλά την εξουσία διεκδικούν το Φρετιλίν, που κυβερνά τα τελευταία πέντε χρόνια μετά από την ανεξαρτησία της χώρας και το CNRT, που ίδρυσε ο απελθών πρόεδρος Ξανάνα Γκουσμάο, ο οποίος δεν διεκδίκησε την επανεκλογή του στις εκλογές που προηγήθηκαν.
Η κακή εμφάνιση του υποψηφίου του Φρετιλίν στις προεδρικές εκλογές είχε δημιουργήσει προσδοκίες ότι μπορεί να υπάρξει κυβερνητική αλλαγή, αλλά οι αναλυτές προβλέπουν ότι κανένα κόμμα δεν θα κερδίσει την πλειοψηφία στη 65μελή βουλή.
Την προηγούμενη εβδομάδα ο νεοεκλεγείς πρόεδρος Ζοζέ Ράμος Όρτα, ο οποίος έχει τιμηθεί με το Νόμπελ Ειρήνης, απηύθυνε έκκληση για ενότητα.
Το Ανατολικό Τιμόρ μόλις πρόσφατα έχει αρχίσει να εκμεταλλεύεται τα πλούσια ενεργειακά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου τα οποία θεωρείται βέβαιο ότι με την πάροδο του χρόνου θα μπορούσαν να ανεβάσουν σημαντικά το επίπεδο ζωής του ενός εκατομμυρίου κατοίκων της χώρας. Μάλιστα, μία από τις κρίσιμες αποφάσεις που θα κληθεί να πάρει η νέα κυβέρνηση είναι εάν θα διαθέσει άμεσα στους φτωχούς, ποσό της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων το οποίο αποτελεί τα έσοδα από τα αρχικά στάδια της εκμετάλλευσης των ενεργειακών πηγών.
Συγχρόνως όμως θα κληθεί να αντιμετωπίσει αμέσως τα ζητήματα της χρόνιας φτώχειας και της μαζικής ανεργίας, τα οποία δημιούργησαν το πλαίσιο για να ευδοκιμήσουν βίαιες συμμορίες.
Το πρόβλημα εντείνεται και από το γεγονός ότι περίπου το 10% του πληθυσμού παραμένει μακριά από τις εστίες του μετά από την κρίση του Μαΐου του 2006 όταν στα βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν, 37 άτομα έχασαν τη ζωή τους και χρειάστηκε η επέμβαση διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης υπό την αιγίδα της Αυστραλίας για να αποκατασταθεί η τάξη.
Τότε 150.000 άνθρωποι είχαν απομακρυνθεί από τα σπίτια τους για να αναζητήσουν ασφαλέστερο καταφύγιο, τα 2/3 των οποίων δεν έχουν επιστρέψει ακόμη. Μάλιστα 30.000 εκτοπισμένοι εξακολουθούν να διαβιούν σε στρατόπεδα, κοντά στην πρωτεύουσα Ντίλι και δείχνουν απρόθυμοι να επιστρέψουν επικαλούμενοι σποραδικά επεισόδια βίας, βανδαλισμών και εμπρησμών ενώ είναι άγνωστο πότε θα αποχωρήσει η διεθνής δύναμη.
Οι αρχές κατηγορούνται ότι απέτυχαν να τιμωρήσουν τους δράστες των επεισοδίων ανάμεσα στους οποίους και έναν λιποτάκτη αξιωματικό του στρατού, τον Αλφρέντο Ρεϊνάντο, ο οποίος τον προηγούμενο Αύγουστο δραπέτευσε από την φυλακή, όπου ήταν κρατούμενος και με δηλώσεις του στα μέσα ενημέρωσης, ακόμη και σε talk show στην ινδονησιακή τηλεόραση, σαρκάζει τους κυβερνώντες.
Το εκρηκτικό μείγμα, έκαναν πιο εύφλεκτο, η ξηρασία και οι ακρίδες, οι οποίες κατέστρεψαν τη σοδιά, με αποτέλεσμα, όπως αναφέρει έκθεση του Υπηρεσίας Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ και του Παγκόσμιου Προγράμματος Επισιτισμού, να είναι βέβαιο ότι το 1/5 του πληθυσμού της χώρας θα χρειαστεί βοήθεια σε τρόφιμα.
Ενδεικτικό της ασαφούς κατάστασης που επικρατεί στην χώρα είναι το γεγονός ότι το νομικό σύστημα στηρίζεται στο πορτογαλικό μοντέλο αλλά τα δικαστήρια εφαρμόζουν πολλούς ινδονησιακούς νόμους, κατάλοιπο της κατοχής από το 1975 που αποχώρησαν οι Πορτογάλοι μέχρι το 2002 που ανακηρύχτηκε η ανεξαρτησία της χώρας.
ΑΠΕ-ΜΠE, Reuters