Με την ανάληψη, της πρωθυπουργίας της Βρετανίας από τον Γκόρντον Μπράουν λαμβάνει τέλος ύστερα από είκοσι πέντε χρόνια ένα από τα πιο ισχυρά, αλλά και αποσταθεροποιητικά, ζευγάρια στην ιστορία της βρετανικής πολιτικής: το ζευγάρι που σχημάτισαν από τότε που γνωρίστηκαν, το 1983, ο εσωστρεφής και εγκεφαλικός Μπράουν με τον χαμογελαστό, χαρισματικό, αλλά επιφανειακό και μεσσιανικό Τόνι Μπλερ.

Ο Μπράουν, που γεννήθηκε στη Γλασκώβη στις 20 Φεβρουαρίου 1951 και ήταν το δεύτερο από τρία αδέλφια, ετοιμαζόταν από μικρός γι'αυτή τη στιγμή. Το αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης το διαμόρφωσε στα παιδικά του χρόνια με πρότυπο τον πατέρα του, έναν πρεσβυτεριανό ιερέα της Εκκλησίας της Σκωτίας, ο οποίος δεν επέτρεπε στα παιδιά του να αγοράζουν τον κυριακάτικο Τύπο. Τις κυριακάτικες εφημερίδες, ο Γκόρντον τις διάβαζε την Τετάρτη, αφού είχε λήξει η τιμωρία του επειδή δεν είχε κοιμηθεί την Κυριακή το μεσημέρι.

Την πρώτη του επαφή με την πολιτική την είχε σε ηλικία 12 ετών, με τη δολοφονία του προέδρου Κένεντι. Ηταν οπαδός του Εργατικού Κόμματος, αλλά στο Γυμνάσιο συνήθιζε να κουβεντιάζει με τη δεσποινίδα Σόου, υπεύθυνη της βιβλιοθήκης και οπαδό του Συντηρητικού Κόμματος.

Στα 16 του χρόνια μπήκε στο Πανεπιστήμιο, χάρις σε ένα πρόγραμμα που επέτρεπε στους ταλαντούχους μαθητές της Σκωτίας να επιταχύνουν τις σπουδές τους. Ο νεαρός Μπράουν συνειδητοποίησε τη ζήλεια που προκάλεσε αυτό το σύστημα στους συμμαθητές του που δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν από αυτό και από τότε ανέπτυξε μια αντιπάθεια για τα επιλεκτικά εκπαιδευτικά συστήματα.

Στο Πανεπιστήμιο, ο Μπράουν ξεχώρισε για τις γνώσεις του, για τις ηγετικές του ικανότητες, και για τις αθλητικές του επιδόσεις. Είχε όμως και ατυχήματα. Το πάθος του για το ράγκμπι τού προκάλεσε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς, με αποτέλεσμα να χάσει για πάντα την όραση από το αριστερό μάτι. Υστερα από μερικούς μήνες, τα ίδια συμπτώματα εμφανίστηκαν και στο δεξί του μάτι ενώ έπαιζε τένις. Αυτή τη φορά πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες, και χάρις σε μια επιτυχημένη χειρουργική τεχνική έσωσε το μάτι του.

Η εμμονή του με την πολιτική οδήγησε στη διάλυση της σχέσης του με την πριγκίπισα Μαργαρίτα της Ρουμανίας. «Ηταν ένας πολύ ρομαντικός δεσμός. Δεν έπαψα ποτέ να τον αγαπώ, αλλά μια μέρα έχασα την υπομονή μου γιατί όλα ήταν πολιτική, πολιτική, πολιτική, κι εγώ χρειαζόμουν κάποιον που να ασχολείται και με μένα», δήλωσε αρκετά χρόνια αργότερα η πριγκίπισα.

Η πολιτική σταδιοδρομία του Μπράουν άρχισε το 1983, όταν κέρδισε την έδρα στο Ντάνφερμλαϊν Ιστ. Τα πρώτα χρόνια μοιράστηκε με τον επίσης νεοεκλεγέντα βουλευτή Τόνι Μπλερ ένα δωμάτιο χωρίς παράθυρα, όπου διαμορφώθηκε το γνωστότερο πολιτικό ζευγάρι της σύγχρονης βρετανικής ιστορίας. Οι δύο άνδρες συμφωνούσαν στην ανάγκη να μεταρρυθμιστεί ριζικά το κόμμα, ώστε να προσελκύσει τις μεσαίες τάξεις και να κερδίσει τις εκλογές.

Το 1992, μετά την εκλογική ήττα του Νιλ Κίνοκ, όλοι πίστευαν ότι ο Μπράουν θα γινόταν αρχηγός του Εργατικού Κόμματος. Εχασε όμως απροσδόκητα από τον Τζον Σμιθ. Είχε μια δεύτερη ευκαιρία δύο χρόνια αργότερα, όταν ξαφνικά ο Σμιθ πέθανε. Αλλά τότε τον έπεισε ο Μπλερ ότι θα ήταν καλύτερα να αναλάβει εκείνος την ηγεσία του κόμματος, ώστε ο Μπράουν να αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στον έλεγχο της οικονομίας όταν οι Εργατικοί θα αναλάμβαναν την εξουσία. Ο κύκλος του Μπράουν υποστήριζε πάντα ότι σε μια συζήτηση μεταξύ των δύο ανδρών που έγινε στο εστιατόριο Granita του Αϊλινγκτον, ο Μπλερ δεσμεύτηκε ότι θα παραχωρούσε την πρωθυπουργία στα μέσα της δεύτερης θητείας του. Αν υπήρξε αυτή η δέσμευση, δεν τηρήθηκε.

Σε κάθε περίπτωση, οι σχέσεις των δύο ανδρών άρχισαν σταδιακά να επιδεινώνονται, μέχρι να φτάσουν στην αμοιβαία αντιπάθεια. Υστερα από μια δεκαετία διακυβέρνησης της χώρας, ο Μπλερ απέκτησε την εικόνα ενός πολιτικού ικανού και χαρισματικού που υπακούει στο ένστικτό του και εξαρτάται πλήρως από τις συμβουλές της πραιτωριανής του φρουράς. Ο Μπράουν, πάλι, μοιάζει με πληγωμένο αγρίμι που θέλει να πάρει την εκδίκησή του για όλα αυτά τα «χαμένα» χρόνια. Περιβάλλεται κι αυτός από μια στρατιά συμβούλων, οι οποίοι αποφασίζουν αφού έχουν καταβροχθίσει τόνους υπομνημάτων και μελετών.

Το στυλ του είναι λιγότερο προεδρικό από εκείνο του Μπλερ, και ο νέος πρωθυπουργός έχει υποσχεθεί την επιστροφή του κοινοβουλευτικού διαλόγου. Το έχει ανάγκη, άλλωστε, καθώς δεν μπορεί να τα βάλει με τον δυναμισμό του συντηρητικού αντιπάλου του Ντέιβιντ Κάμερον.

* Η κεντρική φωτογραφία είναι από το site του Guardian.

El Pais, AΠΕ-ΜΠΕ