Στα κακώς κείμενα του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής επανέρχεται με πολυσέλιδο ρεπορτάζ το Spiegel. Υπό τον τίτλο «Ο φάκελος Frontex» το γερμανικό περιοδικό αναφέρεται εκτενώς όχι μόνον στις γνωστές κατηγορίες εμπλοκής και συμμετοχής ευρωπαίων συνοριοφυλάκων σε παράνομα pushbacks στο Αιγαίο αλλά και σε νέα σκάνδαλα κακοδιαχείρισης αλλά και υποθέσεις mobbing που φέρονται να βαραίνουν την ηγεσία της Frontex, προεξάρχοντος του επικεφαλής της Φαμπρίς Λεζερί.
«Υπό τον Λεζερί η Frontex διολισθαίνει από το ένα σκάνδαλο στο επόμενο. Το περασμένο φθινόπωρο το Spiegel […] είχε αποκαλύψει την εμπλοκή δυνάμεων της Frontex σε παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων στο Αιγαίο. […] Τον Ιανουάριο η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης Olaf ξεκίνησε έρευνες, με τον ίδιο τον Λεζερί να ισχυρίζεται ότι αφορούν τις υποθέσεις pushbacks. Σύμφωνα με πληροφορίες του Spiegel όμως, οι κατηγορίες έχουν πολύ μεγαλύτερο εύρος: αφορούν επίσης πιθανή απάτη σε συνάρτηση με έναν πάροχο υπηρεσιών, κατηγορίες mobbing αλλά και το ερώτημα εάν αποκρύφτηκαν πληροφορίες από την εντεταλμένη του οργανισμού για τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα. Εσωτερικά έγγραφα καταδεικνύουν ότι επί τάπητος μπαίνει το σύνολο των διευθυντικών επιδόσεων του Λεζερί».
Πρώην και νυν συνεργάτες της Frontex που μίλησαν στο γερμανικό περιοδικό υπό το καθεστώς της ανωνυμίας περιγράφουν με ιδιαίτερα μελανά χρώματα την κατάσταση, στην οποία βρίσκεται ο ευρωπαϊκός οργανισμός τα τελευταία χρόνια, αποδίδοντας τις ευθύνες στον επικεφαλής της Frontex Λεζερί. Όταν, για παράδειγμα, ανέλαβε τα ηνία της Frontex, ήρθε συχνά σε μετωπική σύγκρουση με την εντεταλμένη του οργανισμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα Αρνάεθ «[…] η οποία διαπίστωσε πολύ γρήγορα ότι ο νέος επικεφαλής δεν δίνει και πολλή σημασία στα ανθρώπινα δικαιώματα. ''Είχαμε την αίσθηση ότι απλώς την προσπερνούσε''. Τα ανθρώπινα δικαιώματα δεν ήταν ποτέ στις προτεραιότητές του, αναφέρουν πρώην υπάλληλοι της Frontex. Η εντεταλμένη, η οποία είχε επιστήσει πολλές φορές την προσοχή του Λεζερί σε παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Αιγαίο, αντικαταστάθηκε τελικώς με μεθοδεύσεις του Λεζερί και με επίσημη αιτιολογία ότι δεν διαθέτει αρκετή εμπειρία για να ανταποκριθεί στα καθήκοντά της.
Απάτη και mobbing;
Σύμφωνα με το Spiegel οι έρευνες της Olaf δεν αφορούν μόνο τις κατηγορίες για την εμπλοκή της Frontex στις παράνομες επαναπροωθήσεις προσφύγων και μεταναστών στο Αιγαίο αλλά και πιθανή απάτη σε σχέση με προμήθεια λογισμικού αξίας εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ από μια πολωνική εταιρία. Παρότι υπάλληλοι της Frontex είχαν ενημερώσει εξαρχής ότι το λογισμικό δεν λειτουργούσε καλά, η Frontex κατέβαλε κανονικά μεγάλο μέρος της συμφωνηθείσας τιμής, με τους υπαλλήλους να κάνουν στη συνέχεια λόγο για παρατυπίες και πιθανή απάτη.
Στο μικροσκόπιο της Olaf μπαίνουν όμως και κατηγορίες για mobbing εκ μέρους του Λεζερί και στενού του συνεργάτη αλλά και κατηγορίες στοχευμένης απόκρυψης πληροφοριών από την εντεταλμένη για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
«Είτε πρόκειται για τη συμμετοχή των υπαλλήλων του στα pushbacks είτε για κακοδιαχείριση στην υπηρεσία του, ο αρχηγός της Frontex αρνούνταν μέχρι στιγμής όλες τις κατηγορίες. Πλέον όμως οι πιέσεις στο πρόσωπό του αυξάνονται. Η επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Γιόχανσον έχει αφήσει να εννοηθεί ότι ο Λεζερί δεν μπορεί να μείνει για πολύ στη θέση του. […] Για το μέλλον του όμως δεν αποφασίζει η Κομισιόν αλλά το διοικητικό συμβούλιο της Frontex όπου εκπροσωπούνται κυρίως οι κυβερνήσεις των χωρών του Σένγκεν […]. Στο παρελθόν οι χώρες της ΕΕ στήριζαν τον Λεζερί.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι πολλοί χαίρονται που η Frontex εμποδίζει ανθρώπους από το να περνούν τα ευρωπαϊκά σύνορα ακόμη και με βάναυσες μεθόδους, εκτιμά η Τζούλια Λαγκανά, από το Open Society European Policy Institute. Το ερώτημα είναι ωστόσο εάν το ΔΣ θα συνεχίσει να στηρίζει τον Λεζερί σε περίπτωση που δημοσιοποιηθούν ακόμη περισσότερες κατηγορίες για mobbing ή και απάτη στο περιβάλλον της Frontex».
