Από την έντυπη έκδοση
Της Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Η κατάργηση των λογαριασμών του απερχόμενου Αμερικανού προέδρου από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης Facebook και Twitter, μαζί με την απομάκρυνση της αντίστοιχης εφαρμογής Parler από τις πλατφόρμες Google, Amazon και Apple, έχουν κινήσει έναν δημόσιο διάλογο για τη δύναμη που έχουν συγκεντρώσει οι κυρίαρχοι παίκτες του Διαδικτύου μέσα στον χρόνο. Η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ διεμήνυσε πως «θεωρεί προβληματικές» τις αποφάσεις των Facebook και Twitter, ενώ ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας, Κλεμέντ Μπον, είπε πως «σοκαρίστηκε» από τη λήψη μιας τόσο σημαντικής απόφασης από ιδιωτική εταιρεία.
Δεν είναι πρώτη φορά που κυβερνώντες εκφέρουν την άποψή τους ετεροχρονισμένα για την τεράστια σφαίρα επιρροής των τεχνολογικών κολοσσών, που προ πολλού έχει απλωθεί σε κάθε έκφανση της πολιτικής, οικονομικής και ιδιωτικής ζωής. Ετεροχρονισμένες ήταν, επίσης, οι ενέργειες των ίδιων των τεχνολογικών κολοσσών. Σε επιστολή που απέστειλε η Amazon στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Parler αναφέρει 98 παραδείγματα αναρτήσεων που υποκινούν ή ενθαρρύνουν την άσκηση βίας, αιτιολογώντας την απομάκρυνσή της. Έπρεπε να προηγηθούν τα τραγικά γεγονότα της περασμένης Τετάρτης για να αντιδράσουν οι τεχνολογικοί κολοσσοί στον εμπρηστικό λόγο του Ντόναλντ Τραμπ και των οπαδών του, ιδίως σε ό,τι αφορά την εκλογική νίκη του πολιτικού του αντιπάλου και επόμενου πρόεδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν; Η δημοκρατία προσβάλλεται από την απομάκρυνση μέσων όπως η Parler, αλλά δεν παραβιάζεται όταν εκατοντάδες ακροδεξιοί εισβάλλουν στο Καπιτώλιο για να εμποδίσουν την επικύρωση ενός νόμιμου εκλογικού αποτελέσματος; Δεν θα έπρεπε να υπάρχουν αυτόματοι μηχανισμοί όχι μόνον στις ΗΠΑ, αλλά και στον υπόλοιπο δυτικό κόσμο που να υποδεικνύουν στις αρμόδιες αρχές τον συντονισμό ενεργειών τόσο μεγάλης κλίμακας όπως η εισβολή της περασμένης Τετάρτης;
Είναι καιρός να αναγνωρίσουμε όλοι πως το Διαδίκτυο δεν είναι απλώς ένα τεχνολογικό μέσο για να διεκπεραιώνουμε εργασίες ή να επικοινωνούμε με τον κόσμο. Το Διαδίκτυο είναι η αντανάκλαση της κοινωνίας μας σε όλα τα μήκη και πλάτη της. Έτσι όπως προσπαθούμε να συμβιώσουμε όλοι με κοινούς κανόνες στον πραγματικό κόσμο, έτσι θα πρέπει να κινηθούμε και στο Διαδίκτυο. Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν ενώσει τον κόσμο με τρόπους που θα ήταν αδιανόητοι λίγες δεκαετίες πριν. Έχουν χρησιμεύσει όμως και ως μηχανισμοί προπαγάνδας, παραπληροφόρησης και ενθάρρυνσης βίαιων πράξεων. Η οδηγία της Ε.Ε. για τις ευθύνες των «τεχνολογικών κηδεμόνων» ίσως να είναι προς τη σωστή κατεύθυνση. Αλλά είναι απαραίτητο να επιβληθούν κανόνες που να προστατεύουν ουσιαστικά την ελευθερία του λόγου σε όλες τις γωνιές του ανεπτυγμένου κόσμου. Διότι μαζί οι ελευθερίες που εγγυώνται οι δημοκρατίες συνοδεύονται από ευθύνες, ατομικές και συλλογικές.