Μετά από χρόνια διαπραγματεύσεων, μια ιστορική συμφωνία για τη μελλοντική σχέση εμπορίου και ασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ένωση επιτεύχθηκε, την παραμονή των Χριστουγέννων, μια εβδομάδα πριν από το τέλος της μεταβατικής περιόδου του Brexit.

Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρεί από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση στις 31 Δεκεμβρίου, θα τεθούν σε ισχύ νέες ρυθμίσεις που επιτρέπουν το εμπόριο αγαθών χωρίς δασμούς και στενή αστυνομική και δικαστική συνεργασία.

Η ανακοίνωση ακολούθησε μια τελική πρωινή κλήση μεταξύ της Μπόρις Τζόνσον στην Ντάουνινγκ Στριτ και της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στις Βρυξέλλες - η πέμπτη τέτοια τηλεφωνική συνομιλία τις τελευταίες 24 ώρες.

Η εμπορική συμφωνία - που εκτείνεται σε 2.000 σελίδες - έχει ένα άνευ προηγουμένου πεδίο εφαρμογής, η οποία περιέχει διατάξεις για θέματα που ποικίλλουν από την πολιτική πυρηνική συνεργασία και τις ενεργειακές διασυνδέσεις έως την αλιεία και την αεροπορία.

Φον ντερ Λάιεν: Η Βρετανία είναι πλέον τρίτη χώρα

Για «δίκαιη και ισορροπημένη» συμφωνία έκανε λόγο η πρόεδρος της Κομισιόν. «Αξίζει να παλέψουμε για αυτήν τη συμφωνία. Έχουμε τώρα μια δίκαιη και ισορροπημένη συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο. Θα προστατεύσει τα συμφέροντά μας στην ΕΕ, θα διασφαλίσει θεμιτό ανταγωνισμό και θα παρέχει προβλεψιμότητα για τις αλιευτικές μας κοινότητες. Η Ευρώπη προχωρά τώρα» σημείωσε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

«Μοιραζόμαστε τις ίδιες αξίες και το ίδιο όραμα με το Ηνωμένο Βασίλειο».

Ωστόσο, σημείωσε πως «η αρχή μπορεί να είναι και ένα τέλος», προσθέτοντας ότι «όλοι θα πρέπει να αφήσουμε το Brexit πίσω μας και να προχωρήσουμε».

Μπαρνιέ: Ο χρόνος δεν μετρά πια ανίστροφα

Ο διαπραγματευτής της ΕΕ για το Brexit, ευχαριστώντας τους συνδιαπραγματευτές του, δήλωσε πως είναι μια «τεράστια ανακούφιση αυτή η συμφωνία, παράλληλα όμως είναι και μια μέρα λύπης», όχι μόνο για ό,τι έμεινε πίσω, αλλά και για ό,τι έπεται.

Τζόνσον: Καλή συμφωνία για όλους - Συχνά επεισοδιακές οι διαπραγματεύσεις

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον πανηγύρισε με τα χέρια ψηλά και σηκωμένους τους αντίχειρες τη «νίκη» που επετεύχθη σήμερα, αναρτώντας μια φωτογραφία του στο Twitter, με τη λεζάντα «Η συμφωνία ολοκληρώθηκε».

Ως μια «καλή συμφωνία» για όλη την Ευρώπη χαρακτήρισε ο Μπόρις Τζόνσον την ιστορική συμφωνία Βρετανίας και Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Brexit, παραδεχόμενος ότι πολλές φορές οι διαπραγματεύσεις ήταν «σκληρές και επεισοδιακές».

«Αυτή η συμφωνία έγινε από μια τεράστια διαπραγματευτική ομάδα από κάθε μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου και θα ωφελήσει κάθε μέρος της χώρας μας», δήλωσε, απευθυνόμενος στον βρετανικό λαό.

Ωστόσο, θέλησε να απευθυνθεί στους «φίλους και εταίρους μας στην ΕΕ», λέγοντας ότι η συμφωνία «σημαίνει μια νέα σταθερότητα και βεβαιότητα σε μια σχέση που μερικές φορές ήταν κατακερματισμένη και δύσκολη».

Προσθέτει: «Θα είμαστε ο φίλος σας, ο σύμμαχός σας, ο υποστηρικτής σας και, πράγματι, ποτέ δεν θα το ξεχάσετε, την πρώτη σας αγορά από τη Βρετανία».

Ο πρωθυπουργός στράφηκε στη συνέχεια στο βρετανικό λαό για να ολοκληρώσει την ομιλία του.

«Στο τέλος αυτών των πιο δύσκολων ετών η εστίασή μας είναι να νικήσουμε την πανδημία ... και να ανοικοδομήσουμε την οικονομία μας και είμαι απόλυτα σίγουρος ότι μπορούμε και θα το κάνουμε», τόνισε.
«Εναπόκειται σε εμάς όλοι μαζί ως ένα νέο και πραγματικά ανεξάρτητο έθνος να συνειδητοποιήσουμε την έκταση αυτής της στιγμής και να αξιοποιήσουμε στο έπακρο».

Πρόσθεσε: «Αυτή η συμφωνία σημαίνει πάνω από όλα βεβαιότητα, για την αεροπορική βιομηχανία, τους μεταφορείς, την αστυνομία, τις συνοριακές δυνάμεις και όλους εκείνους που μας κρατούν ασφαλείς. Σημαίνει βεβαιότητα για τους επιστήμονες μας που θα μπορούν να συνεργαστούν σε μεγάλα συλλογικά έργα.
Αλλά πάνω απ 'όλα αυτό σημαίνει σιγουριά για τις επιχειρήσεις».

Ο Βρετανός πρωθυπουργός πρόσθεσε πως «για πρώτη φορά από το 1973 θα είμαστε μια ανεξάρτητη παράκτια πολιτεία με πλήρη έλεγχο των υδάτων μας», ενώ τόνισε πως οι αλιευτικές επιχειρήσεις θα βοηθηθούν με 100 εκατομμύρια λίρες για τον εκσυγχρονισμό των στόλων τους.

«Φαναστική είδηση», λένε πηγές της Ντάουνινγκ Στριτ

«Η συμφωνία ολοκληρώθηκε», είπε μια πηγή της Ντάουνινγκ Στριτ. «Ανακτήσαμε τον έλεγχο των χρημάτων, των συνόρων, των νόμων, του εμπορίου και των αλιευτικών υδάτων μας».

«Η συμφωνία είναι φανταστική είδηση ​​για οικογένειες και επιχειρήσεις σε κάθε μέρος του Ηνωμένου Βασιλείου. Υπογράψαμε την πρώτη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με βάση μηδενικούς δασμούς και μηδενικές ποσοστώσεις που έχουν επιτευχθεί ποτέ με την ΕΕ».

«Έχουμε παραδώσει αυτήν την μεγάλη προσφορά σε ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο σε χρόνο ρεκόρ, και υπό εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, η οποία προστατεύει την ακεραιότητα της εσωτερικής μας αγοράς και τη θέση της Βόρειας Ιρλανδίας», ανέφερε η πηγή.

Ομοίως, η υπουργός Διεθνούς Εμπορίου Λιζ Τρας χαιρέτισε την εξέλιξη αυτή, με ανάρτησή της στο Twitter. "Θα έχουμε μια ισχυρή εμπορική σχέση με την ΕΕ και θα εμβαθύνουμε τις συναλλαγές με τους εταίρους μας σε όλον τον κόσμο χάρη στην ανεξάρτητη εμπορική πολιτική μας", ανέφερε.

Η αλιεία

Τα κρίσιμα σημεία στο τέλος των συνομιλιών ήταν η πρόσβαση της ΕΕ στα βρετανικά αλιευτικά ύδατα και η απαίτηση των Βρυξελλών για κανόνες που θα εξασφαλίζουν ότι καμία πλευρά δεν θα μπορούσε να αποκτήσει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στο εμπόριο καθώς το βιβλίο κανόνων τους αποκλίνει με την πάροδο του χρόνου.

Τις τελευταίες ημέρες, υπήρχε μελλοντική πρόσβαση στην ΕΕ και ποσοστώσεις στα βρετανικά αλιευτικά ύδατα, ένα ζήτημα μικρού οικονομικού αντίκτυπου, αλλά υψηλή πολιτική προεξοχή και για τις δύο πλευρές, αυτή ήταν η διαφορά μεταξύ μιας συμφωνίας και μιας διακοπής των συνομιλιών.

Η ΕΕ είχε προσφέρει μια εξαετή μεταβατική περίοδο για τη σταδιακή μείωση κατά 25% των αλιευμάτων από την αξία των ευρωπαϊκών στόλων στα βρετανικά ύδατα, με πρόσβαση εγγυημένη σε ζώνη έξι έως 12 ναυτικών μιλίων από τις βρετανικές ακτές.

naftemporiki.gr με πληροφορίες από BBC, Guardian, Reuters, European Commission.