«Η Δημοκρατία είναι το πιο ισχυρό όπλο των ανθρώπων στη μάχη για μια καλύτερη ζωή», αυτό ήταν και το πνεύμα της πολιτικής σταδιοδρομίας του Μπαράκ Ομπάμα, «πνεύμα που διαπερνά και το βιβλίο του», επεσήμανε ο Αλέξης Τσίπρας στον χαιρετισμό του κατά την εκδήλωση της παρουσίασης του βιβλίου του πρώην Αμερικανού προέδρου, «Η Γη της Επαγγελίας».
Το μήνυμα του Αλέξη Τσίπρα
Το 1936, ο Πρόεδρος Ρούζβελτ έκλεινε το Συνέδριο των Δημοκρατικών, λέγοντας την εξής φράση: «Καλύτερα τα περιστασιακά λάθη μιας κυβέρνησης που ζει σε πνεύμα συμπόνιας για τον άνθρωπο, παρά οι συνεχείς παραλείψεις μιας κυβέρνησης που ζει στον πάγο της αδιαφορίας της».
Αυτή είναι μια βασική διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στις προοδευτικές και τις συντηρητικές κυβερνήσεις, αλλά και ανάμεσα σε πολιτικούς ηγέτες. Ο Μπαράκ Ομπάμα ανήκει στη πρώτη κατηγορία.
Παρά τα λάθη και τις αδυναμίες του, τόλμησε και επιχείρησε να αντιμετωπίσει ένα σύστημα που δεν φημίζεται για την προσαρμοστικότητα του στο νέο. Το βιβλίο αυτό είναι η εξιστόρηση αυτής της πορείας, χωρίς να προσπαθεί ούτε να ωραιοποιήσει, ούτε να ηρωοποιήσει.
Άλλωστε, στην εποχή της πληροφορίας κανείς δεν μπορεί να ξεφεύγει από την αλήθεια. Και ο Ομπάμα, ως ο πρώτος παγκόσμιος ηγέτης αυτής της εποχής, πορεύτηκε με αυτό το γνώμονα από την πρώτη στιγμή.
Η αλήθεια του Ομπάμα είναι και τα όρια τα οποία ο ίδιος έθεσε για τη διακυβέρνησή του: Από τη μία ο ρεαλισμός και από την άλλη το όραμα. Οι αναγκαίοι συμβιβασμοί, αλλά και η πολιτική σύγκρουση.
Έχει ενδιαφέρον να δει κανείς πως ο Ομπάμα, από την αρχή της θητείας του, όρισε ξεκάθαρα το πεδίο στο οποίο είναι αποφασισμένος να πάει μέχρι τέλους. Και ήταν – τι σύμπτωση με όσα η ανθρωπότητα βιώνει το τελευταίο χρόνο – το πεδίο της Δημόσιας Υγείας.
Η μεταρρύθμιση του στην υγεία, το Obamacare, φέρει μέχρι σήμερα το όνομα του, και αποδεικνύει του λόγου το αληθές. Και δεν ήταν τυχαίο αυτό. Διότι αυτό που τελικά καθορίζει την πορεία και την υστεροφημία ενός ηγέτη είναι η διορατικότητά του.
Η ικανότητά να διακρίνει ποιες είναι οι ενέργειες που θα εξασφαλίσουν τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των πολιτών, ακόμα και αν το πολιτικό κόστος από τις ανελέητες και αήθεις επιθέσεις των αντιπάλων του, είναι βαρύτατο.
Είχα τη χαρά και την τιμή να είμαι Πρωθυπουργός την τελευταία διετία της θητείας του στο Λευκό Οίκο. Στο πρόσωπο του Ομπάμα, δεν συνάντησα απλά έναν Πρόεδρο των ΗΠΑ με διάθεση να συνεισφέρει στην επίλυση της ελληνικής κρίσης. Αλλά συνάντησα έναν άνθρωπο με απόλυτη συναίσθηση της κατάστασης στην οποία βρέθηκαν οι Έλληνες την πολύ σκληρή περίοδο της λιτότητας και των μνημονίων.
Η συνεπής του προσήλωση στο ζήτημα της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, την ώρα που στη διεθνή κοινότητα η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από αποκρουστικά στερεότυπα και από εκκλήσεις για την τιμωρία των απείθαρχων Ελλήνων, ήταν πολύ κρίσιμη για την προσπάθειά μας. Όταν, δε, επέλεξε την Ελλάδα για το τελευταίο ταξίδι του ως εν ενεργεία Πρόεδρος, ο συμβολισμός νομίζω ότι ήταν σαφής.
Ένας άνθρωπος που βρέθηκε σε αυτή τη θέση, στον ισχυρότερο πολιτικό θώκο στο Δυτικό Κόσμο, γνώριζε βαθιά ότι αυτή η εξέλιξη οφείλεται στο πολίτευμα που εμπνεύστηκαν οι δικοί μας πρόγονοι.
Γιατί η Δημοκρατία ήταν αυτή που άλλαξε την πορεία αυτού του κόσμου. Οι πολλοί είναι αυτοί που μπορούν όταν ενώνονται να διεκδικούν. Να εκλέγουν τον πρώτο αφροαμερικανό Πρόεδρο των ΗΠΑ. Να αλλάζουν κατεστημένα δεκαετιών στην Ευρώπη. Να ανατρέπουν αντιλήψεις και στερεότυπα που εμποδίζουν την πρόοδο. Να προστατεύουν την κοινωνική δικαιοσύνη και να διασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή. Γιατί στο τέλος της ημέρας, η Δημοκρατία είναι το πιο ισχυρό όπλο των ανθρώπων στη μάχη για μια καλύτερη ζωή.
Αυτό ήταν και το πνεύμα της πολιτικής του σταδιοδρομίας. Πνεύμα που νομίζω ότι διαπερνά το βιβλίο του. Αυτό ήταν και το μήνυμα που έστειλε ο ίδιος, με την τη ιστορική ομιλία στην Αθήνα, πριν από τέσσερα χρόνια. Την τελευταία ομιλία του στο εξωτερικό, ως Πρόεδρος των ΗΠΑ. Και δεν είναι τυχαίο ότι διάλεξε να είναι αυτή, και εδώ στην Αθήνα, η τελευταία του ομιλία.