Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]
Πριν δέκα χρόνια, δίπλα στην Καπνικαρέα και στην πλατεία Αγίας Ειρήνης, ένα τριώροφο διατηρητέο, ανακατασκευάζεται εκ θεμελίων. Ο Αντώνης Περιστεράκος και ο Αλέκος Συσσοβίτης ανοίγουν το Faust –που, με διαχρονική ισχύ, έγινε σύντομα σημείο αναφοράς του ιστορικού κέντρου της Αθήνας (Καλαμιώτου 11 & Αθηναΐδος 12).
Σήμερα, ο καλλιτεχνικός πολυχώρος συμπληρώνει τις δράσεις του δημιουργώντας μια νέα εστία έρευνας, εκπαίδευσης και συνομιλίας γύρω από την καλλιτεχνική δημιουργία και την προσωπική ανάπτυξη: το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης Faust Culture.
Με αφορμή την εξέλιξη αυτή, οι Αντώνης Περιστεράκος και Αλέκος Συσσοβίτης μίλησαν μαζί μας.
Θα θέλατε να μας συστήσετε το Faust Culture;
Α.Π.: «Ένα σημείο συνάντησης για όλους όσοι αναζητούν μια αξιόπιστη συμβουλή πάνω στην καλλιτεχνική δημιουργία και την προσωπική ανάπτυξη. Σε πρωτότυπα σεμινάρια των δύο ή τριών μηνών, καταξιωμένοι επαγγελματίες από τον χώρο του Πολιτισμού, παρουσιάζουν και συζητούν με ανθρώπους που βλέπουν στην Τέχνη και στην Αυτοβελτίωση έναν ουσιαστικό δρόμο Δημιουργίας».
Α.Σ.: «Ως άνθρωπος του πνεύματος και της έρευνας, ο Φάουστ διψούσε για γνώση κοιτώντας όλες τις τέχνες σε βάθος. Αντίστοιχα, κι εμείς έχοντας τα μάτια ανοιχτά και την ψυχή δοσμένη, είπαμε να τον ντύσουμε με θέματα και καλλιτέχνες που αρμόζουν στην φύση του».
Πώς προέκυψε η ιδέα;
Α.Π.: «Δεν πρόκειται για την ανακάλυψη του τροχού. Σε όλο τον κόσμο, όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναγνωρίζουν στον Πολιτισμό μία διέξοδο έκφρασης, ικανή να προσφέρει νόημα και ισορροπία σε μία κατά το πλείστον αγχώδη ρουτίνα. Η συνάντηση με δασκάλους που έχουν απαντήσει επιτυχώς στις ανησυχίες τους με το έργο τους, μόνο οφέλη μπορεί να αφήσει στον κάθε νέο συνδαιτυμόνα».
Α.Σ.: «Από την ίδρυση του πολυχώρου, στόχος μας ήταν η συνύπαρξη τεχνών, ώστε μέσα από την άσκηση του νου, τη μελέτη του σώματος, τη σιωπή της μουσικής, να φτιάξουμε μια κολεκτίβα δημιουργών και αποδεκτών που θα έχουν φωλιά τους το σπίτι αυτό. Αρχίσαμε, λοιπόν, με μουσικές, θεατρικές και μουσικοθεατρικές παραστάσεις, όπου για πολλά χρόνια είναι ο βασικός κορμός της διασκέδασης και του στοχασμού που προσφέρει ο χώρος μας. Εντάχθηκαν, σιγά σιγά, εικαστικές εκθέσεις, παρουσιάσεις βιβλίων και θεματικές βραδιές με κέντρο έναν καλλιτέχνη και την πορεία του. Τώρα, υπάρχει η ανάγκη διεύρυνσης του κύκλου αυτού κι έτσι προτείναμε για αρχή τις τέσσερις νέες θεματικές που πλαισιώνουν τις δράσεις μας». Θα μας δώσετε μια εικόνα για την εκπαιδευτική παρουσία και τις φετινές δράσεις του Κέντρου–σε ποιους απευθύνεται;
Α.Π.: «Κάθε σεμινάριο απευθύνεται στο δικό του κοινό. Μια ειδική μέθοδος υποκριτικής, προφανώς, αφορά κυρίως ανθρώπους που σκοπεύουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με το θέατρο. Μια παρουσίαση της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας από την άλλη μπορεί να ενδιαφέρει τον κάθε ανήσυχο αναγνώστη. Το σώμα και ο ρυθμός, η σκέψη και η ανάσα, η γραφή και η επικοινωνία, είναι θέματα που μπορεί μεν να μην προϋποθέτουν πτυχία, απαιτούν όμως ένα κοινό έτοιμο να κουραστεί και να το απολαύσει».
Α.Σ.: «Απευθυνόμαστε σε κάθε πολίτη που θέλει να ζήσει μαθαίνοντας, ακούγοντας, χορεύοντας. Που έχει κέφι να δει τους άλλους στα μάτια και να μάθει ποιος είναι ο ίδιος. Σε αυτόν που εκτιμά το δώρο της ζωής που λέγεται ανάσα, εκείνον που δεν τρομάζει να δει το άγχος ως τροφή και την χαρά της θλίψης, οποίον γελά με τα όνειρα του και φόβος δεν τον τρέχει. Σ’ αυτούς που εκτιμούν τον εαυτό τους . Η εκπαιδευτική παρουσίαση και οι δράσεις αναφέρονται αναλυτικά στο faustculture.gr». Λίγα λόγια σας για το ανθρώπινο δυναμικό –τους επαγγελματίες της τέχνης και των επιστημών που αποτελούν το δυναμικό του Κέντρου;
Α.Π.: «Στην ιστοσελίδα μας, faustculture.gr , έχουμε την τιμή να παρουσιάζουμε μερικούς από τους κορυφαίους δημιουργούς και δασκάλους. Θα ήταν άδικο να ξεχωρίσω εδώ μερικά μόνο από τα πολλά ονόματα. Ούτως ή άλλως, αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο ξεκίνημα μόνο αυτής της προσπάθειας που αισιοδοξούμε πολύ σύντομα να φέρει κοντά μας και πολλούς ακόμα εξίσου καταξιωμένους εισηγητές».
Α.Σ.: «Οι αξιόλογοι άνθρωποί που μας τίμησαν και θα διδάξουνε στον χώρο μας διακρίνονται για τον επαγγελματισμό τους, τη γνώση και τον εξέχοντα χαρακτήρα τους. Αρκετοί είναι γνωστοί μας φίλοι και συνεργάτες, άλλοι πάλι θρέφουν την εκτίμηση που έχουμε και εμείς γι’ αυτούς, χωρίς να έχουμε ζήσει πολλά. Ετερόκλητοι, θα συμπληρώνουν ο ένας τον άλλον με την πρόθεση οι μαθητές να φύγουν γεμάτοι εφόδια. Ικανοί να συνθέσουν τη δική τους παράσταση στο θέατρο ή να ασκηθούν στη γιόγκα αλλά και στους αφρικάνικους ρυθμούς, να γράψουν μουσική και να χαρούν τα κρουστά, να τρέξει η πένα τους στη λογοτεχνία, το σενάριο, τη θεατρική δραματουργία, να δουν τους ρόλους τους πίσω και μπροστά από την κάμερα του σινεμά, να μάθουν την φωτογραφία του δρόμου». Κάτι που σας δυσκόλεψε στην προσπάθεια στησίματος;
Α.Π.: «Δυστυχώς, η απάντηση είναι προφανής -καμία άλλη δυσκολία δεν μπορεί να συγκριθεί με την αβεβαιότητα που μας έφερε αυτή η τόσο δίσεκτη χρονιά. Μαζί με τον σχεδιασμό του προγράμματος, μαζί με τις μελέτες και τις κατασκευές, μαζί με τα πλάνα για έκτακτες δράσεις και ημερίδες, πάντα μαζί μας κουβαλάγαμε και μια μεζούρα για να μετράμε αποστάσεις ανάμεσα στα καθίσματα και τις πόρτες».
Α.Σ.: «Μας δυσκόλεψε, και ακόμα μάς δυσκολεύει, η άγνωστη πορεία του ιού, που κάνει το αύριο δύσκολο στον προγραμματισμό του». Κάτι που απολαύσατε ιδιαίτερα;
Α.Π.: «Την εξαιρετική προδιάθεση όλων των δασκάλων που προσεγγίσαμε. Ένα μεγάλο κέρδος για όσους συμμετάσχουν, τελικά, σε αυτά τα σεμινάρια θα είναι η διαπίστωση ότι οι πραγματικοί καλλιτέχνες έχουν ίσως και μεγαλύτερη λαχτάρα από τους μαθητές τους να μοιραστούν μαζί τους τα μυστικά της τέχνης τους
Α.Σ.: «Απολαύσαμε την ανταπόκριση των εισηγητών και μας έδωσε κουράγιο η στάση τους που είναι κι η άμεση αποδοχή του έργου μας».
Το Faust πλησιάζει τα δέκα χρόνια ζωής δίπλα στην Καπνικαρέα και την πλατεία Αγίας Ειρήνης. Με πολλή μουσική, θέατρο και αλκοόλ, έχει ενταχθεί στον πυρήνα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Μιλήστε μας για αυτή τη σταθερή παρουσία.
Α.Π.: «Το Faust έχει εδραιωθεί πάνω στην αγάπη των ανθρώπων του γι’ αυτό που κάνουν. Είτε μιλάμε για τα 1.500 μουσικά μας gigs, είτε για τις 100 και πλέον θεατρικές μας παραγωγές, δεν έχουμε φιλοξενήσει, χρηματοδοτήσει ή υποστηρίξει ποτέ ούτε έναν καλλιτέχνη για τον οποίο να μην πιστεύαμε πως είχε μια αυθεντική πρόταση να παρουσιάσει. Δεν υπήρξε ποτέ ένα κοκτέιλ ή μια ετικέτα ποτού που να μην έχουμε δοκιμάσει, ένας DJ που να μην έχουμε από πριν συνομιλήσει μαζί του για να συμφωνήσουμε στο ύφος και την ποιότητα της βραδιάς που θα φτιάχναμε. Αυτή την δική μας οπτική πάνω στην ποιότητα προτείνουμε διαχρονικά, ακόμα κι όταν γνωρίζουμε πως στο τέλος της βραδιάς το ταμείο μας θα είναι λίγο μικρότερο από το ταμείο ενός πιο εύπεπτου σημείου ψυχαγωγίας. Μέσα στα δέκα αυτά χρόνια, αποκτήσαμε περισσότερους φίλους απ’ όσους χάσαμε –φαίνεται, λοιπόν, ότι οι επιλογές μας ακολούθησαν ένα ενδιαφέρον μονοπάτι».
Α.Σ.: «Υπάρχουν κάποια μέρη που μαγνητίζουν τον κόσμο και θέλει να είναι εκεί. Το Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας είναι ένα από αυτά. Τόπος με βαθύ παρελθόν, κάτω και κοντά στην Ακρόπολη, δεσπόζει αρχιτεκτονικά. Ένα πέρασμα αναγκαίο, ένας τόπος συνάντησης, μια μυρωδιά Ελλάδας. Χαίρεσαι να περπατάς, να ακούς και να κοιτάς τα πάντα γύρω σου. Την ομορφιά και την ασχήμια χέρι-χέρι, τους ντόπιους και τους ξένους μαζεμένους. Όπου παλμοί, εκεί κι εμείς. Θέλαμε να μοιραστούμε τις έγνοιες μας και τον τρόπο διασκέδασης που από μικροί σπουδάσαμε στον δρόμο. Ψάξαμε πολύ σε αρκετές περιοχές της πόλης και καταλήξαμε στον χώρο του Faust που μας έδινε την ευκαιρία να συστεγάσουμε τις τέχνες που μας καίνε. Σαν λάτρεις του παλιού και δέσμιοι του νέου, φτιάξαμε με τα χεριά μας πατώματα και τοίχους, κρεμάσαμε τα φωτά στις σκηνές, βάψαμε τον σοβά -και πολλές φορές τις μούρες μας, και δώσαμε χώρο στο κέφι και τη σκέψη».
Θα μοιραστείτε μαζί μας μια όμορφη ανάμνηση από όλη αυτή τη διαδρομή;
Α.Π.: «Η πρώτη φορά αφήνει πάντα μια λίγο πιο βαθιά συγκίνηση στο κουτάκι της μνήμης. Η πρώτη δική μας θεατρική παράσταση, Μακάρθυ, Βούρος, Καλλιάνη, Αλέκος κι εγώ, το πρώτο μας live, Chaotic με άγνοια κινδύνου, το πρώτο δικό μας μιούζικαλ, Φωτιάδη, Μπιμπής και αγάπη, το πρώτο μας πάρτι μασκέ, νομίζω ακόμα γελάμε».
Α.Σ.: «Οι Απόκριες του Faust είναι ένας τόπος έκφρασης. Τρελά κοστούμια και makeup, ντεκόρ και φλόγες στα pick up, ποτό και αγκαλιά γεμάτη. Αυτά τα βράδια αγάπησαν οι συνδαιτυμόνες μας. Και τις μεγάλες στιγμές συγκίνησης στον χώρο του μικρού θέατρου. Σε απόσταση ανάσας, το γέλιο με το δάκρυ μοιραστήκαμε με τους θεατές σε έργα ανθρωπινά ταπεινά και στοχαστικά. Ζεστό το χειροκρότημα». Κάποια πικρή;
Α.Π.: «Μικρά, λίγα, περασμένα, ξεχασμένα».
A.Σ.: «Πικρή ανάμνηση δεν μένει όταν κάποιος βλέπει τα “στραβά” ως μέρος της ζωής και από αυτά μαθαίνει».
Λίγα λόγια σας για την παρουσία του κορωνοϊού στις ζωές μας –σχέδια που ανατράπηκαν, τρόποι αντιμετώπισης;
Α.Π.: «Η Ιστορία είναι γεμάτη από άδικους θανάτους, είτε από αρρώστιες είτε από πολέμους. Αυτή τη φορά, προσπαθούμε, για πρώτη φορά, κάτι όλοι μαζί. Εύχομαι ειλικρινά αυτό το πολύ ακριβό τίμημα να αποτελεί στο μέλλον το σημείο αναφοράς για μια αληθινά αλληλέγγυα παγκόσμια κοινότητα».
Α.Σ.: «Όταν το απρόβλεπτο χτυπά την πόρτα μας, η καθημερινότητα δεν έχει στεγανά. Τα μακροπρόθεσμα σχέδια μπαίνουν στον πάγο και κανείς κοιτά να διδαχτεί σοφά από τη φύση. Περνάμε σε μια νέα φάση όπου καλούμαστε να προσαρμοστούμε χωρίς αλαζονεία στις ανώτερες δυνάμεις. Θέλει πειθαρχία στα μέτρα και υπομονή. Οι Ανατολικοί που την δείχνουν, τα καταφέρνουν καλυτέρα με τον ιό». Να κλείσουμε με στίχους κάποιου τραγουδιού ή ίσως με την ατάκα κάποιου θεατρικού ήρωα;
Α.Π.: «Θα μου επιτρέψετε να κλείσω με το συμπέρασμα του αγαπημένου μου Μούζιλ: “Εάν υπάρχει αίσθηση της πραγματικότητας, πρέπει επίσης να υπάρχει και αίσθηση του δυνατού”».
Α.Σ.: «Κι όπως πολύ ορθά είπε ο Αριστοτέλης στον Μεγαλέξανδρο: “Θα περάσει κι αυτό”». 