Για ποιον λόγο η χώρα μπαίνει σε νέο lockdown λίγες μέρες μετά την εξαγγελία ηπιότερων μέτρων και για το εάν εκτίμησε σωστά την κατάσταση στην αρχή, ρωτήθηκε ο πρωθυπουργός, στη συνέντευξη Τύπου, μετά τις ανακοινώσεις του για καθολικό lockdown από τις 06:00 του Σαββάτου έως και το τέλος του μήνα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε πως υπήρξε εκθετική αύξηση στα κρούσματα και η προηγούμενη απόφαση για ηπιότερα μέτρα ελήφθη με βάση τα δεδομένα της περασμένης εβδομάδας.
«Για λόγους τους οποίους δεν είμαστε σίγουροι ότι κατανοούμε, υπήρξε εκθετική αύξηση της διασποράς την τελευταία εβδομάδα. Την προηγούμενη Πέμπτη έλαβα τις πρώτες αποφάσεις, αλλά κάτι άλλαξε δραματικά αυτή την εβδομάδα. Είδαμε αναπαραγωγή του ιού ταχύτατα, και αρχίζουμε να βλέπουμε ίδιες τάσεις σε άλλα σημεία της χώρας» είπε ο πρωθυπουργός.
«Να θυμίσω ότι με βάση τα δεδομένα της προηγούμενης Πέμπτης, η εικόνα της χώρας ήταν πολύ καλύτερη από την εικόνα όλων των ευρωπαϊκών χωρών, αλλά αυτή θα αλλάξει αυτή τη βδομάδα. Προτίμησα να πάρω μέτρα πριν κοκκινίσει η χώρα και το σύστημα υγείας δεχθεί μεγάλες πιέσεις».
Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε πως το Βέλγιο την 1η Οκτωβρίου είχε 1.700 κρούσματα και στις 30 του ίδιου μήνα έφτασε τα 17.500, οπότε έγινε lockdown.
«Δεν έχω περιθώριο να περιμένω έναν μήνα, γι’ αυτό παίρνουμε τα μέτρα τώρα. Για ένα διάστημα τα μερικά μέτρα που πήραμε είχαν αποδώσει. Είδαμε, όμως, απότομη αλλαγή αυτή την εβδομάδα. Αυτό εξηγεί γιατί επιλέξαμε αυτή τη στρατηγική» αιτιολόγησε ο πρωθυπουργός.
«Όλες οι αποφάσεις πάρθηκαν λαμβάνοντας υπόψη τις υποδείξεις ειδικών» απάντησε σε ερώτηση για το εάν οι λοιμωξιολόγοι συμφωνούσαν με την αύξηση των μαθητών στα σχολεία και των επιβατών στα πλοία και για ποιον λόγο δεν δίδονται τα πρακτικά των συνεδριάσεων της επιτροπής των ειδικών.
Ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ο Τουρισμός δεν επιβάρυνε τη διασπορά του ιού, αφού τα αυξημένα κρούσματα παρατηρούνται τώρα κι όχι τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο ή το καλοκαίρι στη διάρκεια της τουριστικής σεζόν.
Τα δεδομένα για Αύγουστο και Σεπτέμβριο δείχνουν ελεγχόμενη αύξηση, είπε ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας πως η επιτροπή των λοιμωξιολόγων καταλήγει σε μια απόφαση που δεν είναι πάντα ομόφωνη.
«Για τα σχολεία υπήρχαν διαφορετικές απόψεις, εκφράστηκαν αλλά πρέπει να καταλήξει κάπου η επιτροπή έστω και δια ψηφοφορίας. Είναι προσβολή προς τους επιστήμονες τα όσα λέγονται για την επιτροπή. Έχουν λόγο οι επιστήμονες, μπορεί να υπάρχουν αποχρώσεις, αλλά η επιτροπή καταλήγει σε συστάσεις, τις οποίες η κυβέρνηση λαμβάνει υπόψη. Η ευθύνη είναι της κυβέρνησης. Είναι αυτονόητη η σύσταση της επιτροπής για τα Μεσα Μαζικής Μεταφοράς, αλλά το πώς θα το κάνουμε, είναι δική μας δουλειά» ξεκαθάρισε ο κ. Μητσοτάκης.
«Θα είμαστε πιο ανεκτικοί σε άθληση σε εξωτερικούς χώρους» είπε ο πρωθυπουργός, σημειώνοντας ότι οι πολίτες πρέπει να βγαίνουν με κάποιο τρόπο, να τρέχουν, να περπατάνε, να κάνουν ποδήλατο, τηρώντας τους βασικούς κανόνες. «Στην άθληση σε εξωτερικούς χώρους, όχι βέβαια την ομαδική άθληση, θα είμαστε πιο ανεκτικοί αυτή τη φορά σε σχέση με τον Μάρτιο και τον Απρίλιο» ανέφερε σχετικά.
«Η μεγαλύτερη κρίση δημόσιας υγείας τα τελευταία 100 χρόνια»
Σε ερώτηση για το εάν ανησυχεί μήπως κάποιοι δεν πειθαρχήσουν στα μέτρα, ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ελπίδα ότι δε θα συμβεί κάτι τέτοιο. «Ευχαριστώ τη μεγάλη πλειοψηφία των συμπολιτών που με συνέπεια υπάκουσαν τις οδηγίες των ειδικών. Δεν είναι ώρα να αποδοθούν ευθύνες, αλλά ξέρουμε πολύ καλά από πού προήλθε η έξαρση του νέου κύματος, και πρέπει να το λάβουν πολύ σοβαρά υπόψη όλοι» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
Παράλληλα, τόνισε πως «πρέπει να προσαρμοστούμε στη νέα πραγματικότητα και κυρίως να εμπιστευόμαστε τους ειδικούς» και παραδέχθηκε πως γνωρίζει «πόσο κουρασμένη είναι η κοινωνία».
«Είναι η μεγαλύτερη κρίση δημόσιας υγείας τα τελευταία 100 χρόνια. Θα δώσουμε τη μάχη και θα την κερδίσουμε. Η ταχύτητα που θα έχουμε το εμβόλιο είναι μοναδική, και θα έχουμε παραπάνω από ένα εμβόλια. Αλλά είναι σημαντικό να πιστεύουμε τους ειδικούς και τα δεδομένα» υπογράμμισε.
Ο κ. Μητσοτάκης μίλησε ξανά για «ψεκασμένους» που δεν πιστεύουν ότι υπάρχει ο ιός. «Η εικόνα στις ΜΕΘ είναι σκληρή. Αυτά συμβαίνουν σήμερα που μιλάμε. Υπάρχουν οι ψεκασμένοι που λένε ότι δεν υπάρχει κορωνοϊός. Γι’ αυτούς μια βόλτα στα νοσοκομεία είναι η καλύτερη απάντηση» είπε ο πρωθυπουργός.
«Άλλοι προβληματίζονται εύλογα, για το αν δουλεύουν τα μέτρα ή το πότε θα έρθει το τέλος. Σε αυτούς πρέπει να απαντήσουμε» ανέφερε.
«Να επανέλθουμε τον Δεκέμβριο σε κάποιου είδους κανονικότητα»
«Πρόθεσή μας είναι να περιορίσουμε τώρα τη γρήγορη εξάπλωση του ιού, όχι μόνο γιατί έτσι θα αποφύγουμε την πίεση στα νοσοκομεία μας, αυτή είναι η πρώτη μου προτεραιότητα, αλλά και γιατί θέλω να επανέλθουμε τον Δεκέμβριο, την εποχή των γιορτών, που είναι σημαντική περίοδος για την αγορά, σε κάποιου είδους κανονικότητα» συνέχισε ο πρωθυπουργός. Ξεκαθάρισε, πάντως, πως «αυτή η κανονικότητα θα είναι με κανόνες, δεν θα επανέλθουμε εκεί που ήμασταν τον Ιούνιο τον Αύγουστο».
«Οι αντοχές της οικονομίας είναι σημαντικές και η χώρα έχει πυρομαχικά» είπε ο κ. Μητσοτάκης. Αναφερόμενος σε ειδικούς κλάδους εργαζομένων, όπως αυτοί στις εποχικές εργασίες, είπε ότι θα ανακοινωθούν ειδικές μέριμνες για τους συγκεκριμένους εργαζόμενους σε κλάδους που είναι κρίσιμοι, όπως το μάζεμα της ελιάς.
«Η ασφάλεια της πρωτογενούς παραγωγής και η εξασφάλιση της τροφοδοσίας είναι σημαντικές και θα υπάρχουν μέριμνες και για τους εργαζόμενους στο μάζεμα ελιών» είπε.
«Εκτιμούμε ως αρκετές τις τρεις εβδομάδες»
Ερωτηθείς εάν το lockdown τριών εβδομάδων είναι αρκετό, ο πρωθυπουργός είπε πως «εκτιμούμε ότι τρεις εβδομάδες θα είναι αρκετές, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι από Δεκέμβριο θα επανέλθουμε σε μια κανονικότητα. Θα ανοίγουμε την οικονομία με πολύ προσοχή και υπευθυνότητα, για να έχουμε Χριστούγεννα που θα μοιάζουν με αυτά που ζούσαμε κάθε χρόνο» είπε.
Με αφορμή άλλη ερώτηση που δέχθηκε, ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε ότι το ΕΣΥ θα αντέξει, σημειώνοντας πως «παίρνουμε αυτά τα μέτρα σήμερα για να είμαστε σίγουροι ότι το ΕΣΥ θα αντέξει».
Ο κ. Μητσοτάκης επισήμανε πως σε χώρες πολύ πιο ανεπτυγμένες οικονομικά, τα συστήματα υγείας δεν άντεξαν και παρέπεμψε σε δηλώσεις της Άγκελα Μέρκελ ότι «κανένα σύστημα υγείας δεν μπορεί να αντέξει την πίεση μιας εκθετικής αύξησης μετάδοσης του ιού». Επανέλαβε ότι το ΕΣΥ θα αντέξει γιατί, όπως είπε, έχουν γίνει αυτά που έπρεπε να γίνουν, και προανήγγειλε πως ο υπουργός Υγείας θα ανακοινώσει περαιτέρω παρεμβάσεις στο ΕΣΥ αναφορικά με προσλήψεις. Όπως είπε, ήδη έγιναν 6.800 προσλήψεις γιατρών και νοσηλευτών, και «σχεδόν διπλασιάσαμε τις ΜΕΘ μέσω δωρεών και επενδύσεων, και θα συνεχίσουμε αυτή την προσπάθεια ώστε όποιος χρειάζεται θεραπεία σε ΜΕΘ να έχει τη δυνατότητα να νοσηλεύεται. Θα είναι παρακαταθήκη στο ΕΣΥ η αύξηση των ΜΕΘ» τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Προφανώς έγιναν και λάθη»
«Προφανώς και υπάρχει και ατομική ευθύνη, και συλλογική ευθύνη, και κυβερνητική ευθύνη» αναγνώρισε ο κ. Μητσοτάκης, όταν ρωτήθηκε σχετικά. «Εμείς παίρνουμε τις αποφάσεις και εμείς χρεωνόμαστε, πιστωνόμαστε την επιτυχία ή την αποτυχία των πολιτικών τις οποίες εφαρμόζουμε. Προφανώς και στην πορεία αυτής της πανδημίας έχουν γίνει και λάθη, τα οποία με θάρρος έχουμε αναγνωρίσει κι έχουμε σπεύσει να τα διορθώσουμε. Προφανώς έχουν καλλιεργηθεί και προσδοκίες ή έχουμε δεχθεί από την αντιπολίτευση κριτική η οποία είναι ανυπόστατη» σημείωσε ο πρωθυπουργός τονίζοντας ότι στα ΜΜΜ η κυβέρνηση έκανε το καλύτερο που μπορούσε.
«Αυξήσαμε σημαντικά τον αριθμό των λεωφορείων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Χρησιμοποιήσαμε καινοτόμα μέσα χρηματοδότησης, κάναμε το καλύτερο το οποίο μπορούσαμε. Τα ΜΜΜ είναι μέσα μαζικής μεταφοράς, παντού στον κόσμο παρατηρείται τις ώρες αιχμής έντονος συγχρωτισμός, γι' αυτό και οι μάσκες είναι τόσο σημαντικές» είπε.
«Το ένα λάθος το οποίο ίσως ήταν αναμενόμενο ήταν ο συνολικός εφησυχασμός ότι αυτό πέρασε. Παρότι ξέραμε ότι θα ξανάρθει, παρότι προετοιμαζόμασταν, ψυχολογικά όλοι μας θέλαμε να πιστεύουμε ότι τελειώσαμε με αυτόν τον εφιάλτη» σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Όπως είπε, τα στοιχεία δείχνουν ότι «τα έχουμε πάει πολύ καλύτερα από τις πιο πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Η Ελλάδα είναι παράδειγμα χώρας που κινήθηκε με ταχύτητα κι αποτελεσματικότητα, παρά το ότι είχε διαχρονικές διαρθρωτικές αδυναμίες στο ΕΣΥ».
Σε σχετική ερώτηση, ο πρωθυπουργός διαβεβαίωσε για άλλη μια φορά ότι υπάρχει επάρκεια ΜΕΘ, ώστε να μη χρειάζεται να γίνει επιλογή ασθενών για εισαγωγή στις εντατικές. «Παίρνουμε τα μέτρα σήμερα για να μη χρειαστεί να ληφθεί τέτοια απόφαση που σε άλλες χώρες πήραν. Αν δεν παίρναμε τα μέτρα σήμερα και περιμέναμε μια ή δυο εβδομάδες, θα φτάναμε σε αυτό το σημείο. Θα είχαμε τέτοιες πιέσεις στο ΕΣ,Υ που δεν θα μπορούσε να τις διαχειριστεί» είπε ο κ. Μητσοτάκης.
«Σημαντικές δυνατότητες το ΕΣΥ, δεν φτάσαμε στα όριά μας»
Εξέφρασε, πάντως, αισιοδοξί ότι «έχουμε ακόμη σημαντικές δυνατότητες στο ΕΣΥ, και δεν φτάσαμε στα όριά μας. Αλλά αν είχαμε φτάσει στα όριά μας και παίρναμε τα μέτρα, θα ήταν αργά». Αναφέρθηκε και σε δημοσιεύματα «στον υπόκοσμο του Διαδικτύου», «ότι υπάρχουν ασθενείς που δεν πεθαίνουν σε ΜΕΘ, αλλά σε θαλάμους» κι επικαλέστηκε προσωπική εμπειρία ότι «οι ίδιες οικογένειες επιλέγουν συνειδητά σε συνεργασία με τους γιατρούς να μην διασωληνώσουν αγαπημένους τους, για τους οποίους η διασωλήνωση θα ήταν μια επώδυνη παράταση ενός νομοτελειακά προδιαγεγραμμένου τέλους. Τα λέω για να αποφύγω αυτά τα οποία κάποιοι ενδεχομένως θα θέλουν να πουν προσβάλλοντας τους γιατρούς και όσους εμπλέκονται στη διαδικασία».
Ο κ. Μητσοτάκης συμπλήρωσε πως «αυτό που περιγράφω είναι τελείως διαφορετικό από αυτό που συνέβη σε άλλες χώρες όπως στην Ιταλία, όπου φτάνανε περισσότεροι στα νοσοκομεία απ’ όσους μπορούσαν τα νοσοκομεία να διαχειριστούν. Αυτό δεν θα γίνει στην Ελλάδα, κι ο λόγος είναι αυτά τα μέτρα που παίρνουμε σήμερα και πιστεύω ότι θα αποδώσουν».
«Σχέδιο ταχύτατου εμβολιασμού»
«Μέχρι να βρεθεί το εμβόλιο, θα έχουμε μια συνεχή διαδικασία στην οποία θα πατάμε γκάζι και φρένο. Κι όσο πιο υπεύθυνοι είμαστε στα βασικά μέτρα, όσο εμείς είμαστε πειστικοί στο να εξηγούμε τα μέτρα, τόσο δεν θα χρειαζόμαστε ασφυκτικούς περιορισμούς» είπε ο πρωθυπουργός, απαντώντας σε άλλη ερώτηση για την πορεία μετά το lockdown.
«Πατάμε γκάζι στις ευθείες και πατάμε φρένο στις στροφές. Πρέπει να καταλάβουμε πια ότι υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες οι οποίες είναι από μόνες τους γεγονότα υπερμετάδοσης. Νυχτερινή διασκέδαση, νέοι άνθρωποι ο ένας πάνω στον άλλο, χοροί, τραγούδια είναι υγειονομικές βόμβες. Δεν καταφέραμε αυτό να το εξηγήσουμε επαρκώς στη νεολαία μας και δεν ήμασταν οι μόνοι» είπε.
Όπως τόνισε, η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση σε όλα τα εμβόλια τα οποία αγοράζει η ΕΕ με βάση την κλείδα κατανομής, που είναι ο πληθυσμός. «Ήδη εκπονούμε ένα σχέδιο ταχύτατου εμβολιασμού με βάση τις ποσότητες που θα έχουμε στη διάθεσή μας και βέβαια πρέπει να πείσουμε και τους επιφυλακτικούς συμπολίτες μας ότι τα εμβόλια αυτά είναι ασφαλή» είπε ο πρωθυπουργός.
«Κάνουμε καθημερινά την αυτοκριτική μας, και αν έπρεπε να γυρίσω το ρολόι πίσω, θα ήμουν πιο πιεστικός, ειδικά στη Θεσσαλονίκη, όπου είχαμε ενδείξεις ότι τα πράγματα πηγαίνουν άσχημα, να παίρναμε ενδεχομένως νωρίτερα κάποια μέτρα εκεί» είπε ο πρωθυπουργός. Όπως συμπλήρωσε, «δεν είναι εύκολο για μένα να πάρω την απόφαση να πάμε σε ένα πιο δραστικό lockdown γνωρίζοντας ότι υπάρχει οικονομικός πόνος, γνωρίζοντας ότι υπάρχει ανασφάλεια, και γι' αυτό θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί, ό,τι μπορούμε κι ό,τι αντέχουμε για να στηρίξουμε τους συμπολίτες μας και τις επιχειρήσεις».
Σε ερώτηση για το εάν η παρούσα κατάσταση μπορεί να προκαλέσει πολιτικές εξελίξεις, απάντησε πως «έχουμε έναν πόλεμο μπροστά μας. Ο στρατός είναι σε πλήρη ανάπτυξη, με αυτόν θα πολεμήσουμε και δεν βλέπω κανένα λόγο γιατί αυτή η περιπέτεια μπορεί ή πρέπει να δρομολογήσει πολιτικές εξελίξεις».
