Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Ο φωτισμός στην Ακρόπολη άλλαξε, με μελέτη, δειγματισμούς, σχεδιασμούς σε μοντέλα, φωτομετρίες και υπολογισμούς, και ξανά δειγματισμούς, αλλά χρόνια πριν κάποιοι προσπάθησαν να της αλλάξουν τα φώτα.
Στου Όθωνα τον καιρό, τη γλίτωσε και δεν στέγασε τα ανάκτορα θαρρώ. Ο Γερμανός αρχιτέκτονας Σίνκελ, δάσκαλος των Σάουμπερτ και Κλεάνθη, οραματίστηκε το παλάτι πάνω στον βράχο. Το ανάκτορο θα ήταν πίσω από τον Παρθενώνα, με αυλές και αίθρια, στοές, περιστύλιο, λουλούδια και πορτοκαλιές, φοίνικες και κυπαρίσσια.
Στα κυπαρίσσια πήγε το σχέδιο -υδατογραφίες προσόψεων, μερικές τομές και μια κάτοψη- αν και άρεσε στον Όθωνα, όχι όμως και στον πατέρα του.
Η πρόταση του Σίνκελ δεν χαρακτηριζόταν από έλλειψη σεβασμού στο μνημείο, σύμφωνα με το λεύκωμα «Ανάκτορα στην Ελλάδα» της Μάρως Καρδαμίτση-Αδάμη, αλλά η πρόταση ανοικοδόμησης της Ακρόπολης που κατατέθηκε στο ΝΑΤΟ ήταν κωμικοτραγική.
Ναι, στο ΝΑΤΟ. Στο Παρίσι, το 1962 μια από τις επιτροπές της Ατλαντικής Συμμαχίας υποδέχτηκε με συμπάθεια την πρόταση του Άγγλου εκπροσώπου Τζον Πάτζεκ να ανοικοδομηθεί ο Παρθενώνας και τα άλλα μνημεία της Ακρόπολης στα σχέδια της εποχής τους. Θα έπιανε ο ένας το μυστρί, ο άλλος το πηλοφόρι, και θα συναντούσαν τον «Χρυσό Αιώνα» του Περικλή με το ζόρι.
Τι πρόταση κι αυτή. Μαζί με την πρόκληση και η ειρωνεία, όπως γράφει η «Αυγή» στις 24 Ιανουαρίου 1962, σύμφωνα με το καλό εφημεριοδιφικό μπλογκ, pasatempo. «Αντί να εκπονεί σχέδια ο νέος Ικτίνος, ας επιστρέψη η κυβέρνησίς του τα κλεμμένα μάρμαρα στον Παρθενώνα».
«Υπάρχει και μια άλλη απόφασις της Συνελεύσεως των αργόσχολων της γαλλικής πρωτευούσης. Να αποτελέση η Ακρόπολις “σύμβολον του ΝΑΤΟ”. Ασφαλώς δεν είμεθα καλά».
Η Ακρόπολη δεν σε γελά. Φωτίζει, δεν φωτίζεται. Την πεμπτουσία της ιστορίας, την αλήθεια της Δημοκρατίας. Περισσότερο από ποτέ, σε σκοτεινή συγκυρία.