Της Ανθής Αγγελοπούλου
Κάθε ευρώ που δαπανάται στον τομέα Υγείας πρέπει να γίνεται με σύνεση για να πιάνει τόπο και να λύνει σοβαρά προβλήματα ενώ, η παραγωγή στο χώρο είναι πολύ βασικό κομμάτι για ένα κράτος. Τέλος, η συνεργασία μεταξύ των χωρών θα βοηθήσει σημαντικά στην αντιμετώπιση της πανδημίας, ενώ η χρηματοδότηση για να είναι αποτελεσματικά τα μελλοντικά πλάνα κρίνεται απαραίτητη. Αυτά τόνισαν εν ολίγοις οι ομιλητές στο Συνέδριο του Economist και στην 24η ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ ΤΡΑΠΕΖΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ “Europe: Reinforcing cohesion in turbulent times”.
Ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας, αναφέρθηκε στη διαχείριση της πανδημίας στην Ελλάδα λέγοντας ότι ήταν ένα επιτυχημένο παράδειγμα και επεσήμανε, ότι το υπουργείο του κατέθεσε νομοσχέδιο για τη δημόσια υγεία πολύ πριν την πανδημία, ενώ ολοκλήρωσε μεταρρύθμιση για τον αντικαπνιστικό νόμο κι έκανε rebranding στο ΚΕΕΛΠΝΟ, νυν ΕΟΔΥ (Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας).
Επίσης, όπως είπε, μερικές από τις σημαντικές μεταρρυθμίσεις και μάλιστα εν μέσω πανδημίας είναι η μείωση του clawback, το οποίο ανέβαινε ιλιγγιωδώς τα τελευταία χρόνια και φέτος θα έφτανε στο 1 δισ. ευρώ. Ο υπουργός μίλησε για ένα επενδυτικό clwback πλέον ήδη από το 2019 με 50 εκατομμύρια ευρώ και που θα συνεχιστεί το 2020.
Αναφέρθηκε επίσης, στην άρση των στρεβλώσεων και την κατάργηση του entry fee 25% για τα καινούργια, νέας τεχνολογίας σημαντικά φάρμακα και φαρμακευτικά σκευάσματα τα οποία έρχονται στη χώρα και εντάσσονται στη θετική λίστα έπειτα από διαπραγμάτευση, για τα δύο πρώτα χρόνια, έτσι ώστε να βγουν καινοτόμα φάρμακα στην αγορά, καθώς και στην αύξηση των προϋπολογισμών για τη δημόσια υγεία και τα εμβόλια.
Ο υπουργός Υγείας αποκάλυψε τέλος, ότι το αποτέλεσμα από την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης, την HTA, για μεγάλες κατηγορίες φαρμάκων, που θα οδηγήσει σε μια ασφαλιστική τιμή η οποία -μαζί με το επενδυτικό clawback, τον προϋπολογισμό για τη δημόσια Υγεία και το δελτίο τιμών φαρμάκου- θα οδηγήσει σε σημαντική μείωση των clawback.
Η εικόνα που έχουν οι Βρυξέλες για τα προβλήματα στην υγεία
Για τα επώδυνα διδάγματα που αντλούμε εν μέσω της τρέχουσας αναταραχής λόγω της πανδημίας μίλησε ο διευθυντής συστημάτων υγείας, ιατρικών προϊόντων και καινοτομίας της ΓΔ Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Andrzej Rys, κάνοντας σαφές ότι το πιο σημαντικό μήνυμα ήρθε από τον παράγοντα Ανθρώπινο Δυναμικό, που πρέπει να είναι καλά προετοιμασμένο και εκπαιδευμένο για μια τόσο μεγάλη πρόκληση. «Αντλούμαι περίπλοκα διδάγματα από όλο αυτό που περνά ο πλανήτης με πρώτο από όλα την καλή προετοιμασία του ανθρώπινου δυναμικού. Πρέπει να είναι εκπαιδευμένοι και οργανωμένοι για να μπορούν να ανταπεξέλθουν σε μια τόσο μεγάλη πρόκληση. Χρειάστηκε να μάθουν εν μέσω πανδημίας κάτι που ήταν πραγματικά δύσκολο. Πως να μάθεις έναν υγειονομικό να καλύψει μια ΜΕΘ όταν τα νοσοκομεία ήταν γεμάτα ασθενείς» τόνισε και συμπλήρωσε. «Τα συστήματα υγειονομικών υπηρεσιών εργάζονται με διαφορετικό τρόπο σε κάθε χώρα και αυτό από μόνο του ήταν επίσης μια τεράστια πρόκληση».
Συγκεκριμένα ο κ. Andrzej Rys είπε ότι, η έλλειψη οργάνωσης που όπως είπε, παρατηρήθηκε σε ορισμένες χώρες-μέλη, αποδείχθηκε δύσκολο παζλ γιατί χρειάστηκε να εκπαιδευτούν μέσα στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας ειδικοί γιατροί για ΜΕΘ. Αυτό ωστόσο ευνόησε τον πολλαπλασιασμό των εμπλεκομένων, ενώ από την άλλη μεριά, αναδείχθηκε η πρόκληση της ψηφιακής μετάβασης. Όπως είπε, τα συστήματα υγείας δούλευαν με διαφορετικό τρόπο, αλλά η ανάγκη συνεργασίας και επικοινωνίας σε μια κοινή γλώσσα επιτάχυνε τη μετάβαση στην ψηφιακή εποχή, την εποχή των δεδομένων. Στο πλαίσιο αυτό, ως οικονομολόγος, τόνισε ότι οι ακριβείς πληροφορίες πρέπει να είναι μια κεντρική συνιστώσα στην προσπάθεια βελτίωσης των συστημάτων υγείας σε κάθε χώρα και ευρύτερα στην Ευρώπη.
Σύμφωνα με τον κ. Andrezej Rys αντιμετωπίσαμε μια νέα απειλή και έπρεπε να εργαστούμε όλοι μαζί για να καταφέρουμε να βρούμε μια θεραπεία, εν προκειμένω το εμβόλιο. Τώρα, πρέπει να βοηθήσουμε ώστε το σύστημα υγείας σε κάθε χώρα να γίνει πιο ευέλικτο.
Αναφέρθηκε επίσης στις παρενέργειες του ιού, οι οποίες όπως είπε χαρακτηριστικά, ήταν ότι δυσκόλεψαν την είσοδο στα συστήματα υγείας ασθενών από άλλες παθήσεις όπως των ογκολογικών ασθενών ενώ, μεταφέρθηκαν επεμβάσεις ή ακόμα υπήρχε και φόβος από πλευράς των ασθενών να επισκεφθούν τους γιατρούς τους στα νοσοκομεία λόγω του κορωνοϊού.
«Αυτό που μάθαμε είναι ότι χρειαζόμαστε συνεργασία, χρηματοδότηση και καλύτερη επικοινωνία μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας και των πολιτών» τόνισε κλείνοντας.
Σημαντική η συνεισφορά της φαρμακοβιομηχανίας εν μέσω πανδημίας
Από πλευρά στους ο κ. Adrian van den Hoven, γενικός διευθυντής, Medicines for Europe αναφέρθηκε στο σημαντικό ρόλο που έπαιξε η φαρμακοβιομηχανία κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ο κ. Andrian van der Hoeven, έκανε ειδική αναφορά σε πρακτικές αναπροσαρμογής του clawback σε χώρες όπως η Ρουμανία και το Βέλγιο αλλά και υιοθέτησης προσαρμοσμένης τιμής αναφοράς όπως σε Βουλγαρία, Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία.
Αναφέρθηκε επίσης στη συνεισφορά της βιομηχανίας εν μέσω πανδημίας, με πάνω από 1000 κλινικές δοκιμές για πάνω από 500 φάρμακα έναντι του Covid-19 παγκοσμίως. Επαίνεσε τους εκπροσώπους της ελληνικής βιομηχανίας, σημειώνοντας ότι η τοπική αγορά είναι από τις καλύτερες στην Ευρώπη, αλλά τόνισε το υψηλό clawback σε συνδυασμό με την περιορισμένη χρήση γενοσήμων που συνεπάγεται μεγάλες δαπάνες για τους ασφαλισμένους.
Όπως εξήγησε, μια βιομηχανία για να είναι βιώσιμη όντας ευθυγραμμισμένη με τα πρότυπα αλλά και έχοντας να αντιμετωπίσει βαριά φορολογία, πρέπει να προσαρμόσει την τιμολογιακή της πολιτική με προώθηση βιοϊσοδύναμων και γενοσήμων. Ο κ. Andrian van der Hoeven αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στον ανταγωνισμό από Κίνα και Ινδία, στις πρωτοβουλίες σε επίπεδο ΕΕ - με ενδεικτική τη συνεισφορά χωρών όπως η Ελλάδα, που αύξησαν την παραγωγή για να καλυφθούν έκτακτες ανάγκες - αλλά και στην ανάγκη αναδιάρθρωσης της αγοράς όχι μόνο με πολιτικές που βασίζονται στην καλύτερη τιμή αλλά και με την υιοθέτηση θεραπευτικών κριτηρίων.
Τα πρώτης γενιάς εμβόλια για τον κορωνοϊό δεν θα είναι 100% αποτελεσματικά
Τέλος, ο καθηγητής πολιτικής της υγείας και διευθυντής, LSE Health, εκπρόσωπος της ελληνικής κυβέρνησης στους διεθνείς οργανισμούς για ζητήματα που αφορούν στον κορωνοϊό κ. Ηλίας Μόσιαλος, τόνισε ότι η πανδημία κάποια στιγμή θα περάσει, μετά την πρώτη γενιά των εμβολίων, τα οποία όπως είπε, αποκλείεται να είναι 100% αποτελεσματικά.
Σύμφωνα με τον καθηγητή του LSE Health η μεταβατική φάση θα ευνοήσει τον ανασχεδιασμό του ΕΣΥ και, όπως εξήγησε, στο επίκεντρο είναι μεταξύ άλλων η χρηματοδότηση, με τη χώρα μας να εμφανίζει από τις υψηλότερες ιδιωτικές δαπάνες, οι οποίες εκφράζονται από άμεσες πληρωμές των νοικοκυριών στους προμηθευτές των υπηρεσιών υγείας, καθώς δεν έχουμε ισχυρό σύστημα ιδιωτικής ασφαλιστικής.
Ο κ. Μόσιαλος πρόσθεσε ότι η κυβέρνηση θα αποφασίσει το επόμενο διάστημα να αυξήσει σε βάθος πενταετίας ή δεκαετίας τις δημόσιες δαπάνες υγείας, ενώ παράλληλα θα αναδιαρθρώνει τον χώρο των ιδιωτικών δαπανών.
Ο καθηγητής αναφέρθηκε επίσης στον κομβικό ρόλο της στρατηγικής του υπουργείου Υγείας για τα επόμενα χρόνια καθώς και αυτόν του ΕΟΠΥΥ που θα πρέπει από παθητικός αγοραστής να γίνει ένας σοβαρός αγοραστής υπηρεσιών δημόσιας υγείας, οι οποίες με τη σειρά τους θα πρέπει να είναι προσβάσιμες.
Ειδική αναφορά έκανε στο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και στην ανάγκη ανάπτυξης κοινοπραξιών οικογενειακών γιατρών και ειδικών γιατρών μέσω ειδικών κέντρων που θα έχουν όλες τις ειδικότητες γιατρών για πρωτοβάθμια και τα οποία θα διασυνδέονται άμεσα με τα νοσοκομεία. Μόνο έτσι θα αποσυμφορηθούν όπως είπε οι νοσοκομειακοί ιατροί ενώ, θα παρέχονται υπηρεσίες πρωτοβάθμιας φροντίδας συνολικά στον ασθενή.
Τέλος, αναφέρθηκε στην διασύνδεση του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκου με τις φαρμακευτικές εταιρείες, τις ιατρικές Σχολές και το επιστημονικό δυναμικό της χώρας για μια καλύτερη και ολοκληρωμένη λειτουργία.
