Το δεύτερο μυθιστόρημα της Ιρλανδής Σάλλυ Ρούνεϋ, «Κανονικοί άνθρωποι», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση Μαρίας Φακίνου.
Ο Κόννελ και η Μαριάν είναι συμμαθητές και μεγαλώνουν στην ίδια μικρή πόλη στην Ιρλανδία, οι ομοιότητές τους, όμως, τελειώνουν εδώ. Η Μαριάν μένει με την οικογένειά της σε μια έπαυλη, ενώ η μητέρα του Κόννελ είναι η καθαρίστριά τους.
O Κόννελ είναι δημοφιλής και τον συμπαθούν όλοι στο σχολείο, η Μαριάν δεν έχει φίλους. Μια μέρα όμως, ξεκινούν οι δυο τους μια αμήχανη κουβέντα και η ζωή τους αλλάζει.
«Κάμποσες φορές έχει προσπαθήσει να καταγράψει τις σκέψεις που κάνει για τη Μαριάν, σε μια απόπειρα να τις κατανοήσει. Τον ώθησε η επιθυμία να περιγράψει με λέξεις επακριβώς πώς δείχνει και μιλάει. Τα μαλλιά και τα ρούχα της. Το “Από την πλευρά του Σουάν” που διαβάζει στο καφέ του σχολείου στο μεσημεριανό διάλειμμα, με τον σκοτεινό γαλλικό πίνακα στο εξώφυλλο και τη ράχη στο χρώμα της μέντας. Τα μακριά της δάκτυλα που γυρίζουν τις σελίδες. Δε ζει την ίδια ζωή με τους άλλους. Καμιά φορά συμπεριφέρεται λες και είναι τόσο περπατημένη, που τον κάνει να αισθάνεται ανίδεος· μετά όμως μπορεί να γίνει τρομερά αφελής. Θέλει να καταλάβει πώς λειτουργεί το μυαλό της. Αν αποφασίσει να μην πει κάτι ενώ κουβεντιάζουν, η Μαριάν, μέσα σε ένα δυο δευτερόλεπτα, θα ρωτήσει “τι;”. Αυτή η ερώτηση του φαίνεται ότι περιέχει πάρα πολλά: όχι μόνο την προσοχή που δείχνει, λες κι είναι εγκληματολόγος, στις σιωπές του, η οποία της επιτρέπει καταρχήν να ρωτήσει, αλλά και μια επιθυμία για απόλυτη επικοινωνία, μια αίσθηση πως οτιδήποτε ανείπωτο αποτελεί ανάμεσά τους ανεπιθύμητη διακοπή. Αυτά τα πράγματα καταγράφει σε μακροπερίοδες ασύνδετες προτάσεις με πάρα πολλές δευτερεύουσες, που συνδέονται καμιά φορά με ξέπνοες άνω τελείες, σαν να θέλει να αναπλάσει πάνω στο χαρτί ένα ακριβές αντίγραφο της Μαριάν, λες και μπορεί να διατηρήσει απολύτως τη μορφή της για μελλοντική επανεξέταση. Έπειτα γυρίζει σελίδα στο σημειωματάριο ώστε να μην είναι αναγκασμένος να κοιτάζει αυτό που έχει κάνει».
Έναν χρόνο αργότερα είναι φοιτητές στο Δουβλίνο. Η Μαριάν έχει γίνει κοινωνική, σε αντίθεση με τον Κόννελ που, ντροπαλός τώρα και ανασφαλής, μάλλον δεν απολαμβάνει τη φοιτητική ζωή. Δοκιμάζουν κι οι δυο ερωτικές εμπειρίες, αλλά, αδύναμοι να αντισταθούν, επιστρέφουν διαρκώς ο ένας στον άλλο. Ώσπου θα βρεθούν αντιμέτωποι με το μέχρι πού μπορούν να φτάσουν για να σώσουν τον άλλο.
Μια ιστορία για δύο ανθρώπους –σαγηνευτικούς και περίπλοκους− οι οποίοι προσπαθούν να μείνουν χώρια, αλλά δεν τα καταφέρνουν. Μια ιστορία για το πώς μας διαμορφώνουν τα τραύματά μας και πόσο δύσκολο είναι να αλλάξουμε αυτό που είμαστε. Και που αποκαλύπτει, με σπαρακτική τρυφερότητα, πώς μας εξουσιάζει ο έρωτας και πώς, όσο κι αν πληγώνουμε και πληγωνόμαστε, πάντα επιθυμούμε να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.
Το «Κανονικοί άνθρωποι» τιμήθηκε το 2018 με το Βραβείο Μυθιστορήματος Costa και το Βραβείο Μυθιστορήματος των Irish Book Awards, ενώ επίσης ήταν στη μακρά λίστα για το βραβείο Booker. Το 2019 ήταν υποψήφιο για το λογοτεχνικό βραβείο Women’s Prize και συγκαταλέχθηκε στα 100 καλύτερα βιβλία του 21ου αιώνα από τον Guardian.
Γιώργος Σ. Κουλουβάρης
[email protected]