Προθεσμία ενός μήνα δόθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στην Τουρκία προκειμένου να σταματήσει τις αυθαίρετες ενέργειες και τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Αν μέχρι την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου δεν έχει υπάρξει αποκλιμάκωση στην περιοχή και δεν έχουν δημιουργηθεί οι προϋποθέσεις για την έναρξη διαλόγου με τη γειτονική χώρα, μια σειρά από αυστηρές κυρώσεις θα βρεθούν στο τραπέζι.
Σε δηλώσεις του χθες μετά την ολοκλήρωση των εργασιών του άτυπου Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων στο Βερολίνο ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ ανέφερε πως το επόμενο διάστημα θα προσπαθήσει τόσο ο ίδιος, όσο και η προεδρεύουσα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Γερμανία, να δημιουργήσει «χώρο για διαπραγματεύσεις για όλα τα θέματα της περίπλοκης και δύσκολης σχέσης με την Τουρκία». Παράλληλα παρουσίασε έναν εκτεταμένο κατάλογο κυρώσεων που θα επιβληθούν στην 'Αγκυρα αν επιμείνει στις παράνομες δραστηριότητές της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η λίστα με τις πιθανές κυρώσεις που παρουσιάστηκε την Παρασκευή από τον Ύπατο Εκπρόσωπο είναι κλιμακούμενη και περιλαμβάνει από τη διεύρυνση της λίστας ατόμων που έχουν υποστεί νομικές συνέπειες, μέχρι ακόμη και τη δυνατότητα επιβολής κυρώσεων σε τομεακό επίπεδο σε κλάδους στους οποίους η τουρκική οικονομία είναι πιο στενά συνδεδεμένη με την ευρωπαϊκή οικονομία. Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά που τίθεται από την Ε.Ε. ζήτημα τομεακών κυρώσεων στην Τουρκία.
Μάλιστα ο κ. Μπορέλ σημείωσε πως υπάρχει «πολιτική συναίνεση» και θα δοθεί εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίας να προσθέσουν στον κατάλογο κυρώσεων ονόματα που προτείνει η Κυπριακή Δημοκρατία και που σχετίζεται με τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ. Πέραν αυτού, όπως πρόσθεσε, είναι δυνατόν οι κυρώσεις να συμπεριλάβουν περιουσιακά στοιχεία, όπως «πλοία», καθώς και την απαγόρευση πρόσβασης σε ευρωπαϊκές υποδομές, κεφάλαια και τεχνολογία.
Χθες η Ελλάδα κέρδισε την ομόθυμη στήριξη και την συμπαράσταση των Ευρωπαίων εταίρων της, με τον κ. Μπορέλ να δηλώνει μετά την ολοκλήρωση του άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Εξωτερικών ότι είναι «ξεκάθαροι και αποφασισμένοι σε ό,τι αφορά την υπεράσπιση των ευρωπαϊκών συμφερόντων και την αλληλεγγύη προς την Ελλάδα και την Κύπρο». «Η Τουρκία πρέπει να απέχει από μονομερείς ενέργειες. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο προκειμένου να προχωρήσει ο διάλογος. Θέλουμε να βρούμε δρόμο προς μια πιο υγιή σχέση, προς όφελος τόσο της ΕΕ όσο και της Τουρκίας», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά του, ο οικοδεσπότης του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων Χάικο Μάας επεσήμανε πως η διαμεσολαβητική προσπάθεια του Βερολίνου θα συνεχιστεί τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες και κάλεσε την Τουρκία πρέπει «να δημιουργήσει τις κατάλληλες προϋποθέσεις, να μη συνεχίσει τις προκλήσεις που τακτικά συμβαίνουν».
«Η ώρα είναι τώρα. Θέλουμε να δώσουμε μια ευκαιρία στην διπλωματία. Για αυτό πρέπει η Τουρκία να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και να απέχει από τις προκλήσεις τις οποίες έχουμε συνεχώς να αντιμετωπίσουμε», είπε ο κ. Μάας, κάνοντας λόγο για μία κρίση που έχει πάρει «επικίνδυνες» διαστάσεις.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας δήλωσε ικανοποιημένος για το «απολύτως υποστηρικτικό» κλίμα στο άτυπο συμβούλιο και τόνισε πως «η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει. Μια κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου».
Παράλληλα, ο κ. Δένδιας εξέφρασε την ελπίδα ότι η Τουρκία «θα επανέλθει στη λογική, θα σταματήσει τις προκλήσεις και τις αυθαίρετες ενέργειες, θα σταματήσει τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανέλθει σε ένα πλαίσιο συζήτησης για τη μία διαφορά, δηλαδή την υφαλοκρηπίδα και τις υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες, με πλαίσιο αναφοράς το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της θάλασσας».
Την υποχρέωση όλων των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να στηρίξουν την Ελλάδα υπογράμμισε άλλωστε και η Γερμανίδα καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ, σε δηλώσεις της κατά την ετήσια θερινή συνέντευξη Τύπου στο Βερολίνο την Παρασκευή, ενώ ανέφερε πως «έχει συζητήσει εντατικά» το ζήτημα της ανατολικής Μεσογείου με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν.
«Παραταύτα, έχω επανειλημμένα προσπαθήσει προκειμένου να μην υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση και αυτό γίνεται εν μέρει μόνο με το να μιλάει κανείς συνεχώς και με τις δύο πλευρές. Οι διαφορές που υπάρχουν εκεί σε ό,τι αφορά τον διαχωρισμό των οικονομικών ζωνών μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μαζί. Για αυτό προσπαθεί η Γερμανία», πρόσθεσε η κ. Μέρκελ.
«Όλοι στην Ε.Ε. έχουμε την υποχρέωση να στηρίξουμε την Ελλάδα, όπου έχει δίκιο», συμπλήρωσε η Γερμανίδα καγκελάριος, η οποία δέχθηκε τελευταία - τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό - δριμεία κριτική για τις ισορροπίες που εμφανίστηκε αποφασισμένη να τηρήσει. Μέχρι τώρα, η κ. Μέρκελ έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον δύο γύρους τηλεφωνικών επαφών με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
«Έχει έρθει η ώρα να ξυπνήσει και ο τελευταίος ονειροπόλος στην Ευρώπη», είπε με νόημα προχθές ο Αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, η κυβέρνηση του οποίου τάσσεται ακόμη και υπέρ της αφαίρεσης από την Τουρκία του καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ε.Ε. Απώτερος σκοπός ωστόσο της Γερμανίας είναι η συνολική διευθέτηση της χρονίζουσας ελληνοτουρκικής διένεξης, την οποία θεωρούν επικίνδυνη και ιδιαίτερα επιβαρυντική για τις εξωτερικές σχέσεις της Ε.Ε. Σε αυτό το πνεύμα έχουν το τελευταίο διάστημα πυκνώσει και οι αναφορές γερμανών αξιωματούχων, όπως χθες του κ. Μάας, υπέρ της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Οι σημαντικές διμερείς οικονομικές σχέσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν και εξαγωγές εξοπλιστικών συστημάτων, τα περίπου τέσσερα εκατομμύρια πολιτών τουρκικής καταγωγής στην Γερμανία, αλλά και το προσφυγικό δένουν πάντως αρκετά τα χέρια της Μέρκελ, η οποία έχει επανειλημμένα αναφερθεί σε έναν «απαραίτητο αλλά δύσκολο εταίρο», με τον οποίο θεωρεί απαραίτητο να διατηρεί διαύλους επικοινωνίας, ακόμη και παρά τις επιφυλάξεις του ίδιου της του κόμματος. Πριν από λίγες ημέρες η Κοινοβουλευτική Ομάδα της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU) έλαβε επίσημη και σαφή θέση υπέρ της Ελλάδας στο θέμα της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο, απαιτώντας από την Άγκυρα «να επιστρέψει στους κανόνες και τις αξίες» του ΝΑΤΟ και της Ευρώπης. Την ίδια ώρα, σε μια κίνηση που προκάλεσε έντονη κριτική, το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών εξαιρούσε τις τουριστικές περιοχές της Τουρκίας από την γενική ταξιδιωτική προειδοποίηση που ισχύει για ολόκληρη τη χώρα, ικανοποιώντας σχετικό αίτημα της Άγκυρας.
Το βέβαιο είναι ότι το αμέσως προσεχές διάστημα θεωρείται για το Βερολίνο κρίσιμο και αποφασιστικής σημασίας. Η συμπεριφορά της Τουρκίας θα κρίνει για τους Γερμανούς, εάν μπορούν να εξακολουθήσουν να υποστηρίζουν την συνέχιση της ευρωτουρκικής σχέσης «ως έχει» ή εάν θα υποχρεωθούν να δεχθούν μια ευρύτερη εξέταση της προοπτικής της - κάτι που θα ήθελαν να αποφύγουν, ιδίως στη διάρκεια της προεδρίας τους.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από ΑΜΠΕ
