Ο ιδρυτής της ΝΔ Κ. Καραμανλής ερωτώμενος, ποιο εκλογικό σύστημα θεωρούσε ως καλύτερο, συνήθιζε να αντιστρέφει το ερώτημα: Πείτε μου για ποια εποχή και για ποιον λαό. Δεν υπάρχει, δηλαδή, ένα αντικειμενικό εκλογικό σύστημα που να εφαρμόζεται πάντα και παντού.

Σύμφωνα με το αναθεωρημένο άρθρο 54 παρ. 1 του Συντάγματος, το εκλογικό σύστημα ορίζεται με νόμο που ισχύει από τις μεθεπόμενες εκλογές, εκτός εάν προβλέπεται η ισχύς του άμεσα από τις επόμενες εκλογές με ρητή διάταξη που ψηφίζεται με την πλειοψηφία των δύο τρίτων του όλου αριθμού των βουλευτών.

Από το 1844 -ο εκλογικός νόμος της 18ης Μαρτίου 1844, τον οποίο ψήφισε η «εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευση», είναι ο πρώτος ευρωπαϊκός εκλογικός νόμος που καθιερώνει, ουσιαστικά, την καθολική ψηφοφορία (μόνον των αρρένων)- μέχρι το 1923 οι βουλευτικές εκλογές γίνονταν με το πλειοψηφικό σύστημα (και μάλιστα με "σφαιρίδια" και όχι με ψηφοδέλτια). Από το 1926 έως το 1956 εναλλάσσονται τα δύο συστήματα, πλειοψηφικό και αναλογικό. Μετά το 1956, βασικό εκλογικό σύστημα είναι το αναλογικό, σε πολλές παραλλαγές του. Ενδεικτικό της εφαρμογής τόσων εκλογικών συστημάτων το γεγονός ότι από την αρχή της 10ετίας του 1920, σε 26 εκλογικές αναμετρήσεις, δοκιμάστηκαν περισσότερα από 15 εκλογικά συστήματα, που σημαίνει ένα σύστημα για κάθε περίπου μιάμιση εκλογική αναμέτρηση.

Το ισχύον εκλογικό σύστημα στην Ελλάδα (Ν. 3231/2004), ανήκει στα μικτά. Χωρίζει τις τριακόσιες βουλευτικές έδρες σε δύο ομάδες -260 που κατανέμονται απολύτως αναλογικά σε όσους συνδυασμούς ξεπεράσουν το 3% και 40 που χαρίζονται στον πρώτο συνδυασμό. Με αυτόν τον τρόπο αρκεί στον πρώτο συνδυασμό το 41,5% των ψήφων για να έχει αυτοδυναμία 151 εδρών στη Βουλή. Οσες δε περισσότερες είναι οι ψήφοι των συνδυασμών που δεν ξεπερνούν το 3%, τόσο χαμηλώνει το ποσοστό που απαιτείται για αυτοδύναμη πλειοψηφία.

Πολλοί προτείνουν την εφαρμογή του γερμανικού συστήματος, την εκλογή δηλαδή 200 βουλευτών σε μονοεδρικές περιφέρειες και 100 σε εθνική λίστα.

Στο μονοεδρικό σύστημα, η επικράτεια χωρίζεται σε πολύ μικρές περιφέρειες και κάθε μία εκλέγει μόνο ένα βουλευτή. Χαρακτηριστική περίπτωση πλειοψηφικού με μονοεδρικές - ενός γύρου είναι το εκλογικό σύστημα για τη βρετανική Βουλή των Κοινοτήτων.

Πλεοψηφικό, αναλογικό ή μεικτό, το εκλογικό σύστημα πρέπει να ικανοποιεί το κριτήριο της διακυβέρνησης της χώρας, της αποτροπής των αποκλεισμών, και αν είναι δυνατόν να μην προσθέτει και νέους «πονοκεφάλους».