Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Πριν να γίνει, χαρακτηριζόταν κρίσιμο, κομβικό, σημαντικός σταθμός, μεγάλο βήμα στην κατεύθυνση της πραγματικής ενότητας και της δημοσιονομικής ένωσης.
Έγινε θύλακας αργόσυρτου χρόνου. Αγώνες αντοχής για γερά νεύρα. Γνωστά και οικεία τούτα στην ατελείωτη διαπραγμάτευση, που είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Γνωστά και οικεία. Το τελετουργικό γύρω από το μεγάλο τραπέζι, τα πολιτικά τερτίπια, οι τακτικισμοί, οι εντάσεις, οι συμβιβασμοί, τα πηγαδάκια, οι οριακές καταστάσεις, οι απειλές, οι προσβολές, οι διαφορές.
Αλλά τούτη η Σύνοδος ήταν πάρα πολύ μακριά. Ούτε στην κρίση χρέους, όταν οι νύχτες των Βρυξελλών διέγραφαν κύκλους πάνω από τα κεφάλια μας, έμειναν οι ευρω-ηγούμενοι τόσες ώρες, τόσες ημέρες πίσω από κλειστές πόρτες. Ίσως γιατί το νέο Ταμείο δεν περιορίζεται στο οικονομικό. Άλλωστε, ως αντίδραση στην άμεση, πιεστική κρίση, μπορεί και να μην είναι αποφασιστικό. Αλλά, μεσοπρόθεσμα μετασχηματίζει την Ε.Ε. σε επίπεδο συμβολικό και πρακτικό, αν δεν αποτελεί μια «στιγμή Xάμιλτον».
Ναι, έναν από τους Εθνοπατέρες της Αμερικής, ίσως τον πιο ριγμένο από άποψη δημοφιλίας, που πέρασε από την Ιστορία στο ευρύ κοινό «χάρη στο πιο επιτυχημένο μιούζικαλ της δεκαετίας». Ο υπουργός Οικονομικών Αλεξάντερ Χάμιλτον στην πρώτη κυβέρνηση του Τζορτζ Ουάσιγκτον θεωρείται ότι έθεσε τα θεμέλια της αμερικανικής οικονομίας το 1790. Όχι χωρίς αντιδράσεις. Τα χρέη πάντα φέρνουν αντιστάσεις. Ο Χάμιλτον κατάφερε να τις κάμψει και στο πλαίσιο του ιστορικού συμβιβασμού, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ ανέλαβε όλο το χρέος που δημιουργήθηκε στις Πολιτείες κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Ανεξαρτησίας.
Υπάρχει ανάλογη διάθεση σήμερα στην Ευρώπη; Μη συγκρίνουμε ανόμοια. Δεν είναι ένα σχέδιο για ανάληψη χρέους το Ταμείο και η Ε.Ε. δεν έχει μια ομοσπονδιακή πολιτική διαδικασία. Ωστόσο, ο πόλεμος της ανεξαρτησίας από την πανδημία ίσως αλλάξει την πορεία. Ακόμη και με μια αποδυναμωμένη συμφωνία, ακόμη με μια «στιγμή Ρούτε» στην τρικυμία.
Αυτή είναι η Ε.Ε. Από τη μία κρίση στην άλλη και η πιο κλειστή στροφή έχει σημασία. Δεν ξέρω αν έχει αξία για τον κόσμο των λουκέτων και της ανεργίας.