Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Δεν παίζει ρόλο εάν ο Ερντογάν το έκανε για λόγους στρατηγικής ή εάν μ’ αυτό ήθελε το εσωτερικό να αποπροσανατολίσει από τον κορονοϊό και την οικονομική κρίση.
Σωστά επισημαίνει το ΥΠΕΞ ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τζαμί δεν είναι ελληνοτουρκικό ζήτημα, ούτε καν ευρωτουρκικό. Επιπλέον, αν κρίνουμε από τις χλιαρές αντιδράσεις και κάποιες αμφίθυμες στάσεις, δεν απομονώνει τον Ερντογάν τον Πορθητή διεθνώς, όπως θέλουν να πιστεύουν κάποιοι αφελώς.
Πώς το είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στο Βερολίνο; Η θλίψη θλίψη, αλλά «όταν μιλάμε για μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς και τη διατήρησή τους επιδιώκουμε να κρατάμε απ’ έξω τη διεθνή πολιτική». Το θέμα της Αγίας Σοφίας είναι ένα πολιτιστικό ζήτημα και δεν άπτεται των «πολιτικών σχέσεων ή ακόμη της πολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα σε κράτη».
Μα τι λέμε, τώρα. Στο βερολινέζικο ιερό η «αναίρεση κανόνων» δεν είναι θέμα πολιτικό; Ο Ερντογάν κάνει πολιτική και ο Μιτεράν καραδοκεί. «Πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων», είχε πει.
Είναι τεράστια η συμβολική σημασία, γράφει η FAZ σε πρωτοσέλιδο σχόλιό της με τίτλο «Η κληρονομιά του Πορθητή». «Το ότι αναθεώρησε προηγούμενη απόφαση του ιδρυτή του τουρκικού κράτους Κεμάλ Ατατούρκ δείχνει εκ νέου πόσο έχει προχωρήσει η μετάλλαξη του κοσμικού κράτους σε ένα σύστημα ισλαμικών αποχρώσεων».
Και για όσους δεν κατάλαβαν, η πρώτη προσευχή στο τζαμί θα γίνει Παρασκευή, 24 Ιουλίου. Την ημέρα που υπεγράφη το 1923 η Συνθήκη της Λωζάννης, ιδρυτική πράξη του σύγχρονου τουρκικού κράτους, «που διετήρει προγεφύρωμα επί της Ευρώπης». Την ίδια ημέρα μετά από 97 χρόνια, συμβολικά την αναθεωρεί.
«Είναι έκφραση μιας ανελέητης, συμβολικής διεκδίκησης της εξουσίας», εκτιμά η Berliner Zeitung. Εντός συνόρων, αλλά κυρίως εκτός. Στην Ούμα (Ummah, κοινότητα των μουσουλμάνων) και το παγκόσμιο χωριό.
Πώς θα απαντήσει το δεύτερο, όταν ο Αναθεωρητής, που «λέει αυτό που κάνει», αλλά και «κάνει ό,τι λέει», ξεφύγει από το καμπαναριό; Με εκκλήσεις για ψυχραιμία και εκφράσεις ανησυχίας;
