Οι διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική, μετά το Brexit, σχέση του Ηνωμένου Βασιλείου με την Ευρωπαϊκή Ενωση επαναλαμβάνονται χωρίς μεγάλες προσδοκίες παρά την πίεση του χρόνου και τον κίνδυνο να μην υπάρξει τελικά συμφωνία.

Χαρακτηρίζοντας την κατάσταση «σοβαρή», ο Ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ κάλεσε μέσω της εφημερίδας Le Monde τους Βρετανούς να επιδείξουν περισσότερο ρεαλισμό προσάπτοντάς τους ότι επιδίωξή τους είναι να κρατήσουν τα θετικότερα σημεία των εμπορικών συμφωνιών που έχουν συνομολογηθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση στο παρελθόν, χωρίς τα βάρη που αντιστοιχούν.

Χθες, η Ντάουνινγκ Στριτ κατηγόρησε τις Βρυξέλλες ότι επιδιώκουν να εισαγάγουν στην διαπραγμάτευση «άνισες προτάσεις που θα δέσμευαν το Ηνωμένο Βασίλειο στους ευρωπαϊκούς κανόνες και ρυθμίσεις» και κατήγγειλε απαιτήσεις «πρωτοφανείς στις συμφωνίες ελευθέρου εμπορίου».

Επειτα από τρεις γύρους διαπραγματεύσεων που ξεκίνησαν στις αρχές του Μαρτίου, το χάσμα ανάμεσα στις δύο πλευρές παραμένει. Και εμφανίζονται οι εντάσεις, όπως κατά την πρόσφατη ανταλλαγή επιστολής ανάμεσα στον Μισέλ Μπαρνιέ και τον Βρετανό ομόλογό του Ντέιβιντ Φροστ.

Για τον Μισέλ Μπαρνιέ, ο νέος αυτός γύρος διαπραγματεύσεων, που αρχίζει σήμερα το απόγευμα και θα διαρκέσει μέχρι την Παρασκευή, θα πρέπει να επιτρέψει «να μάθουμε αν το Ηνωμένο Βασίλειο θέλει να αποχωρήσει από την εσωτερική αγορά και την τελωνειακή ένωση ... με ή χωρίς συμφωνία μαζί μας».

Αυτή η εβδομάδα «θα επιβεβαιώσει όπως φαίνεται το γεγονός ότι βρισκόμαστε σε αδιέξοδο. Οι θέσεις είναι αμετακίνητες. Μία υποχώρηση θα αποκαλούσε έκπληξη», εκτιμά ευρωπαϊκή πηγή.

Ο απολογισμός των διαπραγματεύσεων θα γίνει τον Ιούνιο κατά την διάρκεια συνάντησης κορυφής ανάμεσα στην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και τον πρωθυπουργό του Ηνωμένου Βασιλείου Μπόρις Τζόνσον.

Το Λονδίνο έχει αναγάγει τη συνάντηση αυτή σε σημείο καμπής, απειλώντας ότι δεν θα συνεχίσει τις συνομιλίες εάν κρίνει ότι η πρόοδος που έχει καταγραφεί δεν είναι αρκετή. Αυτό, πριν από την κρίση της πανδημίας που προκαλεί ιστορικών διαστάσεων οικονομική ύφεση στην Ευρώπη και στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Συμφωνία το φθινόπωρο»

Για τις Βρυξέλλες, η σχέση με το Λονδίνο μετά το διαζύγιο της 31ης Ιανουαρίου, που έθεσαν τέλος σε 47 χρόνια κοινής ζωής, έχει περάσει σε δεύτερο πλάνο, πίσω από την οικονομική ανάκαμψη.

«Δεν υπάρχουν και πολλά πράγματα να περιμένουμε από τον νέο γύρο συνομιλιών. Αλλά πιστεύω ότι οι Βρετανοί θα κατευθυνθούν προς την ρήξη, αν δεν υπάρξει πρόοδος. Η κατάσταση έχει αλλάξει ριζικά με τον ιό», δηλώνει ο αναλυτής Anand Menon , του ερευνητικού κέντρου «The UK in a Changing Europe».

«Την πραγματική πολιτική διαπραγμάτευση - με τις επιλογές και τις υποχωρήσεις της - δεν την βλέπουμε πριν από το τέλος του καλοκαιριού. Αύγουστο, Σεπτέμβριο, Οκτώβριο. Με στόχο μία συμφωνία το φθινόπωρο», προβλέπει διπλωματική πηγή.

Ομως, το Λονδίνο θα πρέπει να απαντήσει πριν από το τέλος του Ιουνίου αν θα ζητήσει ή όχι παράταση της μεταβατικής περιόδου για έναν χρόνο, ή και δύο. Η βρετανική κυβέρνηση έχει αποκλείσει αυτό το ενδεχόμενο επανειλημμένως, ακόμη κι αν το αίτημα διατυπωθεί από την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Αν και οι θέσεις τους είναι ασυμβίβαστες ως προς τα βασικά θέματα της διαπραγμάτευσης - αρχιτεκτονική της συμφωνίας (μία ή περισσότερες), όροι ανταγωνισμού (για τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές, φορολογικές ρυθμίσεις, αυτό που ονομάζεται «όροι ισότιμου ανταγωνισμού» ή «level playing field»), διευθέτηση διαφορών, δικαιώματα πρόσβασης στα βρετανικά ύδατα στην αλιεία - οι δύο πλευρές δηλώνουν ότι θέλουν να φθάσουν σε έναν συμβιβασμό.

«Για το level playing field, δεν υπάρχει καμία κίνηση εκ μέρους του Λονδίνου και τα πράγματα μπορεί να έχουν άσχημη κατάληξη», προειδοποιεί ο Μισέλ Μπαρνιέ.

Οσο για τον στόχο της επίτευξης συμφωνίας για την αλιεία πριν από την 1η Ιουλίου, που αποτελεί προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ενωση, μοιάζει να έχει εγκαταλειφθεί.

Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές, το Λονδίνο ενδεχομένως θα κινηθεί προς «μη συμφωνία», οι καταστροφικές επιπτώσεις της οποίας θα αποδοθούν από την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον στο σοκ της πανδημίας.

Πηγές: ΑΜΠΕ, AFP