Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Τα αρνητικά επιτόκια είναι πραγματικότητα. Η ΕΚΤ τα εφαρμόζει, η Fed δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ να τα μειώσει κάτω από το μηδέν, ενώ οι σχετικές συζητήσεις στην Τράπεζα της Αγγλίας βρίσκονται στο ζενίθ τους.
Αρνητικά επιτόκια έχουν συνοδεύσει κατά καιρούς ομολογιακές εκδόσεις, με τη Βρετανία να αποτελεί το τελευταίο παράδειγμα, ακολουθώντας τα χνάρια της Ιαπωνίας, της Γερμανίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Τώρα, το αρνητικό επιτόκιο φαίνεται να γίνεται και υπόθεση των καταναλωτών και δη των Γερμανών, των πλέον επικριτικών στην πολιτική των αρνητικών επιτοκίων.
Οι Γερμανοί έρχονται να μας δείξουν τη «φωτεινή πλευρά» των αρνητικών επιτοκίων, καθώς κάποιες online πλατφόρμες δανειοδότησης πληρώνουν τους καταναλωτές για να δανειστούν, παρά το γεγονός ότι η γερμανική οικονομία διανύει τη χειρότερη ύφεση στη μεταπολεμική ιστορία της.
Τη στιγμή που τα υπό το μηδέν επιτόκια καταθέσεων της ΕΚΤ έχουν γίνει σταθερή «πηγή» αντιδράσεων και επικρίσεων για τα γερμανικά νοικοκυριά, που έχουν «δει» τα κέρδη τους από τις καταθέσεις να συνθλίβονται παρότι είναι από τους πλέον ευημερείς και χωρίς χρέη κατοίκους της Ευρώπης.
Η αμοιβή για να πάρεις δάνειο ίσως λοιπόν να αποτελέσει τη «χρυσή ευκαιρία» για όσους χρειάζονται ρευστό αφότου η πανδημία του κορονοϊού έκλεισε καταστήματα, επιχειρήσεις και μονάδες παραγωγής, αλλά και για όσους θέλουν να αποφύγουν τις τράπεζες.
Οι online πλατφόρμες Smava και Check 24 προωθούν διετή δάνεια με ετήσιο επιτόκιο -0,4% -γεγονός που σημαίνει ότι οι δανειολήπτες θα καταβάλουν λιγότερο κεφάλαιο από αυτό που δανείστηκαν. Mε κάθε δάνειο να έχει ως όριο τα 1.000 ευρώ, αυτό ενδεχομένως να αποτελεί ένα μέσο προσέλκυσης καταναλωτών από τις δύο πλατφόρμες, οι οποίες καλούνται να αποζημιώσουν τις τράπεζες από τις οποίες προέρχονται οι πιστώσεις αρνητικού επιτοκίου.
Εν κατακλείδι, το εγχείρημα αυτό δείχνει ότι η υπερβολικά χαλαρή νομισματική πολιτική της ΕΚΤ μετακυλίεται από τις χρηματοπιστωτικές αγορές στους καταναλωτές, παρότι αφορά αυτούς που έχουν υψηλή πιστοληπτική αξιολόγηση.
Τα αρνητικά επιτόκια από μία προσωρινή πρωτοβουλία που πάρθηκε πριν από μερικά χρόνια για να στηρίξει τις οικονομίες, τείνουν να γίνουν η νέα νόρμα, η οποία όμως δεν ξέρουμε πώς θα καταλήξει «στο τέλος της ημέρας». Η Fed έστειλε μήνυμα ότι δεν είναι έτοιμη να υιοθετήσει μία πολιτική που θα συνθλίψει την αποταμίευση, πολύ περισσότερο την αγορά διαθεσίμων αξίας 4 τρισ. δολαρίων και τα κέρδη των τραπεζών.
Κατά προέκταση, μήπως αυτό για τους καταναλωτές σημαίνει και μηδέν χρήμα ως αποταμίευση με πλήρη έλεγχο των συναλλαγών, όπως ήδη προειδοποιούν κάποιες φωνές;