Τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με την πανδημία του κορωνοϊού και τις συνέπειές της ως προς την τέλεση της θείας λατρείας στους ιερούς ναούς και τις μονές συζήτησε κι επανεκτίμησε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος (ΔΙΣ) της Εκκλησίας της Ελλάδος, που συνήλθε σήμερα, υπό την προεδρία του αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, Ιερωνύμου.
Η ΔΙΣ «δοξάζει το Όνομα του Αναστάντος Κυρίου μας Ιησού Χριστού, διότι Χάριτι και Φιλανθρωπία Αυτού και προστασίαις των Αγίων Του, αποσοβήθηκε στην πατρίδα μας η περαιτέρω εξάπλωση της νόσου».
Εκφράζει δημοσίως τις θερμές πατρικές συγχαρητήριες ευχές της προς όλους τους ιατρούς και νοσηλευτές, τους επιστήμονες Υγείας, τους αρμοδίους κρατικούς λειτουργούς και όλους όσοι αγωνίζονται με σθένος, δύναμη και ελπίδα για την φροντίδα των ασθενών και των οικογενειών τους.
Συλλυπείται θερμά τους οικείους των θυμάτων και συγχαίρει δημοσίως ολόκληρο τον ελληνικό λαό, ο οποίος «τήρησε εξ αρχής τα υποδειχθέντα από τους ειδικούς μέτρα, με πνεύμα αλληλεγγύης, υπακοής, αυτοθυσίας και αληθινής αγάπης, παραμένοντας κατ’ οίκον, υπομένοντας την εξ αυτού του εγκλεισμού δυσκολία και ανάγκη».
Απευθυνόμενη προς τον ορθόδοξο ιερό κλήρο και τον ευσεβή και φιλόχριστο ελληνικό λαό, αλλά και όλους τους αφανείς εθελοντές ορθοδόξους Χριστιανούς συνεργάτες, η ΔΙΣ τους ευχαριστεί και «πατρικώς ευλογεί διότι, αν και πολλές φορές εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους για την έλλειψη δυνατότητος συμμετοχής τους στις Ιερές Ακολουθίες, ιδίως της Μεγάλης Εβδομάδος, σηκώνοντας έτσι "σταυρό" δυσβάστακτο, παρέμειναν συντεταγμένοι με τις αποφάσεις της Πολιτείας και προς τις με πατρική ευθύνη δοθείσες οδηγίες της Ιεράς Συνόδου, η οποία από την αρχή της υγειονομικής κρίσεως (28.2.2020) τήρησε υπεύθυνη θέση, προτρέποντάς τους μέσω ανακοινώσεων και εγκυκλίων της να τηρήσουν τους κανόνες υγιεινής και να παραμείνουν κατ’ οίκον, ώστε να μη θέσουν τον εαυτό τους, αλλά και τους συνανθρώπους τους σε οποιονδήποτε κίνδυνο.
Αυτός ο ιερός κλήρος και ο πιστός λαός δικαίως παραπονούνται και η Ιερά Σύνοδος εκφράζει και δημοσίως την πικρία της και τον προβληματισμό της για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίσθηκαν πολλοί Χριστιανοί μας στην τόσο σημαντική και ευαίσθητη για τους πιστούς περίοδο της Μεγάλης Εβδομάδας».
Η Ιερά Σύνοδος θεωρεί πως οι αποφάσεις της «δέχθηκαν μεγάλη πολεμική τόσο από ορισμένους αδελφούς χριστιανούς, κληρικούς και λαϊκούς, όσο και από εκπροσώπους Μέσων Ενημερώσεως, ακόμη και κοινοβουλευτικών κομμάτων, οι οποίοι, είτε από άγνοια, είτε από κακή πληροφόρηση ή παρεξήγηση, χρησιμοποίησαν τον προσφιλή και εύκολο τρόπο της συκοφαντίας, της μυθοπλασίας και των ύβρεων. Όλους αυτούς η Ιερά Σύνοδος τους συγχωρεί, τους ευλογεί πατρικά, αλλά ταυτόχρονα δηλώνει ότι οφείλουν να αποκαταστήσουν τις συκοφαντίες για να μην παραμένουν εκτεθειμένοι έναντι του Θεού και της αληθείας».
Παράλληλα, δηλώνει πως υποδέχεται με ελπίδα το προχθεσινό διάγγελμα του πρωθυπουργού, τον οποίον συγχαίρει για τις ευχαριστίες τις οποίες εξέφρασε δημοσίως προς την Εκκλησία της Ελλάδος, τον ιερό κλήρο και τους πιστούς, αναγνωρίζοντας έτσι τη συμβολή τους στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Σημαντικό ρόλο σ’ αυτήν τη δημόσια αναγνώριση είχε, σύμφωνα με τη ΔΙΣ, και η υπουργός Παιδείας Παιδείας και Θρησκευμάτων, Νίκη Κεραμέως.
Η Σύνοδος εκφράζει τη χαρά της που ο πρωθυπουργός έτεινε «ευήκοον ους» στην επιστολή του αρχιεπισκόπου, που σημείωνε ότι έφθασε καιρός για την «υπό όρους» προσέλευση πιστών στους ιερούς ναούς και τις μονές, τόσο για προσκύνημα, όσο και για συμμετοχή στις ιερές ακολουθίες, θείες λειτουργίες και λοιπά ιερά μυστήρια.
«Ασφαλώς, η Ιερά Σύνοδος επιθυμούσε και ανέμενε την επιστροφή των πιστών στην Θεία Λατρεία από την πρώτη ημέρα της "σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα" (4.5.2020), όπως είχε η ίδια ζητήσει. Κατόπιν πολλής συζητήσεως, όμως, απεφάσισε να αποδεχθεί την απόφαση των οργάνων της Πολιτείας για πλήρη επιστροφή υπό όρους των πιστών στους Ιερούς Ναούς από την Κυριακή 17 Μαΐου 2020, εκλαμβάνοντας και χρησιμοποιώντας το διάστημα αυτό ως δυνατότητα καλύτερης προετοιμασίας, υπό τις παρούσες υγειονομικές συνθήκες και προϋποθέσεις, για τον προγραμματισμό τελέσεως των ιερών Ακολουθιών με την συμμετοχή των πιστών» αναφέρει η Διαρκής Ιερά Σύνοδος.
Η ΔΙΣ ξεκαθαρίζει, πάντως, ότι «το ζήτημα περί του Ιερού Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και της Θείας Κοινωνίας τυγχάνει αδιαπραγμάτευτο, όπως ακριβώς ορίζεται από τους Θείους και Ιερούς Κανόνες της Αγίας μας Εκκλησίας».
Επιπλέον, επαναβεβαιώνει την πάγια θέση της, ότι η Εκκλησία της Ελλάδος στέκεται πάντοτε στο πλευρό της Πολιτείας και θα συνεχίσει να τη συνδράμει με όλες της τις δυνάμεις και τα μέσα σε κάθε ζήτημα που αφορά στον ελληνικό λαό. Προς τούτο, επεξεργάζεται ήδη προτάσεις, οι οποίες προέρχονται από τα συμπεράσματα της επιστημονικής επιτροπής, τις οποίες θα καταθέσει προς την Πολιτεία, προκειμένου να ισχύσουν από την Κυριακή 17 Μαΐου, οπότε και οι πιστοί θα επανέλθουν υπό όρους στην κοινή λατρεία εντός των ιερών ναών.
Η Σύνοδος αίρει προγενέστερη απόφασή της περί αποχής αρχιερέων, ιερέων, διακόνων και μοναχών από εμφανίσεις και δημόσιες δηλώσεις στα Μέσα Ενημερώσεως και το Διαδίκτυο.
Αποφάσισε, τέλος, να συγκληθεί την Τρίτη 12 Μαΐου η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, για να διευκρινίσει τους τρόπους της επαναφοράς στην κανονική λειτουργική ζωή. Για την περίοδο 4 -16 Μαΐου, η ΔΙΣ θα αποστείλει σχετική εγκύκλιο στις μητροπόλεις με όλες τις σχετικές οδηγίες για την προσέλευση των πιστών στους ναούς για την κατ’ ιδίαν προσευχή τους.