Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Με τον πρωθυπουργό να έχει σηκώσει -αυτοπροσώπως, διαγγελματικά- το βάρος της ανακοίνωσης για μερική έστω άρση των απαγορεύσεων που αποτέλεσαν την καθημερινότητα του πρώτου κύματος του Covid-19, είμαστε ήδη στην επόμενη μέρα. Με δημοσκοπικά (MetronAnalysis / διαΝΕΟσις) καταγεγραμμένη αισιοδοξία, μετά την (δημοσκοπικά μετρημένη) ευρεία αποδοχή των μέτρων περιορισμού, αλλά και με πλήθος προειδοποιήσεων για τους κινδύνους που βρίσκονται μπροστά.
Περιμένοντας την εφεξής πορεία, μια τελευταία ματιά σ’ εκείνο που -πάλι- ακούστηκε ως «μην αφήνεις ποτέ μια κρίση να πάει χαμένη». Ή τις θετικές αλλαγές που άφησε πίσω η ανάγκη. Αληθινά «ένα μικρό θαύμα» συντελέστηκε στην εισαγωγή και χρήση των ψηφιακών λειτουργιών - «η επιτυχία Πιερρακάκη». Η αλήθεια είναι ότι ποτέ, μα ΠΟΤΕ!, δεν θα επέτρεπε η αθάνατη ελληνική γραφειοκρατία των σφραγίδων και των υπογραφών και των άλλων σφραγίδων ούτε η άυλη συνταγογράφηση να προχωρήσει, ούτε το γνήσιο υπογραφής να καθιερωθεί και οι εξουσιοδοτήσεις να δίνονται χωρίς αυτοπρόσωπη προσέλευση στα ΚΕΠ, ούτε η εξ αποστάσεως έκδοση πιστοποιητικών προσωπικής κατάστασης να γενικευθεί από ληξιαρχεία / δημοτολόγια. Βέβαια, ήδη στα αδήλωτα τετραγωνικά και στις τακτοποιήσεις πολεοδομικών παρατυπιών είχαν γίνει βήματα. όμως και εδώ η μαζική αλλαγή και -κυρίως- η εμπέδωση είναι εκείνο που έχει σημασία, καθώς από την αρχή της εποχής των μνημονίων κυοφορούνταν όλα αυτά. Στον ακόμη πιο σημαντικό τομέα της απονομής συντάξεων μέσω διαδικτυακών αιτήσεων/ ελέγχων της διαδικασίας - εδώ, ενδιάμεση στάση: η ίδια η έκφραση «απονομή» συντάξεων έχει μέσα της ένα χαριστικό στοιχείο, λες και το δικαίωμα στη σύνταξη είναι κάτι που η συγκαταβατική εξουσία παρέχει ex gratia! - η κατάρριψη του άστρου του Γιάννη Βρούτση λόγω της υποθέσεως των διαβόητων vouchers των 600 ευρώ υπόσχεται μια ευκαιρία παρέλκυσης. Στο δε κεντρικό ζήτημα της (γενικευμένης) αναγνώρισης της ψηφιακής υπογραφής, κινούνται πάλι ενστάσεις.
Σε κάθε βήμα θα χρειαστεί πρακτική σοφία. Και να φρεσκάρεται συνεχώς μια προειδοποίηση: να μην καταλήξουμε -και η γραφειοκρατία τον έχει πάντα τον τρόπο της!- να ξαναφυτρώσουν απαιτήσεις και προϋποθέσεις στον ψηφιακό πλέον κόσμο, επαναφέροντας εμπόδια και διαδικασίες. Δηλαδή… γραφειοκρατία. Το επισήμαινε αυτό ο Νίκος Βέττας του ΙΟΒΕ, χαιρετίζοντας την πρόοδο που έγινε στην ψηφιοποίηση της Διοίκησης, αλλά βλέποντας πού ελλοχεύει η επόμενη παγίδα. Μένοντας λίγο ακόμη στη διάσταση των ψηφιακών δυνατοτήτων που αναδείχθηκαν, μια λέξη για την (κατ’ ανάγκην) ψηφιακή διδασκαλία / e-learning, άλλη μια για την τηλε-εργασία / teleworking. Στην πρώτη, θετικό ότι τα Ελληνάκια προσήλθαν -ΚΑΙ οι δάσκαλοι / καθηγητές δέχθηκαν να δοκιμάσουν-, όμως το e-learning δεν θα αντικαταστήσει τη μάτια-με-μάτια επαφή. Ποτέ. Η δε τηλε-εργασία προσοχή μήπως ανοίξει ορέξεις για υποχώρηση των εργασιακών σχέσεων. Μεγάλες και βαριές συζητήσεις και στα δυο πεδία.
Ένα τελευταίο: οι προοπτικές στον τουρισμό. Η σχετικά πολύ καλή επίδοση της Ελλάδας στον υγειονομικό τομέα αντιμετώπισης του κορονοϊού έφερε στη δημόσια συζήτηση την προσδοκία για (αντίστοιχη) σχετική ελκυστικότητα της χώρας ως τουριστικού προορισμού για την περίπτωση και τον χρόνο (if and when) που «ανοίξει» μέσα στη φετινή σεζόν -δηλαδή Ιούλιο έως Σεπτέμβριο/Οκτώβριο- ένα περιορισμένο έστω παράθυρο. Έχει αυτή η προσδοκία περιεχόμενο; Φαίνεται πως ναι. Μεγάλοι τουριστικοί οργανισμοί, τύπου TUI ή Neckermann, ακυρώνουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες κρατήσεις σε Τουρκία και Ισπανία. Από μόνο του, αυτό, δεν σημαίνει τίποτε - όμως ήδη ασκείται πίεση σε ελληνικούς προορισμούς να «δώσουν καλύτερες τιμές». Λειτουργεί λοιπόν μια μετακίνηση, έστω και διστακτική;
Η έκβαση αυτού του επανασχεδιασμού -κάτι αντίστοιχο δεν ακούγεται από τον χώρο της μεσογειακής κρουαζιέρας, όμως ακούγεται από τον χώρο του θαλάσσιου τουρισμού/γιότινγκ- θα κριθεί από το αν και κατά πόσον οι δικοί μας ξενοδόχοι δειχθούν ρεαλιστές, χωρίς να λιώσουν. Αλλά και πόσο θα μπορέσουν να υποσχεθούν/εξασφαλίσουν όρους λειτουργίας ταυτόχρονα καθησυχαστικούς και πειστικούς. Προηγείται, βέβαια, ως προϋπόθεση ότι αυτοκαταστροφικές ιδέες όπως η μονομερής καθιέρωση «υγειονομικού διαβατηρίου» δεν θα διακινηθούν στις χώρες προέλευσης (μετεξέλιξη του φετφά Φον ντερ Λάιεν για αποφυγή προγραμματισμού διακοπών για φέτος: ήδη τον πήρε πίσω), ούτε όμως θα σπαρθούν άκριτα στις χώρες προορισμού (όπως είχε σπεύσει να προαναγγείλει ο ημέτερος Χάρης Θεοχάρης, μιλώντας για την 3μηνη φετινή τουριστική σεζόν).
Άλλο να υπάρξουν διαδικασίες προφύλαξης, άλλο να διαμορφωθούν υγειονομικά πρωτόκολλα λειτουργίας, τελείως άλλο να ιδεολογικοποιηθεί μια λογική εσωτερικών διαβατηρίων στην Ευρώπη, όπως στην αλήστου μνήμης ΕΣΣΔ. Και -βαθύτερη ακόμη προϋπόθεση- να μην αναδειχθεί στους τόπους προορισμού μια νοοτροπία «μείνετε μακριά, εσείς οι επικίνδυνοι άνθρωποι των πόλεων!», που είδαμε ήδη στα νησιά. Θα χρειαστεί μετριοπάθεια και σοφία, αν είναι να επιπλεύσει κάτι -συγκριτικά- στον τουρισμό.
