Για να βρει κανείς ποιος είναι υπεύθυνος για τη σημερινή κρίση στο Πακιστάν, πρέπει να κοιτάξει πέρα από τον στρατηγό Μουσάραφ και τον πρόεδρο Μπους. Ο τελευταίος έχει ζητήσει από τον ηγέτη του Πακιστάν κάτι που δεν μπορεί να του δώσει: να συλλάβει τον Οσάμα μπιν Λάντεν και να εμποδίσει τους Ταλιμπάν να καταλάβουν ξανά την εξουσία στο Αφγανιστάν. Αλλά η σύγκρουση αυτών των δύο αδύνατων πραγμάτων θα μπορούσε να καταστρέψει την ενότητα του Πακιστάν.
Η πίεση της Ουάσινγκτον στον Μουσάραφ δυσαρέστησε μέρος του στρατού, προκάλεσε την άνοδο του ισλαμικού ριζοσπαστισμού και όξυνε τον αντιαμερικανισμό. Επιβάλλοντας την επιστροφή της Μπεναζίρ Μπούτο ως φορέα ενός πολιτικού φιλελευθερισμού, η αμερικανική κυβέρνηση επέσπευσε επίσης το πραξικόπημα του Μουσάραφ. Η επιστροφή της συνταγματικής κυβέρνησης και η ενίσχυση της κοινωνίας των πολιτών μοιραία θα καθυστερήσουν, παρόλο που έχουν αναγγελθεί εκλογές για τον Φεβρουάριο.
Μετά το Ιράκ, το Αφγανιστάν, την Παλαιστινιακή Αρχή και τη Σομαλία -γράφει ο αμερικανός αναλυτής Ουίλιαμ Πφαφ- ενδέχεται να καταρρεύσει έτσι ακόμη ένα ισλαμικό κράτος. Το κράτος αυτό, όμως, έχει πυρηνικά όπλα. Oλα αυτά τα κράτη είναι θύματα της ιστορίας, της δικής τους ιστορίας. Είναι επίσης θύματα και της κολοσσιαίας άγνοιας που επιδεικνύει η Αμερική για την ιστορία των άλλων λαών.
Ποιος είναι υπεύθυνος γι'αυτά που συμβαίνουν στο Πακιστάν; Ας δούμε τι συνέβη το 1973 στο γειτονικό Αφγανιστάν. Ο Μοχάμεντ Νταούντ, εξάδελφος του βασιλιά Ζαχίρ, ήταν μεταρρυθμιστής. Ανέτρεψε τη μοναρχία και ανακήρυξε τη δημοκρατία. Προσανατολισμένη στις μεταρρυθμίσεις ήταν όμως και η νεαρή μοναρχία (είχε εγκαθιδρυθεί το 1926, μετά τους επιτυχημένους αγώνες των Αφγανών για να απαλλαγούν από τη ρωσική και τη βρετανική επιρροή). Η μοναρχία προσπάθησε να περιορίσει την εξουσία των θρησκευτικών ηγετών και να βελτιώσει την κατάσταση των γυναικών. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση των φυλών. Ο πρώτος βασιλιάς ανατράπηκε, ο δεύτερος δολοφονήθηκε. Ο διάδοχός του ήταν ο Ζαχίρ, που έζησε στην εξορία μέχρι τον περασμένο Ιούλιο.
Ο Νταούντ είναι λοιπόν ο πρώτος ένοχος. Ο δεύτερος είναι ο άνθρωπος που τον ανέτρεψε, ο Νουρ Μοχάμεντ Ταράκι. Καθώς ήταν ένας αριστοκράτης τριτοκοσμικός μαρξιστής, εγκαθίδρυσε μια φιλοσοβιετική κυβέρνηση. Κι όταν σκοτώθηκε σε ένα πραξικόπημα, επενέβη η Σοβιετική Ενωση, θεωρώντας ότι καθώς αυτά τα πράγματα συνέβαιναν στην πόρτα της, έπρεπε κάτι να κάνει.
Ο τρίτος υπεύθυνος γι' αυτά που συμβαίνουν σήμερα είναι ο ήπιος Τζίμι Κάρτερ, που δέχθηκε την πρόταση του συμβούλου του Ζμπίγκνιου Μπρεζίνσκι να ενισχύσουν και να εξοπλίσουν οι Ηνωμένες Πολιτείες την ισλαμική εθνική αντίσταση ώστε να αντιμετωπίσει την άθεη σοβιετική κατοχή. Το αποτέλεσμα ήταν αυτό που ήθελε ο Μπρεζίνσκι: να καταστραφεί η ήδη ετοιμόρροπη Σοβιετική Ενωση. Από την αφγανική ισλαμική αντίσταση, όμως, προέκυψαν οι Ταλιμπάν, και ο Οσάμα μπιν Λάντεν, και η αλ-Κάιντα. Μετά την επιτυχία τους στο Αφγανιστάν, οι υποστηρικτές του μπιν Λάντεν έστρεψαν την προσοχή τους στις Ηνωμένες Πολιτείες, κατηγορώντας τις ότι βεβήλωσαν τους μουσουλμανικούς ιερούς τόπους κατασκευάζοντας στρατιωτικές βάσεις στη Σαουδική Αραβία.
Στη λίστα των υπευθύνων για τη σημερινή κρίση πρέπει να προστεθούν και οι άνθρωποι του Πενταγώνου που έπεισαν την πρώτη κυβέρνηση Μπους, και στη συνέχεια την κυβέρνηση Κλίντον, ότι οι ΗΠΑ έπρεπε να διατηρήσουν τα αμερικανικά στρατεύματα στη Σαουδική Αραβία παρά την εχθρότητα της κοινής γνώμης και τις εκκλήσεις της σαουδαραβικής μοναρχίας.
Για να καταλάβουμε αυτά που ακολούθησαν, συνεχίζει ο Πφαφ, πρέπει να κοιτάξουμε και πάλι προς τα πίσω, σε ένα σημείο καμπής για το οποίο ευθύνεται η Βρετανία: τη διάσπαση των Βρετανικών Ινδιών σε δύο κράτη, την Ινδία και το Πακιστάν, το 1947. Το Αφγανιστάν, ο νέος γείτονας του Πακιστάν, ήθελε να δοθεί στην κοινότητα των Πατάν -κάπου 40 εκατομμύρια ανθρώπους- η δυνατότητα να διαλέξουν ανάμεσα στο Πακιστάν, το Αφγανιστάν και την ανεξαρτησία τους. Αλλά το αίτημα αυτό δεν έγινε δεκτό. Οι Πατάν κλήθηκαν να διαλέξουν ανάμεσα στο Πακιστάν και την Ινδία, κι εκείνοι διάλεξαν το πρώτο. Σήμερα καταλαμβάνουν τα μεθοριακά εδάφη ανάμεσα στο Πακιστάν και το Αφγανιστάν και έχουν προσφέρει καταφύγιο στον Οσάμα μπιν Λάντεν και την αλ-Κάιντα.
Ηταν ατυχία για το Πακιστάν να κληρονομήσει αυτή την κατάσταση σε μια στιγμή που μια αφελής κυβέρνηση Μπους, εξοργισμένη από την 11η Σεπτεμβρίου, έστρεψε τη στρατιωτική της μηχανή εναντίον της αλ-Κάιντα και των Ταλιμπάν, δηλαδή εναντίον των αφγανών αγροτών και των πακιστανών φυλάρχων, νομίζοντας ότι με τον τρόπο αυτό θα κέρδιζε τον «πόλεμο κατά του τρόμου».
Είναι εύκολο να καταστρέφεις. Το δύσκολο είναι τι γίνεται μετά.
Πηγή: www.williampfaff.com, ΑΠΕ-ΜΠΕ