Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
Η επιδημία έχει βάλει σε καραντίνα 55 εκατομμύρια ανθρώπους σε 16 κινεζικές πόλεις, σημαίνοντας συναγερμό στην παγκόσμια δημόσια υγεία.
Στο αφήγημα-αλληγορία του Καμί «Η πανούκλα» (δεν ήθελε να το αποκαλούν «μυθιστόρημα»), μια ανυποψίαστη πολιτεία, καθ’ όλα συνηθισμένη, πλήττεται ξαφνικά από επιδημία πανώλης.
Σύντομα οι ιθύνοντες, για να εμποδίσουν τη μετάδοση, καλούνται να απαγορεύσουν την έξοδο σε όλους. Οι έγκλειστοι της πανούκλας τα έβγαζαν πέρα όπως μπορούσαν. Μερικοί απ’ αυτούς, όπως ο Ραμπέρ, κατάφερναν να φαντάζονται πως ήταν ακόμη ελεύθεροι άνθρωποι, πως μπορούσαν ακόμη να επιλέγουν.
«[...] Οι δυστυχίες, στην πραγματικότητα, είναι μια κοινή υπόθεση, αλλά δύσκολα τις πιστεύει κανείς όταν του πέσουν στο κεφάλι. Υπήρξαν στον κόσμο τόσες πανούκλες όσοι και οι πόλεμοι. Και παρ’ όλα αυτά οι πανούκλες και οι πόλεμοι πάντα βρίσκουν τους ανθρώπους το ίδιο απροετοίμαστους. Ο γιατρός Ριέ ήταν απροετοίμαστος, όπως και οι συμπολίτες μας και έτσι πρέπει να καταλάβουμε τους δισταγμούς τους. Και μ’ αυτόν τον τρόπο επίσης πρέπει να καταλάβουμε ότι μοιράστηκε ανάμεσα στην ανησυχία και την εμπιστοσύνη.
Όταν ξεσπάει ένας πόλεμος, οι άνθρωποι λένε: “Δε θα διαρκέσει πολύ, είναι πολύ ανόητο”. Κι αναμφίβολα ένας πόλεμος είναι σίγουρα πολύ ανόητος, αλλά αυτό δεν τον εμποδίζει να διαρκέσει. Η ανοησία επιμένει πάντα και θα μπορούσε κανείς να το διακρίνει αν δε σκεφτόταν μόνο τον εαυτό του. Απ’ αυτήν την άποψη οι συμπολίτες μας ήταν σαν όλο τον κόσμο, σκέφτονταν τους εαυτούς τους και για να το πούμε κι αλλιώς ήταν ανθρωπιστές: δεν πίστευαν στις δυστυχίες.
Η δυστυχία δεν είναι στα μέτρα του ανθρώπου, επομένως λέμε ότι η δυστυχία δεν είναι πραγματική, είναι ένα κακό όνειρο που θα περάσει. Αλλά δεν περνάει πάντα και από κακό όνειρο σε κακό όνειρο, είναι οι άνθρωποι που περνάνε [...]σκέφτονταν ότι όλα είναι ακόμη δυνατά για αυτούς -πράγμα που σήμαινε ότι οι δυστυχίες είναι αδύναμες. Συνέχιζαν να κάνουν επιχειρήσεις, να ετοιμάζουν ταξίδια, και να έχουν γνώμες. Πώς θα μπορούσαν να σκεφτούν την πανούκλα, που καταργεί το μέλλον, τις μετακινήσεις, τις συζητήσεις; Θεωρούσαν τους εαυτούς τους ελεύθερους και κανένας δε θα είναι ποτέ ελεύθερος, όσο υπάρχουν δυστυχίες».
