Της Νατάσας Στασινού
[email protected]
«L’Angleterre, ce n’est plus grand chose» (Η Αγγλία δεν είναι πια κάτι σπουδαίο). Η φράση αποδίδεται στον Ντε Γκολ. Φέρεται να την είπε το 1963 όταν έκλεινε στους Βρετανούς την πόρτα της κοινότητας. Σήμερα, που την άνοιξαν οι ίδιοι για να φύγουν, ελάχιστοι θα υποστήριζαν κάτι τέτοιο. Το Νησί έχει μέγεθος, που δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει. Και εμείς πρέπει να συνηθίσουμε σε νέα αριθμητικά δεδομένα.
Η Ε.Ε. των 27%. Ο πληθυσμός της; 445.996.515 ή 13% μικρότερος από ό,τι με το Ηνωμένο Βασίλειο στους κόλπους της. Το μερίδιό της στον παγκόσμιο πληθυσμό; Στο 6% από 7%. Και στο παγκόσμιο ΑΕΠ, στο 14,6% από 17%. Στο G7 η κοινότητα θα έχει πλέον μόνο ένα μέλος και στο G20 τρία.
Η κοινότητα μίκρυνε. Αλλά τις πταίει; Ήταν ο Μπόρις Τζόνσον που παραμύθιαζε τους Βρετανούς με ιστορίες για «τετράγωνες φράουλες» και άλλες παρανοϊκές υπαγορεύσεις από τους τεχνοκράτες των Βρυξελλών; Ήταν τα μετέπειτα παραμύθια για τα εκατοντάδες εκατομμύρια, που θα κατευθύνονταν απευθείας στο δημόσιο σύστημα υγείας και το μπαράζ των άκρως ευνοϊκών εμπορικών συμφωνιών; Ήταν μήπως η πολιτική ελίτ της Ευρώπης, που δεν έχει αντιμετωπίσει επαρκώς το λεγόμενο δημοκρατικό έλλειμμα και τα αιτήματα για μεγαλύτερο ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων; Οι συνεχείς διαφωνίες και παραφωνίες στους κόλπους της κοινότητας; Ήταν το γοητευτικό αφήγημα της «ανάκτησης του ελέγχου» και της «εθνικής κυριαρχίας» σε συνδυασμό με τις μνήμες των περασμένων μεγαλείων της αυτοκρατορίας; Ήταν η φυσική εξέλιξη για μία χώρα, που ποτέ δεν ασπάστηκε πραγματικά την ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης;
Όλα τα παραπάνω έπαιξαν σίγουρα το ρόλος τους. Εξάλλου η Βρετανία ήταν πάντα ενός είδους «ξένο σώμα», εξασφαλίζοντας εξαιρέσεις και επιλέγοντας να μείνει μακριά από το κοινό νόμισμα. Την πόρτα την άνοιξε τελικά ο Ντέιβιντ Κάμερον υποσχόμενος ένα δημοψήφισμα για καθαρά εσωκομματικούς λόγους. Και δεν μπόρεσαν να την κλείσουν, ακόμη και εάν επισήμως δήλωσαν Remain, όλοι εκείνοι που επί χρόνια παρουσίαζαν την συμμετοχή στην Ε.Ε. ως αναγκαίο κακό. Αυτοί που δεν έχαναν ευκαιρία να της χρεώνουν προβλήματα και προκλήσεις, αλλά ξεχνούσαν να της πιστώσουν τα οφέλη της.
Αυτοί μίκρυναν την Ένωση, που όμως έστω και με ένα μέλος λιγότερο «θα συνεχίσει το έργο της όταν ανατείλει αύριο το πρωί ο ήλιος».
