Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Όλοι φωνάζουν για την κλιματική αλλαγή, η οποία θα αποτελέσει και ένα από τα βασικά θέματα συζήτησης στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός. Οι συμβολισμοί πολλοί και καλοδεχούμενοι, όμως δεν είναι αρκετοί για την αντιμετώπιση του προβλήματος.
Από τη Γερμανία έως την Κίνα, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να εναρμονίσουν τις βιομηχανικές απαιτήσεις και τα συμφέροντά τους με τις φιλοδοξίες τους για το περιβάλλον. Πώς όμως μπορεί να γίνει η μετάβαση σε ένα μέλλον με χαμηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα; Ενώ έχουν θέσει τους στόχους τους για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, οι διαμορφωτές πολιτικής μόλις τώρα αρχίζουν να συζητούν για το κόστος της ενεργειακής μετάβασης, καθώς αυτή η μετάβαση εκτός από νικητές θα έχει και χαμένους.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι η Ευρώπη χρειάζεται επενδύσεις ύψους 260 δισ. ευρώ ετησίως για να ανταποκριθεί έως το 2030 στον πρώην στόχο της για μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα κατά 40% από τα επίπεδα του 1990. Τώρα έχει θέσει ακόμη πιο φιλόδοξο στόχο, μείωση 50% έως 55%. Η Ε.Ε. διαθέτει κάποια ισχυρά χαρτιά, όπως το σχέδιο εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών και εν δυνάμει έναν συνοριακό φόρο προκειμένου να αποτρέπει τη μεταφορά, σε άλλες χώρες, της παραγωγής που ενθαρρύνει τους ρύπους.
Όμως, η επέκταση του συστήματος στη ναυτιλία και σε αεροπορικές πτήσεις μεγάλων αποστάσεων, όπως ακόμη στις οδικές μεταφορές και στον αγροτικό κλάδο είναι αμφισβητούμενη. Επιπλέον, ο φόρος δεν θα υποστηριχθεί από χώρες με εμπορικά πλεονάσματα. Επομένως, το έργο γίνεται δύσκολο.
Η Ευρώπη ηγείται της παγκόσμιας προσπάθειας για αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ο επίτροπος της Ε.Ε. που είναι επιφορτισμένος με την κλιματική δράση, Φρανς Τίμερμανς, παραδέχθηκε ότι οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. δεν έχουν ακόμη ανταποκριθεί στις δράσεις τους για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, προειδοποιώντας ότι θα χρειαστεί «τεκτονική αλλαγή» στον τρόπο που οι κοινωνίες είναι διαρθρωμένες.
Η στροφή σε τεχνολογίες χαμηλής περιεκτικότητας σε διοξείδιο του άνθρακα αποτελεί μεν «πηγή» ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας, όμως έχει και απώλειες. Πρόσφατη έρευνα προειδοποίησε ότι 400.000 θέσεις εργασίας στην αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας κινδυνεύουν από τη στροφή προς την ηλεκτροκίνηση.
Για να γίνει αυτή η στροφή, θα χρειαστεί και κάτι άλλο πέραν των μελετών για το κόστος. Θα χρειαστεί ενημέρωση των πολιτών για τις νέες επιλογές που έχουν μπροστά τους και για το πώς μπορούν να ανταποκριθούν στα νέα δεδομένα. Για να μπορέσουν να διεκδικήσουν αυτά που θα ωφελήσουν τους ίδιους και όχι μόνο τις βιομηχανίες.