Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Τις τελευταίες κινήσεις στη διπλωματική σκακιέρα, λίγο πριν από τη διάσκεψη στο Βερολίνο για τη Λιβύη, κάνει η ελληνική κυβέρνηση. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε χθες με τον+ στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ, ενώ είχε και τηλεφωνική επικοινωνία με τη Γερμανίδα καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ. Οι άμεσα και έμμεσα «εμπλεκόμενοι» κάνουν αύριο... απόβαση στη γερμανική πρωτεύουσα, με τις επίσημες αλλά και ανεπίσημες διεργασίες να κορυφώνονται.
Μία «ανάσα» πριν από την κρίσιμη διάσκεψη -στην οποία δεν έχει προσκληθεί η Ελλάδα- η κυβέρνηση επιχειρεί μια διπλωματική «αντεπίθεση». Η ελληνική πλευρά έχει εκφράσει τη δυσαρέσκειά της για το ότι δεν έλαβε πρόσκληση για το Βερολίνο, με τη γερμανική πλευρά να απαντά πως το «μενού» δεν θα περιλαμβάνει τα «μνημόνια» Τουρκίας και Λιβύης.
Η Άγκυρα εξακολουθεί να διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή και θα συμμετάσχει στη διάσκεψη. Στο Βερολίνο θα βρεθούν μεταξύ άλλων ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Αμερικανός υπουργών Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, σε μία προσπάθεια να βρεθεί λύση στη σπαρασσόμενη από τον εμφύλιο Λιβύη. Εντός συνόρων το θέμα πυροδοτεί πολιτική αντιπαράθεση, με νέα «πυρά» του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση για την απουσία από το Βερολίνο.
Τι ειπώθηκε με Χάφταρ
Η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Λιβύη βρέθηκε στο επίκεντρο της συνάντησης που είχε ο πρωθυπουργός με τον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ. Αν και μετά τη συνάντηση δεν έγιναν επίσημες δηλώσεις, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές ο Λίβυος αξιωματούχος ανέπτυξε αναλυτικά τον αντιπαραγωγικό ρόλο που διαδραματίζουν οι έξωθεν παρεμβάσεις στη χώρα του, στο στρατιωτικό αλλά και στο πολιτικό επίπεδο.
Επίσης, εκτίμησε ότι ο λιβυκός λαός θα πρέπει να αφεθεί να αποφασίσει για το μέλλον του μέσω μιας πανεθνικής συνέλευσης, χωρίς αποκλεισμούς.
Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν πως ο κ. Χάφταρ κατήγγειλε ειδικότερα τον αρνητικό παρεμβατικό ρόλο της Τουρκίας και δήλωσε ότι αμφότερα τα μνημόνια Σαράζ - Τουρκίας είναι άκυρα, επειδή αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο, αλλά και επειδή έχουν υπογραφεί από κυβέρνηση που δεν έχει την προς τούτο νομιμοποίηση.
Στη συνάντηση ο πρωθυπουργός τόνισε την ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής λύσης στη λιβυκή κρίση και παρότρυνε τον κ. Χάφταρ να τηρήσει εποικοδομητική στάση στη Διάσκεψη του Βερολίνου. Υπογράμμισε ότι η κατάπαυση του πυρός είναι το αναγκαίο πρώτο βήμα για την αποκατάσταση της ασφάλειας και την απομάκρυνση των μισθοφόρων, πράγμα που θα επιτρέψει την έναρξη της πολιτικής διαδικασίας επίλυσης.
Κυβερνητικές πηγές αναφέρουν πως η συζήτηση κάλυψε σε βάθος όλα τα θέματα για το ευρύτερο περιβάλλον ασφαλείας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, κάνοντας ξεχωριστή μνεία στην «ξεκάθαρη τοποθέτηση του κ. Χάφταρ» για την ακυρότητα του Μνημονίου Σαράζ - Τουρκίας και τη δέσμευσή του για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών με την Ελλάδα.
Ελληνικές δυνάμεις
Αναφερόμενος στη διάσκεψη του Βερολίνου, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, που είχε συνάντηση με το Χ. Χάφταρ, επεσήμανε πως «περιμένουμε από τη Γερμανία, την οικοδέσποινα χώρα, να αποτελέσει τον θεματοφύλακα της ευρωπαϊκής θέσης».
Παράλληλα επεσήμανε πως «η Ελλάδα είναι έτοιμη να βοηθήσει την επόμενη μέρα στη Λιβύη είτε με τη συμμετοχή στις δυνάμεις εκείνες που χρειάζονται για να υπάρξει ανακωχή (διεθνής μηχανισμός επιτήρησης εκεχειρίας όπως διευκρινίστηκε από το υπουργείο Εξωτερικών), είτε με τη συμμετοχή ελληνικών δυνάμεων στην ευρωπαϊκή επιχείρηση επιβολής του εμπάργκο των όπλων και της μεταφοράς μισθοφόρων στη Λιβύη».
Μήνυμα πως αν υπάρξει κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι έτοιμη να βοηθήσει στην εφαρμογή και παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός, ενδεχομένως και με στρατιώτες, έστειλε ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ. Μιλώντας στο Der Spiegel ζήτησε παράλληλα να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την παρακολούθηση του εμπάργκο όπλων στη χώρα αυτή της Βόρειας Αφρικής.
Επικοινωνία με Μέρκελ
Τα «φώτα» πλέον πέφτουν στην αυριανή διάσκεψη στο Βερολίνο. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με την Άγκελα Μέρκελ, εξέφρασε, σύμφωνα με πληροφορίες, τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν έχει προσκληθεί στη διάσκεψη και την ανησυχία του για την κατάσταση στη Λιβύη, ιδίως όπως αυτή διαμορφώνεται μετά την υπογραφή των «άκυρων μνημονίων».
Έθεσε επίσης τους προβληματισμούς του για την κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, λόγω των αποσταθεροποιητικών τουρκικών ενεργειών. Κάλεσε την κ. Μέρκελ και τους εκπροσώπους της Ε.Ε. που συμμετέχουν στη Διάσκεψη, να εφαρμόσουν τη σχετική απόφαση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, από την οποία δεσμεύονται.
Η καγκελάριος της Γερμανίας εξέφρασε την πλήρη δέσμευσή της στις θέσεις της Ε.Ε., σημειώνοντας ωστόσο ότι η Διάσκεψη του Βερολίνου έχει ως στόχο να φέρει ειρήνη και σταθερότητα στη Λιβύη και δεν θα ασχοληθεί με θέματα θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επίσης -σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές- η κ. Μέρκελ εξέφρασε την πλήρη στήριξή της στα συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το μνημόνιο Λιβύης-Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες.
«Η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτή τη διάσκεψη για τη Λιβύη δεν ήταν ποτέ θέμα», δήλωσε ο εκπρόσωπος της γερμανικής κυβέρνησης Στέφεν Ζάιμπερτ, ενώ σημείωσε πως «οι άμεσοι διεθνείς παράγοντες με επιρροή στη λιβυκή διένεξη, αυτοί συμμετέχουν σε αυτή τη διάσκεψη».
Κριτική από ΣΥΡΙΖΑ
«Οι ευθύνες της κυβέρνησης για την απουσία από τη Διάσκεψη του Βερολίνου είναι μεγάλες και δεν κρύβονται» σημειώνει ο ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας και την αναφορά του πρωθυπουργού για ελληνικό βέτο αν η απόφαση για τη Λιβύη δεν περιλαμβάνει την ανάκληση των μνημονίων συνεργασίας με την Άγκυρα. «Όσο για την απειλή βέτο από τον κ. Μητσοτάκη, δεν είναι δυνατόν η Ελλάδα, 40 χρόνια μέλος της Ε.Ε. να βάζει τον πήχη τόσο χαμηλά» αναφέρει και προσθέτει πως «ο πήχης για την Ελλάδα απέναντι στο παράνομο μνημόνιο της Τουρκίας με τη Λιβύη είναι η επέκταση των ευρωπαϊκών κυρώσεων σε φυσικά και νομικά πρόσωπα που θα δρουν παράνομα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, όπου τέμνεται με την περιοχή της παράνομης συμφωνίας Τουρκίας - Λιβύης».
Σημειώνεται ότι στην αυριανή διάσκεψη ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο αναμένεται να ζητήσει για τη Λιβύη την παράταση της κατάπαυσης του πυρός και την αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων από τη χώρα.
Κυβερνοεπίθεση
Τέλος, επίθεση από χάκερ φέρεται να έχουν δεχθεί σειρά από ελληνικές κυβερνητικές ιστοσελίδες, με ΜΜΕ από την Τουρκία να μεταδίδουν την είδηση, σημειώνοντας πως η «επίθεση» προέρχεται από την Τουρκία. Παράλληλα, ανάρτηση μιας ομάδας Τούρκων χάκερ στο Facebook αναφέρει πως έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας πολλές ιστοσελίδες ανάμεσα στις οποίες της ΕΥΠ, της ελληνικής Βουλής, του υπουργείου Εξωτερικών και του υπουργείου Οικονομικών κ.λπ. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της «Ν», επιβεβαιώνεται η κυβερνοεπίθεση χωρίς να έχει γίνει γνωστή μέχρι στιγμής η προέλευση των δραστών.
