Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Οικονομικές προσεγγίσεις καλύτερες δεν υπάρχουν από εκείνες της νοικοκυράς. Ή του τεφτεριού του μπακάλη. Αφού δηλαδή αφεθούν στην άκρια οι σχεδιασμοί και οι προβολές πολιτικής, αφού προσπεράσουν εξισώσεις και μοντέλα.
Την ίδια μέρα -υποτίθεται την Παρασκευή 10/1 του, φρέσκου ακόμη, δίσεκτου 2020- που ο πρωθυπουργός θα ενημερώσει τους πολιτικούς αρχηγούς για την έκβαση του υπερατλαντικού ταξιδιού του για συνάντηση με τον πρόεδρο Τραμπ και το υπόλοιπο αμερικανικό «δένδρο ισχύος» για τα ελληνοτουρκικά, την ίδια μέρα θα φτάνει στην εκδίκασή της η πιλοτική δίκη στο Συμβούλιο της Επικρατείας για την τύχη των αναδρομικών των συνταξιούχων (κύριες, επικουρικές και δώρα).
Δικαίως θα ξεκινήσει διαμαρτυρόμενος ο αναγνώστης ότι φέρνουμε μέσα σε μια πρόταση δύο εντελώς ανόμοια ζητήματα. Αν και, ήδη, θα παραδεχθεί ότι υπάρχει κάπου ένα θέμα προτεραιοτήτων της δημόσιας συζήτησης: τώρα που ξανανθίζουν πρωτοσέλιδα και πρωινάδικα με τα δικαιώματα (απαράγραπτα κοκ) των συνταξιούχων, τώρα διεκδικεί την προσοχή η συζήτηση για το πού θα βρεθούμε φέτος -και μάλιστα από αρκετά νωρίς στη χρονιά αυτή- στα πιο δύσβατα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής. Προτού καλά-καλά αρχίσουμε να μαδούμε τη μαργαρίτα για το άλλο μέτωπο: εκείνο της επαναδιαπραγμάτευσης με τους «εταίρους» για τα πρωτογενή μας πλεονάσματα - δηλαδή για την επάνοδο ή μη της μεταμνημονιακής Ελλάδας σε κάτι που να θυμίζει αυτόνομη οικονομική πολιτική…
Πάμε τώρα με κάποια σειρά. Ευτυχώς που ήρθε η ώρα της Ολομέλειας του ΣτΕ και -στην ενώπιόν του εισήγηση επί πιλοτικής δίκης- άνοιξαν οριστικά τα χαρτιά για το συνολικό κόστος των τριών γενεών/φάσεων αναδρομικών, που έχουν στοιχειώσει τη δημόσια συζήτηση. Λοιπόν: 11 δισ. ευρώ συν κάτι για την πρώτη περίοδο, από το 2012 μέχρι το 2016, σχεδόν 4 δισ. για το μεσοδιάστημα που επωαζόταν ο διαβόητος νόμος Κατρούγκαλου, άλλα 11 δισ. από κει και έως το ξήλωμα μέρους του από το ίδιο το ΣτΕ. Σχεδόν 2,5 εκατομμύρια οι ενδιαφερόμενοι, άλλος λιγότερα, άλλος περισσότερο (ενδιαφερόμενοι και… ενδιαφέροντες, ως ψηφοφόροι). Οι υπολογισμοί είναι του ΕΦΚΑ, με τη στήριξη όμως του Ελληνικού Δημοσίου ως ΥΠΟΙΚ - γιατί ο προϋπολογισμός θα κληθεί να πληρώσει, καθώς η μετά ζήλου (πολιτικού) αναζήτηση του λεφτόδεντρου δεν απέδωσε. Οι αναφορές σε νέο-νέο Ασφαλιστικό δεν αρκούν…
Ας κάνουμε, τώρα, ένα μικρό άλμα: με το ελληνικό ΑΕΠ να καταβάλλει φιλότιμες προσπάθειες να ξανασκαρφαλώσει στα 200 δισ. ευρώ/έτος (με αληθινά μεγέθη, εννοείται, όχι με προβλέψεις για ανάπτυξη 3%-4%) αυτά τα 26 δισ. είναι γύρω στις 13 μονάδες ΑΕΠ. Μέρος των 26 δισ., άμα το ΣτΕ αποφασίσει να δώσει στο Δημόσιο την ευχέρεια να αποδείξει ότι ex post αναλογιστικές μελέτες δικαιολογούν τις παλιές αποφάσεις για περικοπές (θυμίζουμε ότι, σοκαρισμένο από την αρχική απόφασή του να στηρίξει «τα μνημόνια», το ΣτΕ είχε βρει αντισυνταγματικές τις περαιτέρω περικοπές του 2012, γιατί… δεν στηρίχθηκαν σε πειστικές αναλογιστικές μελέτες: με τέτοια λογική πορεύονταν οι ορθολογικοί θεσμοί της πολιτείας - όχι τα τηλεπαράθυρα ή οι πλατείες) θα είναι πάλι κάποιες μονάδες του ΑΕΠ.
Προσγείωση, τώρα, στην προσπάθεια μείωσης του πρωτογενούς πλεονάσματος -τα ξαναείπε ο Κυριάκος, στην Κρισταλίνα αυτήν τη φορά αντί της Κριστίν (Γκεοργκίεβα αντί Λαγκάρντ, στο ΔΝΤ)- κατά 1 ή 1,5 μονάδα του ΑΕΠ από το 2021 για δύο χρόνια, κατά 0,2 της μονάδας στη συνέχεια. Ακόμη και οι διαβόητες επιστροφές κερδών των Κεντρικών Τραπεζών/ANFAs-SMPs που μας λαμπυρίζουν ως υποκατάστατο της μείωσης των πλεονασμάτων, κάτι σαν 0,6 της μονάδας μετρούν ετησίως. Και βέβαια όλα αυτά χρειάζεται να πείσουν το Eurogroup - μέσα Φεβρουαρίου σε πρώτη στάση. Μάλλον γι’ αυτόν τον λόγο το δίδυμο Βρούτση - Μηταράκη στο υπ. Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αυτοσυμμαζεύτηκε στις προθέσεις διάθεσης του «1 δισ. από τον προϋπολογισμό για το Ασφαλιστικό για μόνιμη στήριξη των συνταξιούχων» (αυτό είναι κάτι σαν 0,5 μονάδα του ΑΕΠ).
«Και πού κολλάει η συνάντηση Μητσοτάκη-Τραμπ;» ίσως διερωτηθεί ο αναγνώστης. Μα στη ζωηρή διακίνηση της «πληροφορίας» ότι ήδη γίνεται συζήτηση για απόκτηση μιας μοίρας F-35 (μετά την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα), που θα έρθουν να προστεθούν στα αναβαθμισμένα σε Viper 84 F-16 Block 52. Η αναβάθμιση των F-16 κοστίζει ήδη 1,1 δισ. ευρώ (ο Τραμπ πήγε να τα τιμολογήσει 2 δισ. δολάρια, θυμίζουμε). Ένα F-35, τώρα που «φτηναίνει» πάει για 80 εκατ. δολάρια από 100+ «γυμνό», τα διπλάσια λειτουργικό. Τάξη μεγέθους της απόκτησης μοίρας τα 3 δισ. ευρώ.
Μάλλον τα αναδρομικά θα ατυχήσουν στο ΣτΕ με μη αναδρομικότητα.
