Από την έντυπη έκδοση
Του Μιχάλη Χατζηκωνσταντίνου
[email protected]
Ως γνωστόν, τις επόμενες εβδομάδες θα εκλεγεί για πρώτη φορά Πρόεδρος της Δημοκρατίας βάσει της νέας συνταγματικής πρόβλεψης που προϋποθέτει χαμηλότερο αριθμό ψήφων για την ανάδειξή του. Η αλλαγή αυτή αποτελεί αναμφισβήτητα ένα βήμα ωρίμανσης του πολιτικού συστήματος για την αντιμετώπιση της «εργαλειοποίησης» της προεδρικής εκλογής και της βίαιης διακοπής του βίου μιας εκλεγμένης κυβέρνησης.
Παρά τα προβλήματά του, όμως, το προηγούμενο σύστημα εκλογής είχε και θετική επιρροή στην πολιτική ζωή της χώρας. Μια προσεκτική ματιά μάς δείχνει ότι καλλιέργησε, ή καλύτερα επέβαλε, δύο μικρές, αλλά πολύτιμες πολιτικές παραδόσεις που εμπλούτισαν την ποιότητα της δημοκρατίας μας.
Η πρώτη από αυτές σχετίζεται με τη στήριξη πολιτικής προσωπικότητας από το «αντίπαλο» πολιτικό στρατόπεδο. Το έπραξε το 1995 ο Κώστας Σημίτης στο πρόσωπο του Κωστή Στεφανόπουλου, το 2005 ο Κώστας Καραμανλής με την επιλογή του Κάρολου Παπούλια και το 2015 ο Αλέξης Τσίπρας με τον Προκόπη Παυλόπουλο.
Η δεύτερη «παράδοση» αφορά την ανανέωση της θητείας του υπηρετούντος Προέδρου. Παρά τις πολιτικές έριδες, το ελληνικό πολιτικό σύστημα είχε συνήθως την υπευθυνότητα να ανανεώνει την εμπιστοσύνη του στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας - ανεξαρτήτως πολιτικού χρώματος. Η τελευταία φορά που δεν συνέβη κάτι τέτοιο ήταν το 1985, όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου οδήγησε εκτός Προεδρικού Μεγάρου τον Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Πλέον, το νέο σύστημα εκλογής επιτρέπει στον Κυριάκο Μητσοτάκη να τερματίσει αυτές τις πολιτικές παραδόσεις, εφόσον το επιθυμεί. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν προτίθεται να επιλέξει πρόσωπο από το αντίπαλο στρατόπεδο, δηλαδή τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κάποιον από τον χώρο της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ που μέχρι πρότινος κυβερνούσαν μαζί τη χώρα. Επιπλέον, φέρεται να εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο να μην ανανεώσει τη θητεία του Προκόπη Παυλόπουλου για λόγους που δεν αφορούν αυτή καθαυτή την άσκηση των προεδρικών καθηκόντων του.
Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν είναι, όμως, θέμα αριθμητικής, αλλά ούτε και συγκυρίας. Σήμερα μπορεί να φαντάζει αποδεκτό να επιλέξει ο πρωθυπουργός «κομματικό πρόεδρο», «πρόεδρο-γόνο» ή «πρόεδρο χαμηλών πτήσεων». Ο ιστορικός χρόνος, όμως, μπορεί να αποδειχτεί πιο αυστηρός. Μας το έχει αποδείξει η προεδρική εκλογή του 1985.
