Της Ανθής Αγγελοπούλου
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε η ΡευΜΑζήν κατά τη διάρκεια της ΔΕΘ αναφορικά με τις κλινικές μελέτες και τη γνώση των Ελλήνων για αυτές, διαπιστώθηκε ότι το 72,6% των ερωτηθέντων γνωρίζουν τι είναι οι κλινικές μελέτες, ενώ περισσότεροι από 8/10 έδειξαν με τις απαντήσεις τους πως γνωρίζουν τους λόγους για τους οποίους πραγματοποιούνται οι μελέτες αυτές.
Η πρόεδρος του ΡευΜΑζην κα Κατερίνα Κουτσογιάννη αναφέρει ότι η αξία των κλινικών μελετών σήμερα αναγνωρίζεται πλέον απ’ όλους, όχι μόνο για την προαγωγή της έρευνας και τα οικονομικά οφέλη που αυτές προσδίδουν στα συστήματα υγείας, αλλά γιατί είναι ο μοναδικός τρόπος ώστε καινοτόμα και περισσότερο ασφαλή φάρμακα να φτάσουν στους ασθενείς.
Όπως είπε, «είναι γνωστό ότι η χώρα μας κατέχει μια από τις χαμηλότερες θέσεις ανάμεσα στις χώρες της Ευρώπης όσον αφορά τον αριθμό κλινικών μελετών που πραγματοποιούνται. Οι κλινικές μελέτες, πέρα από το σημαντικό οικονομικό όφελος που αποδίδουν στο κράτος (υπολογίζεται γύρω στις 250.000 ευρώ ανά μελέτη) και την απασχόληση νέων επιστημόνων και ερευνητών, προσφέρουν νέες καινοτόμες θεραπείες στους ασθενείς και μάλιστα χωρίς κόστος.
Χωρίς τη συμμετοχή ασθενών δεν μπορούν να πραγματοποιηθούν κλινικές μελέτες
Η διαδικασία «στρατολόγησης» ασθενών, όπως λέγεται η διαδικασία ένταξης ασθενών στις διάφορες φάσεις των κλινικών μελετών, είναι μια από τις πιο χρονοβόρες διαδικασίες για την υλοποίηση μιας μελέτης. Συγκεκριμένα, υπολογίζεται ότι καταναλώνει το 30% του συνολικού χρόνου της μελέτης, ενώ η κακή στρατολόγηση των ασθενών καθυστερεί τις κλινικές μελέτες 3-6 μήνες κατά μέσο όρο».
«Είναι γεγονός ότι υπάρχει ένα κενό ενημέρωσης σχετικά με τη αξία των κλινικών μελετών, όπως και μια δυσπιστία ως προς την συμμετοχή των ασθενών σε αυτές. Η θεωρία του «πειραματόζωου» δυστυχώς υπάρχει ακόμα, όχι μόνο στους κύκλους των ασθενών, αλλά και στην κοινωνία γενικότερα» τόνισε η κα Κουτσογιάννη συμπληρώνοντας ότι, μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί στις ΗΠΑ μεταξύ ογκολογικών ασθενών, έδειξαν ότι οι ασθενείς, έπειτα από ενημέρωση γύρω από τις κλινικές μελέτες, τη διαδικασία έγκρισης και το αυστηρό περιβάλλον παρακολούθησης της ασφάλεια των ασθενών, δήλωσαν πρόθυμοι να ενταχθούν σε αυτές.
Η πρώτη αυτή καταγραφή έχει ιδιαίτερη αξία καθώς θα βοηθήσει στο να εντοπιστούν τα προβλήματα στην ενημέρωση, αλλά και να καθοριστεί ένα πλάνο σφαιρικής ενημέρωσης τόσο του κοινού όσο και των ασθενών σε συνεργασία με την επιστημονική κοινότητα.
Τα αποτελέσματα της έρευνας
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε με συμπλήρωση ερωτηματολογίων στο περίπτερο της Ομοσπονδίας κατά τη διάρκεια της 84ης ΔΕΘ τον περασμένο Σεπτέμβρη και συμμετείχαν συνολικά 1226 ερωτηθέντες, οι οποίοι απάντησαν σε 6 απλές ερωτήσεις γύρω από δύο θεματικές ενότητες: αφενός τις γνώσεις τους σχετικά με τις κλινικές μελέτες και αφετέρου την πρόθεση αλλά και τις προϋποθέσεις συμμετοχής τους.
Πιο συγκεκριμένα, 72,6% των ερωτηθέντων δήλωσαν πως γνωρίζουν τί είναι οι κλινικές μελέτες, ενώ περισσότεροι από 8/10 έδειξαν με τις απαντήσεις τους πως γνωρίζουν τους λόγους για τους οποίους πραγματοποιούνται οι μελέτες αυτές.
Ως προς την πρόθεση συμμετοχής, 55,9% ήταν θετικοί, ενώ ως κύριες προϋποθέσεις έθεσαν την πλήρη εξασφάλιση της υγείας τους (45,1%) και την επαρκή πληροφόρηση/ενημέρωση (30,2%).
Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι συμμετέχοντες στην έρευνα (93%) συμφώνησαν ότι είναι σημαντική η συμμετοχή των ασθενών από το στάδιο του σχεδιασμού των κλινικών μελετών, ώστε να καλύπτονται πραγματικά οι ανάγκες τους.