Από την έντυπη έκδοση
Της Έφης Τριήρη
[email protected]
Στα «χαρακώματα» βρίσκεται ξανά η Γαλλία, γνωρίζοντας τις μεγαλύτερες απεργιακές κινητοποιήσεις εδώ και μία δεκαετία, σε μια γενικευμένη αντίδραση στο σχέδιο μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος, που εκτιμάται ότι θα αναγκάσει τους εργαζομένους να εργάζονται περισσότερο ή να δουν τις συντάξεις τους να μειώνονται.
Το συνταξιοδοτικό είναι ένα θέμα που «καίει» όχι μόνο τη Γαλλία αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο στο σημερινό περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων και δημογραφικών αλλαγών, με τον γηράσκοντα πληθυσμό να αυξάνεται ολοένα και περισσότερο, καθώς λιγοστεύουν οι νέοι εργαζόμενοι για να συντηρήσουν το σύστημα. Πρόσφατη έρευνα του G30 έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για μια συνταξιοδοτική «τρύπα» της τάξης των 15,8 τρισ. δολαρίων το 2050, νούμερο που θα αντιστοιχεί στο 23% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Η Γαλλία έχει αυτήν τη στιγμή ένα περίπλοκο συνταξιοδοτικό σύστημα από 42 διαφορετικά ταμεία στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, με αποκλίσεις όσον αφορά την ηλικία συνταξιοδότησης και τα οφέλη.
Τα συνταξιοδοτικά οφέλη υπολογίζονται με βάση τα 25 χρόνια με τις υψηλότερες αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα, ενώ στο Δημόσιο με βάση τις αποδοχές στο τελευταίο εξάμηνο πριν από τη συνταξιοδότηση. Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θέλει να προωθήσει ένα σύστημα που θα βασίζεται στην κάθε εργάσιμη ημέρα, κερδίζοντας μόρια που εν συνεχεία θα εξαργυρώνονται σε μελλοντικά συνταξιοδοτικά οφέλη. Πρόσφατη έκθεση έδειξε ότι, υπό το σημερινό σύστημα, το συνταξιοδοτικό έλλειμμα της Γαλλίας θα φθάσει τα 17,2 δισ. ευρώ έως το 2025.
Το δε κόστος του συνταξιοδοτικού από πλευράς δημοσίων δαπανών ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι από τα υψηλότερα στον κόσμο, στο 14%. Και ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό των πολιτών -πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ένα 75%- πιστεύει ότι η μεταρρύθμιση των συντάξεων είναι αναγκαία, είναι φυσικό να μην μπορούν να συμφιλιωθούν με την προοπτική χαμηλότερων συντάξεων και αύξησης του ορίου συνταξιοδότησης. Πώς μπορεί να λυθεί το συνταξιοδοτικό; Πολλές κυβερνήσεις έχουν κάνει προσπάθειες επίλυσής του, χωρίς ωστόσο να έχουν ολοκληρωθεί.
Στη Γαλλία, το πλήθος των διαδηλωτών εμφανίζεται αποφασισμένο να συνεχίσει τη δράση του έως ότου ο Μακρόν αποσύρει το σχέδιο μεταρρύθμισης. Και οι Γάλλοι έχουν δείξει ότι μπορούν να το φθάσουν μέχρι τέλους. Αναφέρεται χαρακτηριστικά η απεργία για τη συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση του 1995, όταν παρέλυσαν τα δημόσια μέσα μεταφοράς για τρεις εβδομάδες με μαζική λαϊκή υποστήριξη, που οδήγησε τελικά σε αλλαγή κυβέρνησης. Το θέμα εξελίσσεται σε πολιτικό και όχι κοινωνικό. Γιατί αυτό που διακυβεύεται είναι η σωστή δόμηση του κοινωνικού κράτους και ο εξορθολογισμός του συνταξιοδοτικού συστήματος έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα προς όφελος των εργαζομένων και όχι η πολιτική ισχύς.
