Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Κοκκαλιάρη
[email protected]
Μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων έχει προκαλέσει η υπογραφή του μνημονίου μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, με την κυβέρνηση να ξεδιπλώνει σειρά πρωτοβουλιών. Ο πρωθυπουργός θα θέσει το θέμα στη Σύνοδο Κορυφής την επόμενη εβδομάδα, ο Λίβυος πρέσβης απελάθηκε, ενώ την ερχόμενη Πέμπτη θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο της Βουλής Κωνσταντίνο Τασούλα ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων που έχει καταψηφίσει τη συμφωνία.
Η ελληνική κυβέρνηση επικεντρώνεται στη σύναψη διεθνών «συμμαχιών» στο θέμα αυτό, με κυβερνητικές πηγές να εστιάζουν στη διπλωματική απομόνωση της Τουρκίας. Παράλληλα επισημαίνεται πως το «μνημόνιο» ουσιαστικά δεν έχει ισχύ καθώς όχι μόνο αντίκειται στο διεθνές δίκαιο, αλλά δεν βρίσκει αποδοχή ούτε στο εσωτερικό της Λιβύης.
Σαφές μήνυμα έστειλε χθες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος πως «η Ελλάδα δεν είναι μόνη της σ’ αυτή την υπεράσπιση των εθνικών της θεμάτων και των εθνικών της δικαίων». Από τη Βουλή ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε πως «θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας αυτή η συμφωνία να μην ισχύσει».
Μιλώντας στην Ολομέλεια ο πρωθυπουργός τόνισε πως «μπορεί στην τουρκική Βουλή να ενέκριναν μόνοι τους ένα χαρτί που έγραψαν μόνοι τους και υπέγραψαν μόνοι τους. Αλλά αυτό το χαρτί δεν το αναγνωρίζει κανείς και δεν σημαίνει απολύτως τίποτα. Θα καταρρεύσει. Όχι μόνο γιατί είναι παράνομο. Αλλά γιατί πολύ απλά δεν υπάρχει αντισυμβαλλόμενο μέρος με νομιμοποίηση για να το επικυρώσει στη Λιβύη».
Δυσφορία σε Τουρκία και Λιβύη για την απέλαση Χθες το πρωί ανακοινώθηκε στον πρέσβη της Λιβύης ότι είναι persona non grata και του δόθηκε προθεσμία δύο ημερών να εγκαταλείψει τη χώρα. Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας σημείωσε ότι η απόφαση απέλασης είναι έκφραση δυσαρέσκειας της ελληνικής κυβέρνησης προς την κυβέρνηση της Τρίπολης και επισήμανε πως ελήφθη αφού «η λιβυκή πλευρά δεν ανταποκρίθηκε στους όρους που είχαμε θέσει».
Αντιδράσεις υπήρξαν από την Τουρκία, όπου ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε σε δημοσιογράφους πως «η απέλαση ενός πρέσβη απλά και μόνο λόγω της συμφωνίας που υπεγράφη δεν είναι ώριμη συμπεριφορά στη διπλωματία. Είναι εξωφρενικό». «Απαράδεκτη» χαρακτήρισε την απόφαση της Ελλάδας να απελάσει τον πρέσβη της Λιβύης ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, Μοχάμεντ Σιγιάλα.
Ωστόσο, στο εσωτερικό της Λιβύης υπάρχουν εκ διαμέτρου αντίθετες απόψεις για το θέμα. Την ερχόμενη Πέμπτη στην Αθήνα θα βρεθεί ο πρόεδρος της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων Αγκίλα Σάλεχ Ίσα Γκουαϊντέρ, κατόπιν πρόσκλησης του Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων Κωνσταντίνου Τασούλα. Η συνάντηση θα διεξαχθεί στον απόηχο της καταψήφισης από τη λιβυκή Βουλή του μνημονίου κατανόησης μεταξύ της κυβέρνησης της Τουρκίας και της κυβέρνησης «εθνικής συμφιλίωσης» της Λιβύης που εδρεύει στην Τρίπολη.
«Δεν μπορεί να υπογραφεί καμία συμφωνία η οποία να θέτει στο τραπέζι της συζήτησης τον καθορισμό θαλασσίων συνόρων μεταξύ δύο χωρών που δεν έχουν θαλάσσια σύνορα» σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Επεσήμανε πως «στη Λιβύη δεν υφίσταται μία κυβέρνηση με αρραγές εθνικό μέτωπο που μπορεί να επικυρώσει αυτή τη συμφωνία» και μίλησε για μία συμφωνία που «θα καταρρεύσει εν τη γενέσει της». Σημείωσε δε πως «θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε ώστε αυτό να το κάνουμε πράξη».
Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην «πρωτοφανή διπλωματική απομόνωση» της Τουρκίας και σημείωσε πως ακόμα και στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, που πάντα τηρούσε «ίσες αποστάσεις», ισχυρές χώρες κατέκριναν τη στάση της γειτονικής χώρας. Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε στον Γάλλο πρόεδρο Μακρόν, «ο οποίος έθεσε έναν φραγμό στην επιθετικότητα των γειτόνων μας».
Παράλληλα σημείωσε πως «η Ελλάδα συχνά βρέθηκε σε καταιγίδες και φουρτούνες. Πάντα, όμως, τις ξεπέρασε με ενότητα, με σωστές επιλογές και συμμάχων αλλά και στόχων. Έχοντας πάντα για πυξίδα το Διεθνές Δίκαιο και το εθνικό συμφέρον. Αυτό θα κάνει και τώρα. Και είμαι σίγουρος πως θα βγει και πάλι σε ήρεμα νερά για να συνεχίσει τη ρότα της προόδου που έχει χαράξει».
Και αντιπαράθεση μεταξύ Ν.Δ.-ΣΥΡΙΖΑ
Την Τρίτη εκτός απροόπτου θα συγκληθεί το Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, ενώ η αντιπολίτευση ζητά τη σύγκληση συμβουλίου πολιτικών αρχηγών. Χθες, κατά την τοποθέτησή του στην Ολομέλεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης άσκησε κριτική στον Αλέξη Τσίπρα για τη στάση που έχει ακολουθήσει.
Μίλησε για «λάθος στάση, λάθος άποψη, λάθος πράξεις, κυρίως όμως τη λάθος στιγμή». Προσέθεσε πως «σε μία εξαιρετικά κρίσιμη εθνική στιγμή, ο κ. Τσίπρας έβγαλε τον χειρότερο εαυτό του. Εύχομαι, ειλικρινά, αυτός ο εαυτός του να μην είναι και ο μόνος».
Σε υψηλούς τόνους η απάντηση από τον ΣΥΡΙΖΑ, όπου επισημαίνεται πως «αυτός που προκειμένου να γίνει πρωθυπουργός δεν δίστασε να αξιοποιήσει κατά κόρον τα εθνικά μας θέματα για να επιτεθεί στον πολιτικό του αντίπαλο. Αυτός που μας κατηγόρησε ότι δώσαμε βήμα στον Τούρκο πρόεδρο όταν τον προσκαλέσαμε στην Αθήνα και απαντήσαμε δημόσια στον αναθεωρητισμό του.
Αυτός που άφηνε τους βουλευτές του να δηλώνουν ότι πιστεύουν τον Ερντογάν και όχι τον τότε πρωθυπουργό της χώρας για το θέμα των 8 αξιωματικών. Αυτός που, τέλος, έκανε σημαία του το διχασμό στη συμφωνία των Πρεσπών για να κερδίσει λίγες ψήφους. Αυτός, λοιπόν, που τα έκανε όλα αυτά τα τελευταία τρία χρόνια, πάει πολύ τώρα να μας κάνει μαθήματα ήθους για τη στάση του ΣΥΡΙΖΑ σε θέματα εξωτερικής πολιτικής».
Ο πρόεδρός του Αλέξης Τσίπρας μιλώντας στην 34η Διάσκεψη του Αραβικού Ινστιτούτου Επιχειρηματιών στην Τυνησία επεσήμανε πως «θα πρέπει να καταλάβουν οι γείτονές μας ότι οι σχέσεις δεν μπορούν να οικοδομηθούν με αυτόν τον τρόπο, αλλά με αμοιβαίο σεβασμό και διάλογο».
«Δεν είμαστε πρόθυμοι ούτε για υποχωρήσεις, ούτε για παραχωρήσεις» σημείωσε από το βήμα της Βουλής η πρόεδρος τους Κινήματος Αλλαγής Φώφη Γεννηματά, επισημαίνοντας: «Ως εδώ. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να είμαστε έτοιμοι να υπερασπιστούμε ενωμένοι και αποφασισμένοι τα δικαιώματά μας».
Η «ώρα» των F-16
Το μήνυμα πως τώρα είναι η ώρα να αναβαθμιστούν οι ένοπλες δυνάμεις έστειλε ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος, μιλώντας σε επιτροπή της Βουλής όπου συζητείται νομοσχέδιο που μεταξύ άλλων προβλέπει την αναβάθμιση των F- 16. Μάλιστα, σημείωσε πως θα προτιμούσε να χάσει τον ύπνο του επειδή μελλοντικά κάποια άλλη κυβέρνηση θα τον καλούσε να πάει σε Εξεταστική Επιτροπή, παρά να χάσει τον ύπνο του επειδή δεν έκανε κάτι για να αναβαθμίσει τα αεροσκάφη.
