Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Εκτός από την επαπειλούμενη ύφεση και τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα για την κατάληξη του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ - Κίνας, μια νέα απειλή έχει εμφανιστεί στις διεθνείς αγορές τις τελευταίες ημέρες.
O λόγος για τις συνεχιζόμενες ταραχές σε Χονγκ Κονγκ και Χιλή. Το πρώτο είναι ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοοικονομικά κέντρα της Ασίας, υπό καθεστώς ημιαυτονομίας από την Κίνα, στην οποία επιστράφηκε από τη Βρετανία το 1997.
Το κινεζικό αυτό λιμάνι έχει παραλύσει από τις ταραχές και τις διαδηλώσεις, που στοίχισαν πρόσφατα τη ζωή ενός διαδηλωτή που έχασε τη ζωή του όταν αστυνομικός άνοιξε πυρ.
Στη Χιλή οι ταραχές έχουν κοστίσει κατά τα λεγόμενα της κυβέρνησης 3 δισ. δολάρια στην οικονομία, γεγονός που αποτυπώνεται στην καθημερινή σχεδόν υποχώρηση του πέσο. Εδώ και μέρες παρατηρούμε, τηρουμένων των αναλογιών, ένα παγκόσμιο νέο «1968». Τότε εξεγειρόταν η νεολαία, με επίκεντρο τον πόλεμο του Βιετνάμ, δημιουργώντας ένα κίνημα αμφισβήτησης που σάρωνε τις ΗΠΑ, τη Δυτική Ευρώπη, ακόμη και χώρες του «υπαρκτού σοσιαλισμού», όπως η Τσεχοσλοβακία και η Πολωνία.
Τώρα ένα μεγάλο κίνημα διαμαρτυρίας, με πρωταγωνιστή πάλι τη νεολαία, σαρώνει από το Χονγκ Κονγκ μέχρι το Λίβανο και τη Χιλή. Στη Γαλλία, παρά την ύφεση, ο κοινωνικός αναβρασμός παραμένει, στην Ισπανία η Καταλονία είναι μόνιμη εστία αναταραχής, ενώ στη Βολιβία κόσμος ξεχύνεται στους δρόμους για να υπερασπιστεί τον πρώτο ιθαγενή πρόεδρο Έβο Μοράλες, που έχει καταφύγει στο Μεξικό.
Η γαλλική εφημερίδα «Le Monde», επιχειρώντας προ ημερών να ερμηνεύσει το γιατί των αυξανόμενων κοινωνικών ταραχών σε όλο τον κόσμο, έγραφε: «Στη Γαλλία ο Εμανουέλ Μακρόν χαρακτηρίζεται “πρόεδρος των πλουσίων”, στην Αλγερία οι διαδηλωτές κατηγορούν την κυβέρνηση ότι “πούλησε τη χώρα” και στον Λίβανο τα πλήθη φωνάζουν “Κάτω η κυβέρνηση των κλεφτών!”.
Η συνέργεια ανάμεσα στις οικονομικές και πολιτικές ελίτ έχει ενισχυθεί τα τελευταία χρόνια.
Σύμφωνα με υπολογισμούς της Καρολίν Φρόιντ, οικονομολόγου στην Παγκόσμια Τράπεζα, το μέρος του πλούτου των δισεκατομμυριούχων που πρόσκεινται στην εξουσία ή η δραστηριότητά τους εξαρτάται από την πρόσβαση σε πόρους που ελέγχονται από το κράτος αυξήθηκε την περίοδο 1996-2014 για να φτάσει το 20,4% του συνολικού πλούτου στην Ευρώπη, το 16,7% στη Χιλή και το 33% στον Λίβανο».
Όλα αυτά συντείνουν στην αίσθηση ενός πλανήτη έτοιμου να εκραγεί, με τις πολιτικές - οικονομικές ελίτ περί άλλα να τυρβάζουν…