Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε σήμερα νέα νομοθετική πράξη σχετικά με τις βιομηχανικές εκπομπές, η οποία αποβλέπει στην ενίσχυση των υφιστάμενων διατάξεων και στη μείωση των βιομηχανικών εκπομπών σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η πρόταση θα αποφέρει σημαντικά οφέλη για την υγεία και το περιβάλλον και θα εξισώσει τους όρους ανταγωνισμού ανά την ΕΕ, μειώνοντας τις στρεβλώσεις μεταξύ των επιχειρήσεων. Επίσης, με τη συγχώνευση επτά οδηγιών σε μία, θα απλουστεύσει την ισχύουσα νομοθεσία, με αποτέλεσμα να περιοριστεί σημαντικά ο διοικητικός φόρτος για τη βιομηχανία και τις δημόσιες αρχές.
Αντιμετώπιση των αδυναμιών της ισχύουσας νομοθεσίας για τις βιομηχανικές εκπομπές
Στόχος της νέας οδηγίας είναι να αντιμετωπίσει τις αδυναμίες της ισχύουσας νομοθεσίας για τις βιομηχανικές εκπομπές. Υπάρχουν επτά αλληλεπικαλυπτόμενες οδηγίες που διέπουν παρεμφερείς δραστηριότητες και περίπου 52.000 εγκαταστάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής μόνο της οδηγίας για την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης (οδηγία ΟΠΕΡ). Η βασική επιδίωξη της οδηγίας είναι να αυξήσει τη χρήση «βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών» (ΒΔΤ), ούτως ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι βιομηχανίες χρησιμοποιούν τις πλέον αποδοτικές ως προς το κόστος τεχνικές για την επίτευξη υψηλού επιπέδου περιβαλλοντικής προστασίας.
Εξαιτίας των αδυναμιών της ισχύουσας νομοθεσίας, οι ΒΔΤ δεν εφαρμόστηκαν στην ΕΕ στο βαθμό που απαιτείται από την οδηγία ΟΠΕΡ. Υπάρχουν επίσης ασυνέπειες μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών όσον αφορά τη συμμόρφωση με την υφιστάμενη νομοθεσία και την επιβολή της, το δε πολύπλοκο νομικό πλαίσιο επιβαρύνει με άσκοπες δαπάνες τη βιομηχανία. Όλα αυτά τα ζητήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν ώστε να εξασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού για τη βιομηχανία και, ταυτόχρονα, υψηλότερα επίπεδα προστασίας για το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου.
Στόχος της οδηγίας ΟΠΕΡ είναι η πρόληψη και ο έλεγχος των εκπομπών των βιομηχανικών εγκαταστάσεων της ΕΕ στον ατμοσφαιρικό αέρα, στα ύδατα και στο έδαφος. Από τα πλέον πρόσφατα στοιχεία που διατίθενται σχετικά με την έκδοση αδειών βάσει της οδηγίας προκύπτει ότι, μέχρι τα μέσα του 2006, είχαν λάβει άδεια μόνον οι μισές περίπου από τις 52.000 εγκαταστάσεις που καλύπτει η οδηγία. Η απογοητευτική αυτή κατάσταση δείχνει ότι τα κράτη μέλη δεν κατέβαλαν αρκετές προσπάθειες για να τηρήσουν την προθεσμία που έθεσε η οδηγία (30 Οκτωβρίου 2007).
Η νέα οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές
Η Επιτροπή διερεύνησε διεξοδικά το ζήτημα προτού προτείνει τη νέα οδηγία. Εξέτασε μελέτες με αντικείμενο την ανταγωνιστικότητα και τις διάφορες δυνατότητες απλούστευσης της νομοθεσίας, καθώς και εκθέσεις για επιμέρους βιομηχανικούς κλάδους και είχε εντατικό διάλογο με τα ενδιαφερόμενα μέρη.
Αποτέλεσμα των ενεργειών αυτών ήταν η κατάρτιση μιας σαφέστερης και συνεκτικότερης οδηγίας, με τη συγχώνευση της οδηγίας ΟΠΕΡ και έξι τομεακών οδηγιών σε μια νέα ενιαία οδηγία για τις βιομηχανικές εκπομπές. Η νέα αυτή οδηγία ενισχύει την εφαρμογή των ΒΔΤ ανά την ΕΕ, ιδίως περιορίζοντας τις δυνατότητες παρέκκλισης από αυτές σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στην αιτιολόγηση των όρων των αδειών.
Η οδηγία καθορίζει αυστηρότερα όρια εκπομπών για ορισμένους βιομηχανικούς κλάδους στην ΕΕ, και ιδίως για τις μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης, όπου δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος όσον αφορά τον περιορισμό της ρύπανσης. Καθιερώνει ελάχιστα πρότυπα για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις των βιομηχανικών εγκαταστάσεων και παρέχει τη δυνατότητα αποτελεσματικότερης αναθεώρησης των αδειών.
Η πρόταση διευρύνει επίσης το πεδίο εφαρμογής της νομοθεσίας, ώστε να καλύψει άλλες ρυπογόνες δραστηριότητες, όπως τις μέσου μεγέθους εγκαταστάσεις καύσης, εξασφαλίζοντας έτσι για όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης το ίδιο υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας.
Η οδηγία αναμένεται να έχει σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου. Χάρη στις μειώσεις εκπομπών που θα επιτευχθούν στις μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης και μόνο, είναι πιθανόν να προκύψει καθαρό όφελος της τάξης των 7 έως 28 δισ. ευρώ ετησίως, προβλέπεται δε να ελαττωθούν οι πρόωροι θάνατοι κατά 13.000 και οι απώλειες ετών ζωής κατά 125.000. Σημαντικά οφέλη για την υγεία και το περιβάλλον αναμένονται και σε άλλους τομείς.
Η προτεινόμενη οδηγία θα μειώσει τις διοικητικές δαπάνες για τις αρχές και τις επιχειρήσεις κατά 105 έως 255 εκατ. ευρώ ετησίως και θα συμβάλει επομένως στη μελλοντική βιωσιμότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Δεδομένου ότι η πρόταση θα τεθεί σε εφαρμογή μετά από πολλά χρόνια, η Επιτροπή θα υποβάλει επίσης συστάσεις και θα συνεργαστεί με τα κράτη μέλη για τη βελτίωση της εφαρμογής της ισχύουσας νομοθεσίας.
Δήλωση Σταύρου Δήμα
Ο Επίτροπος Περιβάλλοντος Σταύρος Δήμας δήλωσε σχετικά: «Οι βιομηχανικές εκπομπές της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένουν σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα και έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και στο περιβάλλον. Για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση των βιομηχανικών εγκαταστάσεων με τα αναγκαία αυστηρά περιβαλλοντικά πρότυπα σε ολόκληρη την ΕΕ, χρειάζονται σαφέστεροι και αυστηρότεροι κανόνες. Η ΕΕ οφείλει να μεριμνήσει ώστε οι επιχειρήσεις να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους και να χρησιμοποιούν τις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές».
