Από την έντυπη έκδοση
Του Α.Δ. Παπαγιαννίδη
[email protected]
Όσο ξετυλίγεται η δημόσια συζήτηση για τις προοπτικές να προχωρήσει -ουσιαστικά, όμως, όχι διακηρυκτικά- η εκκαθάριση των «κόκκινων» δανείων που έχουν εγκαταστήσει τις ελληνικές συστημικές τράπεζες, έπειτα από 10 χρόνια κρίσης (και 3 ανακεφαλαιοποιήσεις), σε ένα ιδιότυπο Καθαρτήριο με SSM και DGComp σε ρόλο αυστηρών φυλάκων-αγγέλων που δεν είναι βέβαιο ότι συνειδητοποιούν την ελληνική πραγματικότητα, τόσο επανέρχεται η αμφιβολία αν οι συζητούμενες προσεγγίσεις θα αδράξουν το πρόβλημα με τρόπο επαρκή. Και… επαρκώς άμεσο.
Στη στήλη αυτή έχουμε επανέλθει αρκετές φορές στην πιο πρόσφατη απόπειρα που προωθείται, για δημιουργία ενός πλαισίου που θα λειτουργήσει αποφασιστικά ως Σχέδιο «Ηρακλής». Ακόμη δεν είδαμε τη νομοτεχνική διαρρύθμιση -«αναμένεται εντός του Νοεμβρίου», ήδη τα άρθρα του (13, «γρουσούζικος αριθμός» ήταν μια πικάντικη παρατήρηση παραλήπτη!) μελετώνται από τις τράπεζες που θα είναι οι ουσιαστικοί παίκτες… Όμως ένα-ένα τα εμπόδια που είχαν ακουστεί υποτίθεται ότι απωθούνται: επιφυλάξεις του SSM (παρά την αρχική ευνοϊκή προδιάθεση Αντρέα Ενρία), διατήρηση της έγκρισης DGComp παρά τους κραδασμούς (ώστε να μην κλονισθεί η αποδοχή του no-aid από τυχόν απαίτηση ισχυρότερων εγγυήσεων), τιμολόγηση των τιτλοποιημένων προϊόντων από την αγορά, ακόμη-ακόμη και αυστηρότητα ως προς την επιλογή (και τις λειτουργίες, και την ευθύνη, και την αμοιβή…) των διαχειριστών.
Μένει όμως ένα ουσιώδες βήμα. Κι αυτό δεν είναι άλλο από την προσέλευση των τραπεζών: αυτή, θα ακολουθήσει τις τεχνικές διατυπώσεις, τις τελικές εγκρίσεις και τα συναφή. Χωρίς όμως προσέλευση των συστημικών μας -και μάλιστα σε κλίμακα που να επιτρέπει να γίνεται λόγος για ξεκοκκίνισμα 30 δισ. (από τα 75 περίπου που είναι παγωμένα), ή έστω για 20 δισ. ευρώ- όλο αυτό το γύμνασμα συνειδητοποιείται σιγά-σιγά ότι θα μείνει μετέωρο.
Σταματούμε εδώ. Και προτείνουμε μια μετάβαση σε άλλο ζήτημα/μέτωπο: Μέχρι το τέλος του χρόνου θα είναι ανοιχτή η πλατφόρμα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους [www.keyd.gov.gr] που δίνει τη δυνατότητα -με βελτιωμένους όρους, σύμφωνα με τις προωθούμενες τροποποιήσεις του ήδη διαφοροποιημένου Ν.4605/2019- να επιτευχθεί προστασία της πρώτης κατοικίας όσων έχουν δάνεια κάθε είδους, που όμως βαρύνουν κύρια κατοικία και βρίσκονται σε αδυναμία εξυπηρέτησης/ «κοκκίνισμα».
Έπειτα από μακρά διαδρομή, θυμίζουμε, παρασχέθηκε αυτή η δυνατότητα σε όσους είχαν δάνειο σε καθυστέρηση τουλάχιστον 3 μηνών το τέλος του 2018. Με όρους και προϋποθέσεις: αξίας των οφειλών (100.000 ευρώ για περιπτώσεις επιχειρηματικών δανείων, αλλιώς 130.000), αξίας της κύριας κατοικίας της οποίας ζητείται η προστασία (175.000 ευρώ αν υπάρχει επιχειρηματικό δάνειο, αλλιώς 250.000), καθώς και οικογενειακού εισοδήματος (12.500 ευρώ τον χρόνο για ένα μόνο άτομο, με κλιμάκωση στα 26.000 για οικογένεια με ένα παιδί και στα 30.000 για 5 άτομα, δηλαδή ζευγάρι και 3 παιδιά ή προστατευόμενα μέλη). Πρόσθετοι περιορισμοί αφορούν τη μη-ύπαρξη περιουσίας άνω των 80.000 ευρώ, καταθέσεων άνω των 15.000 ευρώ.
Έπειτα από διαδικαστικές απλουστεύσεις, όπως π.χ. η μη απαίτηση προσκόμισης πιστοποιητικών βαρών από το Υποθηκοφυλακείο (οπότε όλη η διαδικασία μπορεί να γίνεται ηλεκτρονικά), και με την πρόβλεψη για επιδότηση από το Δημόσιο των πληρωμών των δόσεων ρύθμισης -από 20% έως 50%- θεωρείται ότι δημιουργήθηκε ένα συνεκτικό πλέγμα που θα ‘πρεπε να οδηγήσει σε ξεκοκκίνισμα μέχρι και 10 δισ. σε δάνεια, με την προσφορά αυτοματοποιημένων ρυθμίσεων. Όμως…
…Όμως στους 4 μήνες από την αρχή λειτουργίας του συστήματος αυτού, που ουσιαστικά στηρίζεται στην από μέρους των τραπεζών πρόταση/αποδοχή των ρυθμίσεων, τα στοιχεία μιλούν για 44.446 ενδιαφερόμενους που ξεκίνησαν τη διαδικασία (πώς; συναινώντας στην άρση του φορολογικού και τραπεζικού τους απορρήτου, πράγμα που αποτελεί προϋπόθεση για να προχωρήσουν…), για κάτι λιγότερο από 30.000 περιπτώσεις έναρξης διαδικασίας ετοιμασίας της αίτησης (τα βήματα φαίνονται στην πλατφόρμα).
Ύστερα, όμως, βουτιά! Μόνον 267 αιτήσεις ολοκληρώθηκαν και διαβιβάστηκαν στις τράπεζες - απ’ αυτές δε κάτι σαν 20% είδαν προτάσεις ρύθμισης να διατυπώνονται από τις τράπεζες (56 περιπτώσεις), απ’ αυτές δε μόνον 10 έγιναν αποδεκτές από τους ενδιαφερόμενους δανειολήπτες.
Θα πει ο αναγνώστης -ευλόγως- ότι πραγματευόμενοι ταυτόχρονα «Ηρακλή» και πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ μπλέκουμε μήλα με πορτοκάλια. Σωστό. Όμως και στα δύο, εν τέλει, οι τράπεζες και η διστακτικότητά τους βρίσκονται στα άκρια του νήματος. Ακόμη περισσότερο, δε, υπάρχει και η άλλη συνειδητοποίηση: ότι, έτσι όπως τα συστήματα προστασίας φθάνουν στο τέρμα τους, έτσι όπως με τη νέα χρονιά που είναι… αύριο, οι πλειστηριασμοί επανέρχονται, ξαναβρισκόμαστε κοντά σε «λήξη χρόνου».
Καλά τα κοινωνικά μερίσματα και οι αναπτυξιακοί νόμοι, όμως μ’ αυτή τη συνειδητοποίηση τι γίνεται;
Μόνον 267 αιτήσεις ολοκληρώθηκαν και διαβιβάστηκαν στις τράπεζες - απ' αυτές δε κάτι σαν 20% είδαν προτάσεις ρύθμισης να διατυπώνονται από τις τράπεζες (56 περιπτώσεις), απ' αυτές δε μόνον 10 έγιναν αποδεκτές από τους ενδιαφερόμενους δανειολήπτες.
