Από την έντυπη έκδοση
Της Κατερίνας Τζωρτζινάκη
[email protected]
«Oι ξηροί αριθμοί είναι ενίοτε ου μόνον ρήτορες δεινότεροι του Δημοσθένους, αλλά και ποιηταί περιπαθέστεροι της Σαπφούς».
Τι μας λένε, λοιπόν, οι στεγνοί αριθμοί; Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) κοντά στα 277 δισ. δολάρια το 2017 και κατά κεφαλή εισόδημα στα 15.300 δολάρια, το υψηλότερο στην περιοχή της Λατινικής Αμερικής. Μονοψήφιο ποσοστό ανεργίας, πληθωρισμός, που θα έκανε την ΕΚΤ να γίνεται κίτρινη από τη ζήλεια, δημόσιο χρέος πολύ χαμηλό, περίπου στο 24% του ΑΕΠ, ανάπτυξη το 2018 στο 4%.
Η μεγαλύτερη παραγωγός χαλκού στον κόσμο, που καταβάλλει μεγάλη προσπάθεια να μετατραπεί σε κέντρο τεχνολογίας, δίνοντας ισχυρά οικονομικά κίνητρα σε ξένους επενδυτές, έχει επιδόσεις ζηλευτές.
Μια χώρα-ποίημα, λοιπόν, για τα 18 εκατ. κατοίκους; Ποίημα σκοτεινό. Το 50% του πληθυσμού μοιράζεται μόλις το 2% του πλούτου. Όλα βαίνουν καλώς εναντίον τους. Το πρόβλημα δεν είναι μια οικονομική κρίση, μια φυσική καταστροφή, μια ανατροπή, μια στραβή. Το πρόβλημα είναι το ίδιο το μοντέλο ανάπτυξης. Αυτή η πίτα, που πιπιλάνε όλοι σαν καραμέλα, είναι ήδη κομμένη στην πιατέλα. Όσο μεγαλώνει, το χάσμα ξεχειλώνει. Ακόμη και μετά την επιβολή της φορολογίας εισοδήματος, καμία τιθάσευση των ανισοτήτων.
Μια φαινομενικά ασήμαντη αφορμή, η αύξηση 30 πέσος (περίπου τέσσερα λεπτά του ευρώ) των εισιτηρίων του μετρό, ήταν αρκετή για να ξεχειλίσει η οργή. Διψήφιος αριθμός νεκρών, στο δρόμο ο στρατός.
«Δεν είναι για τα 30 πέσος, αλλά για τα 30 χρόνια», που πολλά εκκρεμή δεν είχαν απαντηθεί. Υγεία, Παιδεία και συντάξεις -σχεδόν αποκλειστικά από την ιδιωτική ασφάλιση- δεν είν’ εντάξει.
«Δεν είναι για τα 30 πέσος, αλλά για τα 30 χρόνια», ενός οικονομικού μοντέλου που πλούτισε λίγους επί δικτατορίας (1973-1990) και τους κάνει πλουσιότερους στη δημοκρατία. Δημοκρατία με στρατιωτική βία ως απάντηση στη διαμαρτυρία.
Κάτι βαθύτερο συμβαίνει. Η πολιτική ηγεσία είναι στον βελούδινο κόσμο της χαμένη. Ο κατευνασμός -με ανάκληση των αυξήσεων, πακέτο φιλολαϊκών μέτρων και ανασχηματισμό της κυβέρνησης του προέδρου, 804ου πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο, ο οποίος έβαλε τα θεμέλια της περιουσίας του την περίοδο Πινοσέτ- δεν βγαίνει.
Κάτι βαθύτερο συμβαίνει. Ο τοίχος στο Σαντιάγο δεν περιμένει. «Ο νεοφιλελευθερισμός γεννήθηκε στη Χιλή και εδώ πεθαίνει».
