Τη δυναμική του Ανδρέα Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ στην πολιτική σκηνή της Ελλάδας το 1977 επιχειρούσε να αναλύσει το βρετανικό υπουργείο Εξωτερικών, όπως προκύπτει από εμπιστευτικά έγγραφα του Φόρεϊν Οφις για το εν λόγω έτος που αποδεσμεύθηκαν σήμερα με την συμπλήρωση τριάντα χρόνων.
Από τους φακέλους που αφορούν την Ελλάδα τη συγκεκριμένη περίοδο, το Φόρεϊν Όφις κράτησε κλειστούς δύο φακέλους, έναν για τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο και έναν για την εσωτερική πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα.
Οι φάκελοι που αποδεσμεύτηκαν περιελάμβαναν πολλές εκθέσεις του Βρετανού πρέσβη στην Αθήνα, Σερ Μπρουκς Ρίτσαρντς, για το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου με αφορμή την θεαματική αύξηση της κοινοβουλευτικής δύναμης του ΠΑΣΟΚ, από 15 σε 93 βουλευτές, στις εκλογές της 20ης Νοεμβρίου 1977.
Οι Βρετανοί διπλωμάτες στην Αθήνα δεν είχαν προβλέψει αυτήν την εξέλιξη και όπως διαπιστώνεται στα έγγραφα του Φόρεϊν Οφις, ήταν απροετοίμαστοι όσον αφορά τις διασυνδέσεις τους στο ΠΑΣΟΚ. Μάλιστα, το Λονδίνο υποδεικνύει την ανάπτυξη σχέσεων με το ΠΑΣΟΚ μέσω του Εργατικού Κόμματος, μεσω ανταλλαγής επισκέψεων στελεχών των δύο κομμάτων.
Σε οκτασέλιδη αναφορά του προς το Φόρεϊν Όφις ο Βρετανός πρέσβης Σερ Μπρουκς Ρίτσαρντς, γράφει για το ΠΑΣΟΚ: «Το ΠΑΣΟΚ είναι ένα κόμμα που βασίζεται και εξαρτάται από τον ηγέτη του, τον Ανδρέα Παπανδρέου. Είναι προσωπικό δημιούργημα του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος και έχει επιβάλλει αδίστακτα, την κυριαρχία του μέσα σ' αυτό. Σε δύο περιπτώσεις από το 1974 κατέφυγε στην μαζική διαγραφή στελεχών του ΠΑΣΟΚ που διαφωνούσαν και αποτελούσαν απειλή στην απόλυτη κυριαρχία του στο κόμμα. Τέτοια είναι η κυριαρχία του Ανδρέα Παπανδρέου ώστε εάν για οποιονδήποτε λόγο εξαφανισθεί από την πολιτική σκηνή το ΠΑΣΟΚ θα διαλυθεί ή θα οδηγηθεί σε ραγδαία παρακμή παρά την ισχυρή του οργάνωση. Η εντυπωσιακή οργάνωση του ΠΑΣΟΚ δεν θα είχε επιτευχθεί χωρίς σημαντικούς πόρους οι οποίοι δεν προήλθαν από τις εισφορές των μελών του, αλλά από το εξωτερικό».
Για τον σοσιαλισμό του Ανδρέα Παπανδρέου ο Βρετανός πρέσβης γράφει: «Ο Ανδρέας Παπανδρέου ισχυρίζεται ότι ο σοσιαλισμός του ΠΑΣΟΚ δεν είναι αντιγραφή κάποιου ξένου σοσιαλιστικού μοντέλου, αλλά αναδύθηκε από την ελληνική πραγματικότητα. Απορρίπτει τόσο την σοσιαλδημοκρατία της Βόρειας Ευρώπης όσο και το γραφειοκρατικό και συγκεντρωτικό μοντέλο του Σοβιετικού σοσιαλισμού. Χρησιμοποιεί τον Μαρξισμό ως μέθοδο ανάλυσης, αλλά δανείζεται και υιοθετεί κλασσικές σοσιαλιστικές ιδέες και τις προσαρμόζει στις ελληνικές συνθήκες όπως αυτός νομίζει. Η βασική ιδεολογική προσέγγιση του Ανδρέα Παπανδρέου, σημειώνει ο Βρετανός πρέσβης, είναι ρεαλιστική και μη δογματική».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον επίσης, έχουν τα σχόλια του Βρετανού πρέσβη για την προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου: «Υπάρχουν δύο διαφορετικές πλευρές στον χαρακτήρα του Ανδρέα Παπανδρέου. Η μια είναι του οικονομολόγου καθηγητή, με αμερικανική μόρφωση, ο οποίος στις συνομιλίες του με ξένους εμφανίζεται να είναι το αποκορύφωμα της λογικής, παρουσιάζει τα επιχειρήματά του με ειλικρίνεια και ηρεμία. Η άλλη πλευρά είναι του πολύ παραδοσιακού Έλληνα πολιτικού, που τον απασχολούν πολύ λίγο τα θέματα και περισσότερο οι προσωπικότητες και η προβολή του».
Πηγή ΑΠΕ
