Της Ανθής Αγγελοπούλου
Περίπου 3.500 Ελληνόπουλα κάθε χρόνο θα νοσήσουν για πρώτη φορά από κάποιας μορφής ψυχική διαταραχή του ψυχωσικού φάσματος, όπως Σχιζοφρένεια, Διπολική Συναισθηματική Διαταραχή, Σχιζοφρενικόμορφη διαταραχή ή Ψυχωσική Διαταραχή οφειλόμενη στην χρήση ψυχοδραστικών ουσιών, σύμφωνα με τον καθηγητή Ψυχιατρικής Α’ Πανεπιστημιακής Κλινικής ΕΚΠΑ & αναπληρωτή Δ/τη του ΕΠΙΨΥ, Νίκο Κ. Στεφανή MD, FRANZCP.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής, το πρώτο ψυχωσικό επεισόδιο εμφανίζεται συνήθως στην μετεφηβική ηλικία και χαρακτηρίζεται από την σταδιακή απώλεια της πραγματικότητας με συχνά συνοδά συμπτώματα την εμφάνιση ακραίων ιδεών συνομωσίας, παρακολούθησης, δίωξης, ενοχής, εξωπραγματικών ικανοτήτων, ακουστικών ψευδαισθήσεων, απορρύθμιση της διάθεσης προς κατάθλιψη ή μανία, αποδιοργάνωση της ομιλίας και συμπεριφοράς και δυσκολίες στην προσοχή συγκέντρωση και μνήμη.
Διαταράσσει την φυσιολογική ψυχοκοινωνική εξέλιξη των νέων ατόμων και, αν δεν αναγνωριστεί έγκαιρα και δεν αντιμετωπιστεί ολιστικά (πέραν της συμβατικής φαρμακευτικής αγωγής), οδηγεί σχεδόν νομοτελειακά σε υποτροπές, και συχνά στην χρονιότητα της ψυχικής νόσου με ανυπολόγιστες συνέπειες στην ψυχική υγεία των νέων αλλά και στην επαγγελματική και κοινωνική τους απομόνωση και έκπτωση.
Η έγκαιρη παρέμβαση βοηθά στην αποκατάσταση
Σύμφωνα με τον καθηγητή Στεφανή, οι υπηρεσίες έγκαιρης παρέμβασης στην ψύχωση (ΕΠΨ) είναι κοινοτικά προσανατολισμένες και στοχεύουν στην πολύπλευρη υποστήριξη των νέων ασθενών (και των οικογενειών τους) από τα πρώτα στάδια της εμφάνισης των συμπτωμάτων της ψυχωσικής διαταραχής. Στοχεύουν επίσης, στην άμεση, ενεργητική και πολυεπίπεδη (φαρμακολογική , ψυχολογική και κοινωνική) υποστήριξη τους στην κοινότητα ή το σπίτι, και διέπονται από τις αρχές του αποστιγματισμού της ψυχικής ασθένειας, της συνδιαχείρισης του θεραπευτικού σχεδιασμού με τον ασθενή, την αποφυγή των υποτροπών και την ενεργητική υποστήριξη για γρήγορη κοινωνική, λειτουργική και επαγγελματική αποκατάσταση.
Σε σχέση με τις συνήθεις, συμβατικές μορφές θεραπείας, οι κοινοτικά προσανατολισμένες υπηρεσίες ΕΠΨ έχουν να επιδείξουν επιστημονικά τεκμηριωμένη υπεροχή στους βασικούς δείκτες έκβασης και πορείας των ψυχωσικών διαταραχών, όπως και υπεροχή στην σχέση οφέλους-κόστους για τα Εθνικά Συστήματα Υγείας που τις ενστερνίστηκαν. Για αυτούς τους λόγους, οι υπηρεσίες ΕΠΨ είναι οι ταχύτερα αναπτυσσόμενες κρατικές υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας στην Ευρώπη, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τον Καναδά και την Αυστραλία.
Εν αναμονή της θεσμοθέτησης και εφαρμογής υπηρεσιών ΕΠΨ στην Ελλάδα
Το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακρίβειας «Κώστας Στεφανής» (Ε.Π.Ι.Ψ.Υ.) ανακοινώνει και φέτος την διεξαγωγή του ετήσιου Μετεκπαιδευτικού Σεμιναρίου «Έγκαιρη Παρέμβαση στην Ψύχωση», σε συνεργασία με το Κέντρο Δια Βίου Μάθησης του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και τον τεχνοβλαστό του ΕΠΙΨΥ, ΥΓΙΕΙΑ. Συμμετέχοντες απ΄ όλους τους κλάδους επαγγελματιών ψυχικής Υγείας, θα έχουν την ευκαιρία να εκπαιδευτούν από έμπειρα μέλη της Α’ και της Β’ Πανεπιστημιακής Ψυχιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ (ανάμεσά τους και ειδικοί που στελεχώνουν την υπηρεσία ΕΠΨ στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο) στην φιλοσοφία και στις αρχές και της έγκαιρης παρέμβασης, καθώς και στην πρακτική εφαρμογή των φαρμακευτικών, ψυχολογικών και κοινωνικών δεξιοτήτων που απαιτούνται για την αποτελεσματικότερη διαχείριση των νέων ασθενών στα αρχικά στάδια εκδήλωσης των ψυχωσικών διαταραχών.
