Της Ανθής Αγγελοπούλου
Η θνησιμότητα καρκίνου και καρδιοπαθειών έχει ένα κοινό παθοφυσιολογικό μονοπάτι, καθώς τα καρδιαγγειακά νοσήματα εμφανίζονται με έντονο και πολλές φορές θανατηφόρο τρόπο (έμφραγμα, εγκεφαλικό) μετά τη δημιουργία θρόμβου στα αγγεία μας συνεπεία των παραγόντων κινδύνου και ο καρκίνος μάς σκοτώνει πολλές φορές μέσα από τη θρόμβωση την οποία ο ίδιος ως ασθένεια προκαλεί. Εάν κάποιος πάσχει από καρκίνο, έχει μεγαλύτερη πιθανότητα να πάθει θρόμβωση και πιο συγκεκριμένα εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
Όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή (Ι.Μ.Ε.Θ.Α) Δημήτρης Ρίχτερ, διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (13 Οκτωβρίου), η Φλεβική Θρομβοεμβολική Νόσος (ΦΘΝ) ή Φλεβική Θρομβοεμβολή είναι μια συνηθισμένη επιπλοκή σε ασθενείς με καρκίνο, αφού τα δεδομένα δείχνουν ότι οι καρκινοπαθείς έχουν τέσσερις φορές υψηλότερο κίνδυνο από τον γενικό πληθυσμό να παρουσιάσουν θρόμβωση.
Και παρόλο που δεν είναι γνωστοί όλοι οι παράγοντες, σύμφωνα με τον κ. Ρίχτερ, οι βασικοί παράγοντες που επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης θρόμβου αίματος σε έναν ασθενή είναι 4:
- η εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση,
- ο τύπος καρκίνου που διαγιγνώσκεται,
- ο τρόπος θεραπείας και,
- το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας του ασθενούς.
Ωστόσο, συμπλήρωσε ότι κάποιοι τύποι καρκίνου όπως καρκίνος των πνευμόνων, των νεφρών, των γεννητικών οργάνων, του εγκεφάλου, του παγκρέατος και το λέμφωμα, για αδιευκρίνιστους μέχρι σήμερα λόγους, σχετίζονται με υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης της Φλεβικής Θρομβοεμβολικής Νόσου.
Η θεραπεία της θρόμβωσης σε ασθενείς με καρκίνο στοχεύει στη μείωση της θνησιμότητας και της νοσηρότητας και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής
Σύμφωνα με τους ειδικούς, ενώ η θεραπεία είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση του καρκίνου, ωστόσο, μπορεί ταυτόχρονα να αυξήσει τον κίνδυνο θρόμβωσης. Η χημειοθεραπεία, και η χειρουργική επέμβαση όπως εξήγησε ο κ. Ρίχτερ, μπορεί να βλάψουν τα τοιχώματα των αιμοφόρων αγγείων επηρεάζοντας τον τρόπο λειτουργίας τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβωση.
Όταν η χημειοθεραπεία σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα, ορισμένες ουσίες, που μπορούν να προκαλέσουν θρόμβωση απελευθερώνονται στην κυκλοφορία του αίματος. Ορισμένοι τύποι χημειοθεραπευτικών φαρμάκων έχουν λιγότερες πιθανότητες να οδηγήσουν σε πήξη του αίματος σε σχέση με άλλους. Θα ήταν σωστό ο ασθενής να ρωτά τον γιατρό ώστε να ενημερωθεί για τους κινδύνους που σχετίζονται με τη θεραπεία που του έχει συνταγογραφηθεί.
Ο ενεργός ασθενής κατά την καταπολέμηση του καρκίνου μπορεί να βοθήσει πολύ
Σύμφωνα με το γιατρό, αυτό θα τον βοηθήσει να διατηρήσει την καλή κυκλοφορία του αίματος στις φλέβες, έτσι ώστε να είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξει θρόμβο. Μπορεί κάποιος να ξεκινήσει με το να πάει ένα σύντομο περίπατο ή να παίξει με τα παιδιά το . Αν βρίσκεται σε κατάκλιση, θα πρέπει να ρωτήσει τον γιατρό του εάν μπορεί να περπατά στο σπίτι για μικρό χρονικό διάστημα. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να βρεθεί ο τρόπος ώστε να κινεί τα πόδια του για να γίνεται η κυκλοφορία του αίματος.
Χρήσιμες συμβουλές για την αύξηση της κυκλοφορίας του αίματος:
- Κρατήστε το ένα πόδι σε ορθή γωνία για 30 δευτερόλεπτα μέχρι 1 λεπτό. Κάντε αμέσως μετά το ίδιο από το άλλο πόδι
- Ακουμπήστε με τα δύο χέρια σας στον τοίχο και σταθείτε στις μύτες των ποδιών σας. Μετά σταθείτε πατώντας μόνο στις φτέρνες σας. Επαναλάβετε εναλλάξ για 5-10 φορές.
- Σκύψετε πάνω από το μπροστινό πόδι ενώ τεντώνετε το μυ της πλάτης. Κρατήστε αυτή τη θέση για 20 δευτερόλεπτα και μετά αλλάξτε πόδι.
Να σημειωθεί ότι η φετινή εκστρατεία ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης κοινού για την Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης γίνεται με την επιστημονική αρωγή δεκαοχτώ (18) επιστημονικών εταιρειών και την υποστήριξη του υπουργείου Υγείας.
Τέλος, αξίζει να αναφερθεί ότι η ενημερωτική εκδήλωση έκλεισε με το γνωστό καλλιτέχνη Γιάννη Ζουγανέλη να τραγουδά τα «Λόγια της Καρδιάς» ένα τραγούδι που έγραψε ειδικά για την ημέρα θρόμβωσης και είναι αφιερωμένο στον πρόσφατα χαμένο φίλο του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα.