Της Ανθής Αγγελοπούλου
Τα επίπεδα λιποπρωτεϊνών χαμηλής πυκνότητας (LDL) χοληστερόλης θα πρέπει να μειώνονται όσο το δυνατόν περισσότερο για την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων, ειδικά σε ασθενείς υψηλού και πολύ υψηλού κινδύνου. Αυτό είναι ένα από τα κύρια μηνύματα των οδηγιών της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Καρδιολογίας (ESC) και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας για την Αθηροσκλήρωση (EAS) σχετικά με τις δυσλιπιδαιμίες που δημοσιεύθηκαν στην European Heart Journal και στην ιστοσελίδα της ΟΚΕ με αφορμή το καρδιολογικό συνέδριο που γίνεται αυτές τις μέρες στο Παρίσι.
Οι κατευθυντήριες οδηγίες αυτές συνιστούν μια νέα προσέγγιση για τον καρδιαγγειακό κίνδυνο εφ’ όρου ζωής. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι όλων των ηλικιών και επιπέδων κινδύνου πρέπει να ενθαρρύνονται να υιοθετούν και να διατηρούν έναν υγιεινό τρόπο ζωής, επισημαίνει ο καθηγητής François Mach, πρόεδρος της Task Force guidelines και επικεφαλής του Τμήματος Καρδιολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Γενεύης στην Ελβετία. Οι βασικές απαιτήσεις , όπως λέει, είναι η υγιεινή διατροφή, η αποφυγή του καπνίσματος και η τακτική άσκηση. Ενώ, επισημαίνει, ότι δεν υπάρχουν στοιχεία ότι τα συμπληρώματα ιχθυελαίου αποτρέπουν την εμφάνιση πρώτων καρδιακών προσβολών και εγκεφαλικών επεισοδίων, οπότε δεν τα συνιστούν σε υγιείς ανθρώπους.
Επίσης, οι επιστήμονες τόνισαν ότι, δεν υπάρχει κατώτατο όριο LDL χοληστερόλης που είναι γνωστό ότι δεν είναι ασφαλές. Οι κατευθυντήριες οδηγίες αποσκοπούν στο να διασφαλίσουν ότι τα διαθέσιμα φάρμακα (στατίνες, εζετιμίμπη, αναστολείς PCSK9) χρησιμοποιούνται όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερα για τη μείωση των επιπέδων σε αυτούς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Οι ασθενείς αυτοί πρέπει όπως λένε, να επιτύχουν να μειώσουν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης τουλάχιστον κατά 50%.
«Αυτό που πρέπει να διασφαλιστεί, είναι οι ασθενείς υψηλού ή πολύ υψηλού κινδύνου να λαμβάνουν εντατική θεραπεία μείωσης της LDL χοληστερόλης ανεξάρτητα από το αρχικό επίπεδο» δήλωσε ο καθηγητής Alberico L. Catapano, πρόεδρος της Task Force guidelines και καθηγητής φαρμακολογίας στο Τμήμα Φαρμακολογίας και Biomolecular Sciences, στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου στην Ιταλία και συμπλήρωσε, ότι «Οι ασθενείς που βρίσκονται ήδη κοντά στο στόχο τους με την τρέχουσα θεραπεία θα έχουν περαιτέρω μείωση 50% με την πρόσθετη θεραπεία».
Ο καθηγητής François Mach τόνισε ότι οι στατίνες είναι πολύ καλά ανεκτές, έχουν πολύ λίγες παρενέργειες, οι οποίες περιλαμβάνουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη και σπάνια προκαλούν μυοπάθεια, αλλά τα οφέλη τους υπερτερούν σε σχέση με τους κινδύνους τους, ακόμη και μεταξύ των ατόμων με χαμηλό κίνδυνο εμφάνισης αθηροσκληρωτικής CVD. Ωστόσο, οι στατίνες δεν συνιστώνται σε προ-εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, σε γυναίκες που θέλουν να μείνουν έγκυες και σε όσες δεν χρησιμοποιούν επαρκή αντισύλληψη.
Παρόλο που αυτά τα φάρμακα δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλούν πρόβλημα στο έμβρυο, όταν χρησιμοποιούνται ακούσια κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ο καθηγητής τόνισε ότι, οι γυναίκες που πρέπει να πάρουν στατίνες καλό είναι να τις αποφύγουν κατά τη διάρκεια της περιόδου που θέλουν να μείνουν έγκυες γιατί, όπως είπε, δεν έχει πραγματοποιηθεί καμία επίσημη μελέτη η οποία θα μπορούσε να απαντήσει στο καίριο αυτό ερώτημα.
Επίσης, όπως αναφέρθηκε, τα στοιχεία για τη θεραπεία με στατίνες είναι πιο περιορισμένα σε ασθενείς άνω των 75 ετών, αν και εξακολουθούν να προσδίδουν ένα όφελος. Οι κατευθυντήριες οδηγίες συμβάλλουν στο να γίνει συνεκτίμηση του επιπέδου κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψη τα αρχικά επίπεδα LDL χοληστερόλης, την κατάσταση της υγείας και τον κίνδυνο αλληλεπιδράσεων με άλλα φάρμακα για τα άτομα ηλικίας 75 ετών και άνω.
Επίσης, έχουν γίνει αναθεωρήσεις στις κατηγορίες στρωματοποίησης κινδύνου έτσι ώστε οι ασθενείς με αθηροσκληρωτική CVD, διαβήτη με βλάβη στο όργανο-στόχο, οικογενειακή υπερχοληστερολαιμία και σοβαρή χρόνια νεφρική νόσο να κατηγοριοποιούνται ως πολύ υψηλού κινδύνου (και έτσι να προσφέρεται εντατική θεραπεία μείωσης της LDL) . Οι στόχοι της θεραπείας για μια συγκεκριμένη κατηγορία κινδύνου ισχύουν ανεξάρτητα από το εάν οι ασθενείς είχαν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τα στοιχεία από τις οδηγίες του 2016 υποδεικνύουν ότι η υψηλή Lp (a) είναι αιτία αθηροσκληρωτικής CVD και οι ασθενείς με γενετικά αυξημένο Lp (a) μπορεί να έχουν παρόμοιο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο όπως οι ασθενείς με οικογενή υπερχοληστερολαιμία. Δεδομένου ότι η Lp (a) καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από γενετική άποψη, οι κατευθυντήριες γραμμές συνιστούν τη μέτρηση της τουλάχιστον μία φορά στην ενηλικίωση. Η αξιολόγηση θα πρέπει να γίνεται περίπου στην ηλικία των 40 ετών για να εντοπιστούν οι άνθρωποι προτού να υποστούν καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο, σύμφωνα με τον καθηγητή Baigent.
Όσο για τα συμπληρώματα ιχθυελαίου (ιδιαίτερα icosapent ethyl) συνιστώνται σε συνδυασμό με τις στατίνες για ασθενείς με υπερτριγλυκεριδαιμία. Σε αυτούς τους ασθενείς, τα συμπληρώματα μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης αθηροσκληρωτικών επεισοδίων CVD, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής προσβολής και του εγκεφαλικού επεισοδίου, κατά περίπου 1/4.
Πηγές: European Society of Cardiology (ESC)
https://www.escardio.org/The-ESC/Press-Office/Press-releases/european-guidelines-on-lipid-control-advocate-lower-is-better-for-cholesterol-levels
https://www.news-medical.net/news/20190831/LDL-cholesterol-levels-should-be-lowered-as-much-as-possible-to-prevent-cardiovascular-risk.aspx
