Σειρά προτάσεων για να βελτιώσει τη δυνατότητα του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να επεμβαίνει σε φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές, ενέκρινε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, τα νέα μέτρα θα επιτρέψουν στην Επιτροπή να αντιμετωπίσει καλύτερα ενδεχόμενες ελλείψεις σε μεταφορικά μέσα και εξοπλισμό, που χρειάζονται στον τόπο των καταστροφών. Επιπλέον, ορισμένα πρόσθετα μέτρα θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, στον καλύτερο συντονισμό και στην εξασφάλιση εφοδιαστικής υποστήριξης.
Ταυτόχρονα, η Επιτροπή εγκαινίασε ηλεκτρονική υπηρεσία παρακολούθησης και προειδοποίησης καταστροφών, με την ονομασία «MIC Daily» (Ημερήσιο Δελτίο του Κέντρου Παρακολούθησης και Πληροφοριών), που σχεδιάστηκε για να καλύπτει νέες ή σε εξέλιξη καταστροφές σε ολόκληρο τον κόσμο. Στόχος της υπηρεσίας είναι να ενισχύσει την επιφυλακή και την από κοινού χρήση των πληροφοριών μεταξύ των εθνικών κέντρων διαχείρισης κρίσεων έτσι ώστε να μεγιστοποιηθεί η αποτελεσματικότητα των επεμβάσεων.
Ο Επίτροπος για το Περιβάλλον, κ. Σταύρος Δήμας δήλωσε: «Ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ απέδειξε την χρησιμότητά του έναντι καταστροφών όπως ο τυφώνας Κατρίνα στις ΗΠΑ και οι πλημμύρες και ξηρασίες στην Ευρώπη. Υπάρχει όμως πάντα περιθώριο για βελτιώσεις. Μπορέσαμε να βοηθήσουμε αλλά μάθαμε και πως να βελτιώσουμε την αποτελεσματικότητα της βοήθειας που παρέχουμε. Η Επιτροπή υπέβαλλε τώρα τις νομοθετικές προτάσεις που θα αναβαθμίσουν περισσότερο την επέμβαση πολιτικής προστασίας της ΕΕ. Βέβαια, θα χρειαστούμε επαρκείς πόρους για να κάνουμε πράξη τα σχέδια αυτά. Ευελπιστώ ότι το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, που υποστηρίζουν αυτά τα πολιτικά μέτρα, θα εξασφαλίσουν στην Επιτροπή την απαραίτητη οικονομική στήριξη για να μπορέσουμε να φέρουμε σε πέρας την αποστολή μας αυτή.»
Προτεινόμενα μέτρα
Η σημερινή πρόταση έχει στόχο να ενισχύσει το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει την συνεργασία στον τομέα της πολιτικής προστασίας στο επίπεδο της ΕΕ και να συμβάλλει στη αποτελεσματικότερη και καλύτερα συντονισμένη επέμβαση σε σοβαρές καταστροφές οι οποίες σημειώνονται εντός ή εκτός της Ένωσης. Προτείνονται κυρίως οι εξής βελτιώσεις:
Μεταφορές – Οι εθνικές αρχές πολιτικής προστασίας ευθύνονται για τη μεταφορά στον τόπο της καταστροφής του προσωπικού και του εξοπλισμού πολιτικής προστασίας που διαθέτουν. Ωστόσο, δεν διαθέτουν όλες εναέρια μέσα – ή το κόστος της αερομεταφοράς μπορεί να ξεπερνά κατά πολύ την αξία της παρεχόμενης βοήθειας. Συνεπώς, στις περιπτώσεις που η εθνική δυνατότητα μεταφοράς είναι ανεπαρκής, ανύπαρκτη ή αναποτελεσματική, η Επιτροπή προτείνει να έχει η ίδια το δικαίωμα να μισθώσει τα απαραίτητα μέσα μεταφοράς.
Εξοπλισμός – Σε περίπτωση ταυτόχρονων ή μεγάλης κλίμακας καταστροφών, ορισμένα είδη εξοπλισμού, όπως οι αντλίες υψηλής παροχής μπορεί να μην διατίθενται άμεσα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, θα επιτραπεί στην Επιτροπή να κινητοποιήσει πρόσθετο εξοπλισμό συμπεριλαμβανομένου και βασικού εξοπλισμού εφοδιαστικής, ιδίως εξοπλισμού επικοινωνιών.
Έγκαιρη προειδοποίηση – Η Επιτροπή θα είναι σε θέση να παίξει σημαντικότερο ρόλο στην ανάπτυξη συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, που θα εξασφαλίσουν πιο έγκαιρες επεμβάσεις. Θα έχει περισσότερες δυνατότητες να αξιολογήσει και, όπου χρειάζεται, να αναβαθμίσει υφιστάμενα συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης, να βελτιώσει τη ζεύξη μεταξύ συστημάτων ανίχνευσης και μηχανισμών συναγερμού και να κάνει τα συστήματα πιο προσπελάσιμα σε όσους λαμβάνουν αποφάσεις.
Καταστροφές σε τρίτες χώρες – Ο συντονισμός παίζει ουσιαστικό ρόλο στην επιτυχία μιας επιχείρησης παροχής βοήθειας. Με την πρόταση ενισχύεται ο συντονισμός τόσο στις περιπτώσεις αυτοδύναμης Ευρωπαϊκής επέμβασης όσο και σε περιπτώσεις επεμβάσεων στις οποίες ηγείται κάποιος διεθνής οργανισμός.
Ο Ευρωπαϊκός μηχανισμός πολιτικής προστασίας, που λειτουργεί με ευθύνη της Επιτροπής και υπάγεται στην ΓΔ Περιβάλλοντος, δημιουργήθηκε το 2001. Συντονίζει τη βοήθεια που παρέχουν 30 Ευρωπαϊκές χώρες[3] σε χώρες που πλήττονται από καταστροφές εντός και εκτός της ΕΕ. Η βοήθεια παρέχεται υπό τη μορφή μέσων για να σωθούν ανθρώπινες ζωές και να ανακουφιστούν όσοι υποφέρουν κατά τις πρώτες μέρες της καταστροφής (συνήθως εξοπλισμός έρευνας και διάσωσης, ιατρικές υπηρεσίες, προσωρινά καταλύματα, εξοπλισμός υγιεινής, κλπ).
Ο Μηχανισμός έχει εξασφαλίσει την παροχή βοήθειας σε αρκετές σοβαρές καταστροφές παγκοσμίως, ιδίως στο παλιρροϊκό κύμα (τσουνάμι) που έπληξε τις νότιες ακτές της Ασίας τον Δεκέμβριο του 2004, τον τυφώνα που έπληξε τις ΗΠΑ τον Σεπτέμβριο του 2005 και τον σεισμό της νότιας Ασίας τον Οκτώβριο του 2005.
