Από την έντυπη έκδοση
Του Φώτη Κανελλόπουλου,
Senior Advisor, συμβουλευτικό τμήμα, KPMG
Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι Έλληνες επαγγελματίες ή και απόφοιτοι στρέφονται στο εξωτερικό για αναζήτηση εργασίας. Το φαινόμενο Brain Drain απασχολεί τις επιχειρήσεις οι οποίες χάνουν ικανούς εργαζομένους την ίδια στιγμή που δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό με τις επιθυμητές δεξιότητες. Ποιοι είναι όμως οι λόγοι που οδηγούν το ελληνικό δυναμικό να αναζητεί εργασιακή απασχόληση εκτός συνόρων; Μέσα από τη συλλογή ερωτηματολογίων καθώς και προσωπικές συνεντεύξεις με Έλληνες επαγγελματίες που εργάζονται στο εξωτερικό η έρευνα Brain Drain & Gain της KPMG μας έδωσε τη δυνατότητα να διερευνήσουμε περαιτέρω το φαινόμενο.
Συγκεκριμένα ένας στους δύο (55%) συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσε ότι η διεκδίκηση υψηλότερων μισθολογικών αποδοχών αποτέλεσε τη σημαντικότερη αιτία φυγής. Συγκριτικά με την τελευταία έρευνα της KPMG που διεξάχθηκε προ διετίας για το φαινόμενο, υπήρξε μείωση των απαντήσεων αναφορικά με τη διεκδίκηση υψηλότερων απολαβών, ενώ πολλοί συμμετέχοντες ανέφεραν ότι η αναζήτηση αναβαθμισμένου εισοδήματος λειτούργησε συνδυαστικά με άλλους λόγους στο να λάβουν την απόφαση να φύγουν στο εξωτερικό. Αναγνωρίστηκαν οι δυσκολίες που παρουσιάζει η ζωή στο εξωτερικό καθώς και ότι το κόστος ζωής διαφέρει σημαντικά με την Ελλάδα καθιστώντας το αναβαθμισμένο μισθολογικό πακέτο, ως μη επαρκή λόγο, από μόνο του, για τη μεγάλη απόφαση της μετακίνησης.
Το πλήθος των επαγγελματικών ευκαιριών στο εξωτερικό και η αξιοκρατία αποτέλεσαν το δεύτερο σημαντικότερο λόγο. Σε μία αγορά όπως αυτή της Αγγλίας, της Γερμανίας ή της Αμερικής το εργασιακό περιβάλλον διαφέρει δραματικά συγκριτικά με την Ελλάδα τόσο ως προς το μέγεθος της αγοράς όσο και στην εργασιακή κουλτούρα που επικρατεί. Πολλά στελέχη βρήκαν διέξοδο στη διευρυμένη αγορά του εξωτερικού την ώρα που στην Ελλάδα οργανισμοί προχώρησαν σε καταργήσεις ρόλων. Επίσης μας δήλωσαν ότι η αξιοκρατία δεν αφορά μόνο τη δυνατότητα πρόσληψης σε μία εταιρεία αλλά και το ότι η εξέλιξη σε έναν οργανισμό είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προσπάθεια και το αποτέλεσμα της εργασίας του καθενός.
Το καλύτερο εργασιακό περιβάλλον κατατάχθηκε ως ο τρίτος δημοφιλέστερος λόγος αναζήτησης εργασίας στο εξωτερικό. Ως καλύτερο εργασιακό περιβάλλον ορίστηκε ένα πλήθος παραγόντων όπως το ωράριο, η δυνατότητα ευέλικτης εργασίας, η παροχή εκπαιδεύσεων, η επιβράβευση καθώς και οι ποιοτικότεροι εργασιακοί χώροι. Αναφέρθηκε ότι οι εταιρείες στο εξωτερικό είναι πιο δεκτικές στη χρήση νέων τεχνολογιών, γεγονός το οποίο αν και βραχυπρόθεσμα απαιτεί χρόνο, μακροπρόθεσμα οδηγεί σε υψηλότερη παραγωγικότητα, ενώ δίνεται η δυνατότητα στους εργαζομένους να εκπαιδεύονται σε νέα εργαλεία. Επιπρόσθετα αναφέρθηκε και η ποιότητα ζωής στο εξωτερικό, εστιάζοντας κυρίως γύρω από το σύστημα υγείας και παιδείας.
Τέλος, αναδείχτηκε η επιθυμία απόκτησης διεθνούς εμπειρίας, ένα νέο στοιχείο το οποίο δεν είχε αναφερθεί στην προηγούμενη έρευνά μας. Αξίζει να αναφέρουμε ότι καθώς μεγεθύνεται το φαινόμενο του Brain Drain γίνεται πιο εύκολο για τους εγχώριους επαγγελματίες να εντοπίζουν κατάλληλες ευκαιρίες και να γίνονται μέρος του φαινομένου λόγω του υπάρχοντος δικτύου τους στο εξωτερικό.
Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τους λόγους που οδηγούν στο Brain Drain ώστε να ξεκινήσουμε την αντιστροφή του φαινομένου. Η προσπάθεια θα πρέπει να είναι συλλογική και να υπάρξει μία σύμπραξη μεταξύ επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και πολιτείας, 3 πυλώνων της κοινωνίας, οι οποίοι είναι ικανοί για τη δημιουργία των απαραίτητων συνθηκών ώστε να επιστρέψουν οι Έλληνες επαγγελματίες.
