Από την έντυπη έκδοση

Του Νίκου Μπέλλου
[email protected]

Η επιλογή των προσώπων για τις κορυφαίες ευρωπαϊκές θέσεις, όπως των προέδρων της Κομισιόν και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είναι το θέμα που θα μονοπωλήσει τις διήμερες εργασίες του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, χωρίς να είναι βέβαιο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα καταλήξουν σε συμφωνία στην παρούσα φάση. 

Οι «27» θα συζητήσουν επίσης για τη διεύρυνση και την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ), ωστόσο ο ρόλος τους θα περιοριστεί στο να επικυρώσουν τις συζητήσεις που έγιναν για τα δύο αυτά θέματα σε υπουργικό επίπεδο και να δώσουν εντολές για τη συνέχεια.

Στην ημερήσια διάταξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου έχουν συμπεριληφθεί και οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας εντός της κυπριακής ΑΟΖ, όπου θεωρείται βέβαιο ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα εκφράσουν την πλήρη αλληλεγγύη τους στη Λευκωσία, δηλώντας και την ετοιμότητά τους να εξετάσουν την επιβολή οικονομικών και πολιτικών κυρώσεων εναντίον της Άγκυρας.

Υποψήφιοι
Αναφορικά με την επιλογή των υψηλών αξιωματούχων, την 1η Νοεμβρίου αποχωρούν ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, η ύπατη εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική Φεντερίκα Μογκερίνι και ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, ενώ έναν μήνα αργότερα ολοκληρώνεται η θητεία του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ.

Όλες αυτές οι θέσεις πρέπει να πληρωθούν, ενώ η συνθήκη προβλέπει ότι η επιλογή γίνεται με βάση γεωγραφικά και πολιτικά κριτήρια, δηλαδή να λαμβάνεται υπόψη η προέλευση των υποψηφίων και η πολιτική «οικογένεια» στην οποία ανήκουν.

Η πρώτη συζήτηση θα γίνει σήμερα αργά το βράδυ στο δείπνο των Ευρωπαίων ηγετών και θα αφορά όλες τις παραπάνω θέσεις, ωστόσο απόλυτη προτεραιότητα είναι να βρεθεί το πρόσωπο που θα διαδεχθεί τον κ. Γιούνκερ στην προεδρία της Κομισιόν. Κι αυτό γιατί ο νέος πρόεδρος πρέπει να επικυρωθεί από τη νέα Ευρωβουλή στα μέσα Ιουλίου.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θέλουν να κρατήσουν ως αποκλειστική αρμοδιότητα την επιλογή των υποψηφίων για αυτό αμφισβητούν και τη διαδικασία που ξεκίνησε η Ευρωβουλή στις τελευταίες ευρωεκλογές, σύμφωνα με την οποία η πρώτη πολιτική «οικογένεια» προτείνει το πρόσωπο. 

Τις τελευταίες ευρωεκλογές τις κέρδισε το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) του οποίου υποψήφιος είναι οι Μάνφρεντ Βέμπερ, ωστόσο τουλάχιστον 10 Ευρωπαίοι ηγέτες, σοσιαλιστές και φιλελεύθεροι, δεν τον θέλουν, θεωρώντας ότι δεν έχει την ανάλογη εμπειρία για την κορυφαία αυτή κοινοτική θέση. Οι σοσιαλιστές έχουν υποψήφιο τον Ολλανδό σημερινό αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Φρανς Τίμερμανς, τον οποίο απορρίπτουν όλες οι ανατολικές χώρες και όχι μόνο, ενώ υποψήφια της πολιτικής οικογένειας των φιλελευθέρων είναι η σημερινή επίτροπος ανταγωνισμού, Μαργκρέτ Βεστάγκερ.

Εάν δεν υπάρξει συναίνεση για κάποιο από τα παραπάνω πρόσωπα, τότε δεν αποκλείεται στο τραπέζι να πέσουν τρίτοι υποψήφιοι εκτός διαδικασίας, στην περίπτωση αυτή έντονα ακούγεται το όνομα του επικεφαλής της Ε.Ε. στις διαπραγματεύσεις για το Brexit Μισέλ Μπαρνιέ, ο οποίος πολιτικά προέρχεται από τη μεγαλύτερη πολιτική οικογένεια, δηλαδή το ΕΛΚ.

Όπως ανέφερε χθες στις Βρυξέλλες Ευρωπαίος αξιωματούχος, ο κ. Τουσκ θα κάνει τα πάντα για την επίτευξη συναινετικής συμφωνίας, ωστόσο δεν απέκλεισε εάν διαπιστώσει πως δεν βγαίνει συναίνεση να προχωρήσει σε ψηφοφορία με ειδική πλειοψηφία.

Σε κάθε περίπτωση, όπως είπε, ο στόχος είναι να βγει απόφαση πριν από την πρώτη συνεδρίαση της νέας Ευρωβουλής στις 2 Ιουλίου, όπου θα εκλεγεί και ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου.

Για τη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τις τελευταίες βδομάδες ακούγεται πολύ το όνομα του Βέλγου απερχόμενου πρωθυπουργού Σαρλ Μισέλ, ο οποίος προέρχεται από τους φιλελεύθερους, ενώ ο επίσης φιλελεύθερος Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε φέρεται να έχει αρνηθεί τη θέση, όταν του προτάθηκε τον περασμένο μήνα. 

Κατά καιρούς ακούγεται και το όνομα της Άγκελα Μέρκελ είτε για την προεδρία της Κομισιόν είτε του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ωστόσο η ίδια το έχει απορρίψει κατηγορηματικά.

Στο θέμα της διεύρυνσης, η κατάσταση έχει ξεκαθαρίσει και δεν θα απασχολήσει σε μεγάλο βαθμό τους ηγέτες. 
Το ζητούμενο ήταν η λήψη απόφασης για την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, που πρότεινε τον προηγούμενο μήνα η Κομισιόν.

Την Τρίτη το Συμβούλιο Υπουργών Γενικών Υποθέσεων, επικαλούμενο διαδικαστικό πρόβλημα (η γερμανική κυβέρνηση δεν είχε το πράσινο φως της ομοσπονδιακής Βουλής), ανέβαλε τη λήψη απόφασης για τον Οκτώβριο, χωρίς να δεσμεύεται ότι θα είναι θετική για τις δύο χώρες.

Φυσικά το πρόβλημα δεν ήταν διαδικαστικό αλλά πολιτικό, σε πολλές χώρες (Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Δανία) οι κυβερνήσεις δεν είναι έτοιμες να συναινέσουν στη λήψη απόφασης τώρα.

Στα συμπεράσματα που θα εκδώσουν αύριο οι ηγέτες στην ουσία θα επαναλαμβάνεται η δήλωση του Συμβουλίου της Τρίτης για λήψη απόφασης μέχρι τον Οκτώβριο.

Σε ό,τι αφορά την εμβάθυνση της ΟΝΕ, οι ηγέτες αναμένεται να χαιρετίσουν τη συμφωνία του Eurogroup για την πρόβλεψη προϋπολογισμού των χωρών της Ευρωζώνης, καθώς και την ευρεία συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του ΕSM, ενώ θα ζητήσουν από τους υπουργούς Οικονομικών να ολοκληρώσουν μέχρι τον Δεκέμβριο όλα τα ανοικτά ζητήματα.

Τουρκία
Η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να βασίζεται στην αλληλεγγύη των Ευρωπαίων εταίρων, ανέφερε χθες Ευρωπαίος αξιωματούχος με αφορμή συζήτηση για τις τουρκικές προκλήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, που θα γίνει σήμερα σε επίπεδο Ευρωπαίων ηγετών.

Όπως ανέφερε ο ίδιος αξιωματούχος, τα Συμπεράσματα που υιοθέτησε το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων την Τρίτη, θα αποτελέσουν τη βάση της συζήτησης, αλλά και των Συμπερασμάτων που θα εκδώσουν οι Ευρωπαίοι ηγέτες σήμερα.

Υπενθυμίζεται ότι το Συμβούλιο καταδίκασε τις τουρκικές ενέργειες στην ΑΟΖ της Κύπρου, διαπίστωσε ότι η Τουρκία απομακρύνεται από την Ε.Ε. και κάλεσε την Κομισιόν και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να υποβάλουν το συντομότερο προτάσεις για επιβολή συγκεκριμένων οικονομικών και πολιτικών μέτρων στην Άγκυρα.

Ο αξιωματούχος διευκρίνισε ότι η επανάληψη από τους ηγέτες της δήλωσης του Συμβουλίου θα δώσει πολύ μεγαλύτερη βαρύτητα στο κείμενο.

«Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα ενημερώσει τους ομολόγους του για τις εξελίξεις και μπορεί να βασίζεται στην αλληλεγγύη των υπολοίπων ηγετών», κατέληξε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.