Της Μάρως Βακαλοπούλου
Στις δημοκρατίες, εφόσον δώσεις στον κόσμο τη δυνατότητα να επιλέξει, έχεις καθήκον να εφαρμόσεις τη θέλησή του. Αυτή ήταν η θέση της Τερέζα Μέι για το δημοψήφισμα του 2016 και αυτός ήταν ο λόγος που κατά τα λεγόμενά της υπερασπίστηκε μέχρι κεραίας το Brexit.
Στην Ιστορία όμως της βρετανικής πολιτικής η Μέι θα περάσει ως η πρωθυπουργός που ηττήθηκε από το Brexit. Ανεξάρτητα από το ποιες άλλες φιλοδοξίες είχε όταν ανέβηκε στον πρωθυπουργικό θώκο, τα τρία χρόνια στην Ντάουνινγκ Στριτ καθορίστηκαν – και την καθόρισαν – από τις προσπάθειές της να φέρει αυτήν την αποστολή εις πέρας. Είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για το χάος του Brexit;
Στόχος της Μέι ήταν να συμφιλιώσει ένα βαθιά διχασμένο έθνος, το οποίο προέκυψε από ένα αναπάντεχο αποτέλεσμα δημοψηφίσματος. Εάν το Brexit που οραματίστηκαν οι Brexiters, χωρίς παράπλευρες απώλειες, είναι εφικτό, τότε ναι, η Μέι σίγουρα απέτυχε να το διαπραγματευτεί. Στην πραγματικότητα όμως, η Μέι κλήθηκε να διαχειριστεί ένα προϊόν εσωτερικών εντάσεων στο Συντηρητικό Κόμμα της. Σε αυτή τη βάση, το Brexit ήταν καταδικασμένο από την αρχή.
Στην πορεία βεβαίως υπήρξαν λανθασμένοι χειρισμοί. Αναλαμβάνοντας την εξουσία στον απόηχο του δημοψηφίσματος, η Μέι έκανε ένα μεγάλο λάθος, από το οποίο θα μπορούσε να πει κανείς ότι προέκυψαν όλα τα υπόλοιπα. Επέλεξε να εκπροσωπήσει τη μία μόνο πλευρά του διαλόγου, τους «σκληρούς» του Brexit, αφήνοντας κατά μέρους την άλλη πλευρά, που σήμερα θα μπορούσε να είναι πολύτιμος σύμμαχός της. Η Μέι λησμόνησε ότι για ένα συναινετικό διαζύγιο είναι απαραίτητη η καλή συνεργασία όλων των πλευρών.
Στον βωμό της καλής συμβίωσης με τους αντάρτες Τόρις, η Μέι θυσίασε τη λογική και έκανε σημαία το «Brexit σημαίνει Brexit». Αυτού του είδους το Brexit όχι μόνο οδήγησε στην πόλωση του εθνικού διαλόγου, αλλά προφανώς ήταν καταδικασμένο προτού καν τεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τις Βρυξέλλες.
Στο λυπηρό σημερινό αποτέλεσμα ασφαλώς, περίοπτη θέση κατέχουν και οι Εργατικοί, οι οποίοι στρουθοκαμήλιζαν ακολουθώντας τη λεγόμενη «εποικοδομητική ασάφεια», μία γνώριμη τακτική στη βρετανική διπλωματία, η οποία επικεντρώνεται σε σκόπιμα ασαφείς και διφορούμενες διατυπώσεις.
Στη σκιά των γεγονότων, υπάρχει ένας άνθρωπος που παρακολουθεί τις εξελίξεις με κύματα ανακούφισης. Ο Ντέιβιντ Κάμερον, που πυροδότησε τη βόμβα και άφησε το φιτίλι στο χέρι της Μέι.
