«Μετά το σκάνδαλο του (ακροδεξιού) Κόμματος των Ελευθέρων της Αυστρίας (FPÖ) Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε ο καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς προκήρυξε νέες εκλογές στην Αυστρία και απαλλάχτηκε καταρχάς από τους λεγόμενους «δεξιούς λαϊκιστές». Ποιος είναι όμως ο στόχος του;», αναρωτιέται ο αρθρογράφος της Frankfurter Rundschau (FR) Στέφαν Χέμπελ.
Στο άρθρο του υποστηρίζει τα εξής: «Η λέξη «λαϊκισμός» μπορεί στις μέρες μας να χρησιμοποιηθεί για οτιδήποτε. Για μια ιδιότητα των σύγχρονων λαϊκιστών θα πρέπει όμως να επικρατεί ευρεία συμφωνία: Παρουσιάζονται ως πιστοί εκτελεστές αυτού που ο λαός "πραγματικά" θέλει.
Δίνουν την εντύπωση ότι μεταξύ αυτών και της "λαϊκής βούλησης" υφίσταται μια τέτοιου είδους άμεση σχέση, ώστε τόσο παλαιομοδίτικα φαινόμενα όπως είναι η δημόσια αντιπαράθεση για την σωστή πολιτική να έχουν γίνει περιττά. Και φυσικά και τα "παλιά κόμματα" που οδηγούν αυτήν την αντιπαράθεση στα κοινοβούλια. Τουλάχιστον στην μέχρι τώρα μορφή τους.
Ο όρος "δεξιός λαϊκισμός" έχει επικρατήσει να αποδίδεται αποκλειστικά σε κόμματα όπως το αυστριακό FPÖ ή το γερμανικό κόμμα "Εναλλακτική για την Γερμανία" (AfD). Αυτό πρέπει να ξανασκεφτούμε το αργότερο τώρα, μετά το σκάνδαλο Στράχε και πριν από τις νέες εκλογές στην Αυστρία. Όποιος ακούσει πως ανήγγειλε δημόσια ο κ. Κουρτς το βράδυ του Σαββάτου την ρήξη με τους "Ελεύθερους" πρέπει να εξαγάγει το εξής συμπέρασμα: Ακριβώς τώρα ο καγκελάριος του "Λαϊκού κόμματος" απέδειξε εκ νέου ότι είναι ο ίδιος δεξιός λαϊκιστής.
Αυτό αφορά καταρχάς τον τρόπο τον οποίο επέλεξε να κάνει τη δήλωσή του για την λήξη του συνασπισμού παρουσιάζοντας τον ίδιο τον εαυτό του. Ήταν η επανάληψη των υποσχέσεων που είχε δώσει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας: "Θα παραμείνω πιστός στον εαυτό μου", “Θα πω αλήθειες", "Θα κάνω ό, τι είναι σωστό". Εγώ, εγώ, εγώ. ΄Ετσι είναι ο κλασσικός δεξιός λαϊκιστής. Νομιμοποιείται όχι μέσω δύσκολων πλειοψηφικών αποφάσεων μετά από μακρές συζητήσεις, αλλά μέσω της προσωπικής ακεραιότητας έως ηρωισμού, όπως επίσης δίνοντας προτεραιότητα στην κατοχή της "αλήθειας" και στην επίγνωση του τι είναι "σωστό".
Δεξιός λαϊκιστής ο κ. Κουρτς, δεν πρόκειται για αντίφαση; Δεν έχει ο καγκελάριος μόλις τώρα απομακρυνθεί από τον οργανωμένο δεξιό λαϊκισμό, δηλαδή το FPÖ; Ναι, το έκανε. Αλλά ο λόγος είναι προφανής: αυτός ο άνθρωπος έχει τον μακροπρόθεσμο στόχο, να μην ανεχθεί κανέναν άλλο δεξιό λαϊκιστή δίπλα του. Η στρατηγική του είναι εδώ και χρόνια να ακολουθήσει την ίδια πολιτική με τους δεξιούς λαϊκιστές - απλώς, χωρίς συνοδευτικά φαινόμενα όπως είναι η ανοικτή ακροδεξιά ρητορική ή οι φαντασιώσεις μωρολογούντων μεθυσμένων περί εκλογικής χειραγώγησης και διαφθοράς. Είναι η "αστική" εκδοχή του δεξιού λαϊκισμού.
Είναι αλήθεια ότι αυτή η άποψη έρχεται σε αντίθεση με την εικόνα που έχουν ορισμένοι παρατηρητές για τα γεγονότα. Ο κ. Κουρτς, θα μπορούσε να πει κανείς, έχει βέβαια λαϊκιστικά ξεσπάσματα - αλλά μήπως δεν υπερασπίζεται στην πραγματικότητα έναν αστικό, σοβαρό συντηρητισμό κατά των θεωριών συνωμοσίας και τον μη αποκρυπτόμενο ρατσισμό των ακροδεξιών;
Ωστόσο, σε αυτό το συμπέρασμα μπορούν να καταλήξει μόνο αυτός που δεν λαμβάνει υπόψη το περιεχόμενο της πολιτικής του κ. Κουρτς. Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των προσφύγων, στην επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των αιτούντων άσυλο, στις αντι-ισλαμικές αιχμές, δεν υπήρχε μεταξύ ÖVP και του FPÖ αυτά τα δύο χρόνια σχεδόν καμία διαφωνία. Το ρητά υποστηριζόμενο από τον κ. Κουρτς σχέδιο να πληρώνονται οι αιτούντες άσυλο για βοηθητική εργασία που "επιτρέπεται" μόνο το πολύ 1,50 ευρώ ανά ώρα, αλλά και η απαγόρευση της μαντίλας στα σχολεία της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης - αυτά είναι μόνο τα τελευταία σε μια σχεδόν ατελείωτη σειρά παραδειγμάτων.
Ο καγκελάριος από την μεριά του είχε λοιπόν δίκιο όταν ευχαριστούσε ρητά το Σάββατο το βράδυ όλα τα μέλη της κυβέρνησης "ανεξαρτήτως κόμματος" για την μέχρι τώρα δουλειά του κυβερνητικού συνασπισμού και πρόσθετε: «Εν ονόματι του ουσιαστικού έργου δεν έδωσα τέλος στην συνεργασία με το πρώτο σφάλμα". Όχι, δεν είναι το "ουσιαστικό έργο" εκείνο που διαφοροποιεί τον Σεμπάστιαν Κουρτς από την Ακροδεξιά. Είναι μόνο τα "σφάλματα" που διαταράσσουν την αστική, σοβαρή όψη της ορθόδοξης δεξιάς πολιτικής.
Μπορεί μεν η κυβέρνηση Κουρτς να κατέρρευσε, και να μην μπορεί να είναι σίγουρος για τη νίκη του στις εκλογές του φθινοπώρου, αλλά ο στόχος του δεν πρέπει να παραβλέπεται: Ο πυρήνας της πολιτικής, η οποία κρύβεται πίσω από την λαϊκίστικες συμπεριφορές πρέπει μέσω της αύρας της σοβαρότητας να γίνεται συνεχώς και πιο ανεκτός από τους αστούς ψηφοφόρος αν όχι πιο αυτονόητος. Σε αυτόν τον πυρήνα, όμως, τίποτα απολύτως δεν αλλάζει με την διαφορετική μορφή παρουσίασης και από αυτή την άποψη μπορούμε να πούμε ότι πολιτικοί όπως ο Σεμπάστιαν Κούρτς είναι ίσως ακόμη πιο επικίνδυνοι από ό,τι ο τωρινός παραστρατημένος Ίμπιζα-Στράχε.
Ακριβώς επειδή μπορούν να αποστασιοποιηθούν τόσο θαυμάσια από την χοντροκομμένη ακροδεξιά ομάδα, δεν γίνεται αντιληπτό ότι ακολουθούν την ίδια πολιτική. Με άλλα, συχνότερα χρησιμοποιούμενα, λόγια: Ο δεξιός λαϊκισμός καταλαμβάνει το κέντρο της κοινωνίας. Γίνεται αναπόσπαστο κομμάτι μιας πολιτικής η οποία πωλείται προς τα έξω ως μετριοπαθής. Ο Σεμπάστιαν Κουρτς θέλει να συνεχίσει αυτή την επικίνδυνη διαδικασία όσο το δυνατόν πιο αδιατάρακτα μετά τις επόμενες εκλογές. Και δυστυχώς, πρέπει να πούμε ότι κανείς δεν είναι πιο κατάλληλος γι 'αυτό από ό,τι ο νεαρός Αυστριακός με την αύρα του γαμπρού».
Πηγές: ΑΜΠΕ, FR