Από την έντυπη έκδοση
Της Ειρήνης Σακελλάρη
[email protected]
Μια διαφορετική στατιστική σε πολλούς τομείς της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας διαμόρφωσε τα περασμένα χρόνια η κρίση. Πριν από τη βάρβαρη εμπειρία της περίπου πτώχευσης της χώρας, ο δανεισμός ερχόταν να καλύψει κάθε καταναλωτική ή άλλη ανάγκη σε αγαθά, σε στέγαση, σε υπηρεσίες ακόμη και των πιο συνετών καταναλωτών. Και επειδή οι συνετοί δεν περισσεύουν πάντα, αρκετοί έμαθαν να ζουν πάνω από τις δυνατότητές τους.
Οι καιροί όμως άλλαξαν για τα καλά. Οι τράπεζες μετέβαλαν τις εργασίες τους και τα μοντέλα τους και επιδόθηκαν σε έναν αγώνα δρόμου να περιορίσουν τις ζημιές τους. Έκλεισαν καταστήματα, έδιωξαν προσωπικό με εθελουσία, πούλησαν «κόκκινα» δάνεια για να εξυγιανθούν και σταδιακά επιχειρούν να αλλάξουν πρόσωπο. Ποιο είναι το ενδιαφέρον; Εννέα χρόνια κρίσης διαμόρφωσαν μια νέα γενιά τραπεζικών στελεχών και μια νέα γενιά πελατών. Αυτές οι δύο κατηγορίες ήρθε η ώρα να κάνουν μια συνάντηση γνωριμίας. Ας δούμε λίγο τα χαρακτηριστικά τους: Υπάρχουν, «λέει», διευθυντές καταστημάτων. αλλά και υπάλληλοι που εισήλθαν στην αγορά μέσα στα προηγούμενα 9 χρόνια. Είναι λοιπόν γεγονός πως κάποιοι απ’ αυτούς δεν έχουν χορηγήσει πρακτικά ούτε ένα δάνειο. Έμαθαν μόνο να ρυθμίζουν δάνεια, έμαθαν τα προβλήματα της κρίσης.
Τα τραπεζικά αυτά στελέχη που δεν γνώρισαν τη χορηγική άνθηση της προηγούμενης δεκαετίας πρέπει τώρα να μεταβάλουν κουλτούρα και να πείσουν τους πελάτες τους να δανειοδοτηθούν, πράγμα καθόλου εύκολο, αν και απαραίτητο για τα πιστωτικά ιδρύματα στα οποία εργάζονται. Μια τέτοια αλλαγή φαντάζει δύσκολη. Όμως πολύ δυσκολότερη είναι η απάντηση των πελατών σε τέτοιες προσκλήσεις. Πολλοί Έλληνες βλέπουν φοβικά τον δανεισμό, αλλά και τη σχέση τους με την τράπεζα ως κάτι που μπορεί να τους αποστερήσει από την περιουσία τους.
Οι Έλληνες δεν χρηματοδοτούν πια με δανεικά τις ανάγκες τους, αν και κάποιοι θα μπορούσαν. Μια νέα γενιά μπαίνει στην παραγωγή και αρχίζει να έχει ανάγκες στέγασης. Τα στεγαστικά δάνεια έχουν πολύ διαφορετικό προφίλ από εκείνα του παρελθόντος: Είναι μικρά, 100-120 χιλ. ευρώ, και υπάρχει αυτοχρηματοδότηση (50%-60% του ακινήτου). Ο ελληνικές τράπεζες δείχνουν έτοιμες να απευθυνθούν και πάλι στους πελάτες τους και να πουλήσουν δάνεια. Μέσα σε όλο αυτό το σύνθετο πρόβλημα τράπεζες και πελάτες δείχνουν πως πρέπει να ξαναγνωριστούν σε αυτές τις νέες βάσεις που δημιούργησε η κρίση. Η χώρα πρέπει να αποκτήσει ξανά τραπεζικό σύστημα, καθώς δίχως αυτό η οικονομία ισορροπεί με βίαιες ανακατανομές πλούτου που δεν ευνοούν τους πολλούς, αλλά αντίθετα τους λίγους και ισχυρούς.
